Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Locher Benguerel concernent l'ulteriur svilup da l'instrucziun da la segunda lingua en la scola populara

Sessiun: 05.12.2018

Ils 23 da settember 2018 ha il pievel grischun refusà l'iniziativa da linguas estras cun 65,19 %. En connex cun la votaziun hai dà ina gronda debatta davart l'instrucziun da la segunda lingua en la scola grischuna. La realisaziun e l'organisaziun da l'in­strucziun da la segunda lingua n'èn betg mo dumondas che pertutgan il Grischun, mabain che sa mussan en l'entira Svizra. En il center da l'ulteriur svilup stattan fatgs fundads che sa basan sin studis empirics sco er sin ponderaziuns pedagogicas.

Directamain suenter la votaziun han differentas persunas responsablas per la furmaziun en il chantun, en spezial er las organi­saziuns linguisticas, rendì attent ch'ellas sustegnian mesiras cun la finamira da sviluppar vinavant – entaifer las prescripziuns legalas – las cundiziuns generalas da l'instrucziun da la segunda lingua. Perquai èsi impurtant da coordinar l'ulteriur proceder e d'accordar iniziativas individualas ina cun l'autra.

En vista a quests fatgs tschentan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders las suandantas dumondas a la regenza:

1.     Tge pussaivladads da sviluppar vinavant l'instrucziun da la segunda lingua entaifer il rom legal vesa la regenza en spezial areguard la finamira oriunda da la lingua da contact? Ha ella planisà mesiras? Sche gea, tgeninas?

2.     Co sa preschenta concretamain la realisaziun da l'incumbensa concernent il concept per promover il barat linguistic da scola en il Grischun (Locher Benguerel)? Planisescha la regenza per quest intent in'offensiva da reclama en las scolas grischunas?

3.     È la regenza pronta da surdar a la scola auta da pedagogia l'incarica d'inventarisar l'instrucziun da la segunda lingua en las scolas grischunas sin basa dals fatgs (studi empiric) e d'elavurar sin fundament da quai pussaivladads per in ulteriur svilup en il rom da la didactica da la segunda lingua?

4.     Co giuditgescha la regenza l'idea d'envidar las organisaziuns involvidas (SAPGR, organisaziuns linguisticas, federaziuns partenarias socialas da scola) ad ina maisa cun l'intent da tschertgar cuminaivlamain soluziuns per sviluppar vinavant l'in­strucziun da la segunda lingua?

5.     La CDEP ha annunzià la proxima evaluaziun da l'instrucziun da linguas estras per l'onn 2019, inditgond ch'ella elavuria suenter quai recumandaziuns per mauns dals chantuns. Cura ha lieu questa evaluaziun e tge quinta la regenza da far cun las recumandaziuns?

Cuira, ils 5 da december 2018

Locher Benguerel, Märchy-Caduff, Favre Accola, Atanes, Berweger, Bettinaglio, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Cuira), Censi, Clalüna, Crameri, Danuser, Degiacomi, Deplazes (Cuira), Derungs, Ellemunter, Epp, Fasani, Florin-Caluori, Flütsch, Föhn, Gasser, Geisseler, Gort, Gugelmann, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Hofmann, Horrer, Hug, Jochum, Kasper, Kohler, Kuoni, Lamprecht, Loi, Maissen, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Mittner, Müller (Favugn), Noi-Togni, Papa, Perl, Preisig, Rettich, Rüegg, Rutishauser, Salis, Sax, Schmid, Schwärzel, Stiffler, Tanner, Thomann-Frank, Thöny, Thür-Suter, Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, Waidacher, Wellig, Widmer (Favugn), Wid­mer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Landquart), Brändli Capaul, Bürgi-Büchel, Decurtins-Jermann, Heini, Spadarotto

