Navigation

Inhaltsbereich

Interpellaziun concernent l'inventarisaziun da barrieras architectonicas per ils conumans impedids

Sessiun: 02.10.2000
Da preschent è pendenta ina procedura da consultaziun da la confederaziun davart il sboz d'ina lescha federala davart l'eliminaziun da dischavantatgs per umans cun impediments. Questa lescha è d'ina vart in resultat dal scumond da discriminar umans cun impediments tenor l'art. 8 da la nova constituziun federala e da l'autra vart in'alternativa pussaivla a l'iniziativa per l'egualitad dals umans cun impediments en noss pajais ch'è vegnida inoltrada sin il plaun federal. Tut tenor il resultat da quests projects vegni er a dar in basegn d'acziun sin il plaun chantunal.
Las reglamentaziuns legalas previsas sa refereschan en mintga cas en emprima lingia sin edifizis novs e renovaziuns pli grondas. Quai vul dir che las barrieras architectonicas existentas per ils umans impedids vegnan ad esser avant maun per gronda part er en il futur. Per pudair far frunt a questa situaziun ordvart nuncuntentaivla e per superar uschè bain sco pussaivel las barrieras architectonicas menziunadas sa preschenta la dumonda, sch'ins stoppia inviar mesiras per eliminar ils impediments menziunads almain tar ils edifizis publics dal chantun. En questa situaziun ha la vischnanca da Roveredo fatg ina lavur da pionier durant l'onn passà cun incumbensar ina cumissiun d'inventarisar las barrieras architectonicas existentas, per ch'ins possia eliminar questas cuntinuantamain.
En il medem senn vulessan nus dumandar la regenza sch'ella è pronta da prender las sequentas mesiras:
1. Inventarisar cumplettamain las barrieras architectonicas tar tut ils edifizis publics dal chantun (sco mesira valan las directivas correspundentas per l'architectura tenor ils basegns da persunas impedidas en Svizra).
2. Calcular ils meds finanzials per eliminar questas barrieras.
3. Proponer in plan da prioritads ed in urari per eliminar cuntinuantamain questas barrieras durant ils proxims onns.

Cuira, ils 2 d'october 2000

Namen: Zanolari, Schmid (Val S. Pieder), Tuor (Mustér), Ambühl, Arquint, Barandun, Battaglia, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Biancotti, Bucher, Bühler, Büsser, Casanova (Cuira), Casanova (Vignogn), Cavegn, Caviezel, Christoffel, Claus, Crapp, Demarmels, Dermont, Farrér, Frigg, Geisseler, Giovannini, Giulinai, Hardegger, Hartmann, Hübscher, Jäger, Joos, Keller, Kessler, Koch, Lardi, Locher, Loepfe, Looser, Luzio, Märchy, Marti, Meyer, Montalta, Noi, Parolini, Parpan, Patt, Peretti, Pfenninger, Pfiffner, Plozza, Portner, Rizzi, Scharplatz, Schmid (Sedrun), Schmid (Spleia), Schmutz, Schütz, Stiffler, Telli, Trachsel, Tremp, Trepp, Tuor, Valsecchi, Wettstein, Zindel, Pedrotti, Bezzola, Kollegger, Martschitsch

Session: 02.10.2000
Vorstoss: rg Interpellation

Resposta da la regenza

Grazia als success da la medischina e da la reabilitaziun pon adina dapli umans furmar lur vita a moda independenta ed autonoma, malgrà in impediment. Ina premissa per realisar quai è quella che l'integraziun na vegnia betg impussibilitada u engrevgiada tras impediments architectonics. Particularmain pertutgadas da talas barrieras èn persunas cun mobilitad reducida, utilisaders da sutgas cun rodas, persunas cun vesida flaivla u tschorvas sco er persunas flaivlas d'udida u surdas. Pertutgadas èn dentant er persunas attempadas ch'èn restrenschidas tras mendas da vegliadetgna en lur pussaivladads da sa mover libramain. Pir suenter 1970 han ins plaunsieu realisà las restricziuns che barrieras architectonicas chaschunan per umans cun in impediment. Silsuenter han ins publitgà e sviluppà vinavant directivas e fegls d'infurmaziun per in'architectura adattada als basegns da las persunas impedidas. L'uffizi da construcziun auta dal chantun resguarda oz en cas d'edifizis novs e da renovaziuns las pretaisas dal center svizzer per in'architectura adattada als impedids ch'è cumpetent en talas dumondas. Tar ils edifizis publics dal chantun vegnan mintg'onn prendidas mesiras per eliminar barrieras per persunas impedidas. Quai succeda en connex cun il mantegniment dals edifizis.
Partind da quests fatgs pon las dumondas concretas da l'interpellaziun vegnir respundidas sco suonda:
1. La regenza renconuscha l'impurtanza e la necessitad d'ina planisaziun e realisaziun dals edifizis publics dal chantun che correspunda als basegns da las persunas impedidas. Il medem vala er per edifizis cun dretg da contribuziun dal sectur d'educaziun e da sanitad. En connex cun il mantegniment annual d'edifizis maina l'uffizi da construcziun auta dal chantun ina glista dals edifizis chantunals, tar ils quals èn necessarias mesiras per in'utilisaziun adattada als basegns dals impedids. La cumplettaziun da questa glista ad ina inventarisaziun expressiva vegn sustegnida da la regenza.
2. Per ina inventarisaziun expressiva e simpla en l'applicaziun dovri in'analisa conscienziusa da las mancanzas e da las mesiras ch'èn da prender tenor las directivas relativas. Silsuenter pon ins eruir ils custs correspundents e fixar eventualas prioritads.
3. Ina differenziaziun dals edifizis en dumonda tenor in plan da prioritads ed in urari dependa dal basegn finanzial da las singulas mesiras. Cun ils meds finanzials che pon vegnir mess a disposiziun annualmain per il mantegniment dals edifizis duessan las barrieras architectonicas per persunas impedidas pudair vegnir eliminadas successivamain.


Cuira, ils 2 d'october 2000