Resposta da la regenza

La finamira oriunda da la lingua da contact è vegnida formulada sco a) inscunter cun auters umans e b) inscunter sco contact intenziunà cun la 1. lingua estra. L'instruc­ziun da la 1. lingua estra, mintgatant er designada sco instrucziun da la segunda lingua, è permanentamain vegnida sviluppada vinavant ils ultims 20 onns. Uschia è vegnì unifitgà il cumenzament da l'instrucziun da la 1. lingua estra sin l'onn da scola 1999/2000 en la 4. classa dal stgalim primar en tut ils trais intschess culturals lin­guistics: Dapi lura vegn instruì sco 1. lingua estra talian resp. rumantsch en las scolas primaras tudestgas e tudestg en las scolas primaras rumantschas e talianas. Dapi l'onn da scola 2002/03 vegnan instruids sin il stgalim secundar I ina lingua chantunala (talian u tudestg) sco er englais sco roms obligatorics. L'onn da scola 2010/11 è vegnida anticipada la 1. lingua estra da la 4. a la 3. classa dal stgalim primar e dapi l'onn da scola 2012/13 vegn instruì englais sco 2. lingua estra a partir da la 5. classa primara. Da tut quests svilups èsi vegnì tegnì quint cun in'adattaziun cuntinuanta dals meds d'instrucziun, da l'accumpagnament didactic e da l'extensiun da la scolaziun e da la furmaziun supplementara.

Sin fundament da questas ponderaziuns po la regenza prender posiziun sco suonda davart las singulas dumondas:

Tar la dumonda 1: En il center da las pussaivladads stat l'ulteriur svilup actual da l'in­struc­ziun da linguas estras en il rom dal Plan d'instrucziun 21 GR (PI21 GR). Ils plans d'instrucziun da lingua ch'èn vegnids sviluppads aposta per il PI21 GR – sco tut il plan d'instrucziun – sa basan sin las enconuschientschas didacticas las pli novas (didactica da plurilinguitad). La finamira da la didactica da plurilinguitad è l'emprender linguas estras sco abilitads communicativas. Quellas vegnan cuntan­schidas cun applitgar la lingua en situaziuns uschè autenticas sco pussaivel ed en in contact linguistic direct (p.ex. barat linguistic). Ultra da quai pussibilitescha il PI21 GR sco rom d'elecziun sin il stgalim secundar I in'approfundaziun da la 1. lingua estra. Actualmain vegni lavurà vi da la realisaziun dal PI21 GR en furma da purschidas da furmaziun supplementara sco er vi da l'ulteriur svilup cuntinuant da materialias d'instrucziun. Quai è in process che cumpi­glia ils proxims onns.

Tar la dumonda 2: La realisaziun concreta da l'incumbensa cumpiglia ina meglra survista da la purschida sin la pagina d'internet da l'uffizi per la scola populara ed il sport (USS). Supplementarmain stattan a disposiziun differentas resursas (p.ex. la tschertga da clas­sas da partenadi e d'alloschis) e materialias (p.ex. propostas elavuradas da nov per acti­vitads durant il barat linguistic). Ultra da quai èn las responsabladads administrativas internas vegnidas reorganisadas. Per render pli enconuschentas las novas purschidas ha il USS realisà dapi l'avust 2018 differentas mesiras da reclama, concretamain a) la publicaziun sin la pagina d'internet dal USS; b) la publicaziun en la circulara da l'inspec­turat da scola; c) la publicaziun d'in artitgel en il Fegl scolastic grischun (4/2018) sco er d) l'infurmaziun da tut las direcziuns da scola tras l'inspecturat da scola il schaner 2019.

Tar la dumonda 3: La surdada d'ina incarica per far in studi empiric da questa dimensiun è colliada cun custs ch'èn suttamess a la lescha da submissiun. I po vegnir examinà il pli baud suenter la terminaziun da la fasa d'introducziun dal PI21 GR da conceder ina tala incarica.

Tar la dumonda 4: Il barat tranter tut ils acturs involvids è da realisar en tscherts puncts adina, cur che resultats empirics actuals èn avant maun che giustifitgeschan uschia ina discussiun sistematica davart l'ulteriur svilup da l'instrucziun da la 1. lingua estra (grup­pas da barat linguistic, svilup da materialias d'instrucziun, concepziun d'occurrenzas da furmaziun supplementara).

Tar la dumonda 5: L'examinaziun da las cumpetenzas fundamentalas en ils roms lingua da scola sco er 1. e 2. lingua estra a la fin dal temp da scola obligatoric cumenza la pri­mavaira 2019 cun ina fasa da pilot, avant che la retschertga principala vegn fatga l'onn 2020. Ils resultats da questa evaluaziun vegnan publitgads probablamain l'onn 2022. Sch'i pon vegnir deducidas recumandaziuns da quai, vegn il Grischun a las examinar ed a las realisar sche necessari.

23 da schaner 2019