Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Loepfe concernent ina "scola auta professiunala da la Svizra sidorientala"

Sessiun: 30.08.2007
La scola auta professiunala da la Svizra orientala (SAPSO) è vegnida fundada l'onn 1999 dals chantuns Turitg, Sviz, Glaruna, Schaffusa, Appenzell dadens, Appenzell dador, Son Gagl, Grischun e Turgovia tras ina cunvegna. Questa cunvegna garantescha spezialmain la realisaziun da la lescha federala davart las scolas autas professiunalas e da la disposiziun dal cussegl federal davart la "approvaziun per installar e manar la scola auta professiunala da la Svizra orientala".

Ch'il chantun Turitg vul sortir per la fin da l'onn da scola 2007/2008 da la cunvegna davart la scola auta da tecnica a Rapperswil (SATR) ha provocà dumondas da finanziaziun e da structura tar ils purtaders da la scola auta professiunala da la Svizra orientala. Questas dumondas duain vegnir scleridas tras in'expertisa da l'anteriur schef da l'uffizi per las scolas autas dal chantun Turitg, Arthur Strässle. En l'expertisa vegn proponida ina scola auta professiunala da la Svizra orientala mo per il chantun Son Gagl. Quai vuless dir che la scola auta da tecnica ed economia da Cuira (SATE) na pudess betg pli sa participar a la cunvegna da la SAPSO e che l'avegnir da la scola auta interchantunala per tecnica a Buchs (SATB) fiss periclitada. Il cussegl da la scola auta professiunala ed ils chantuns purtaders han entant concludì da separar las dumondas da structura e da finanziaziun, perquai ch'i n'è betg pussaivel da chattar ina soluziun per tuttas duas dumondas al medem mument.

Ils 23 da mars 2007 ha gì lieu ina discussiun tranter l'uffizi federal da furmaziun professiunala e da tecnologia (UFFT), tranter la cumissiun federala da las scolas autas professiunalas (CFSAP) e tranter la (SAPSO). L'object è stà il sboz dal rapport davart il stadi da la SAPSO la fin da l'onn 2006 che duai infurmar davart l'adempliment da las pretensiuns dal cussegl federal. Ins po supponer che las pretensiuns per manar la SAPSO na sajan betg ademplidas. L'adempliment da las pretensiuns vegn a premetter ina structura giuridica nova per la SAPSO. Quella sto resguardar il medem mument ils svilups da la legislaziun federala davart las scolas autas sin basa da l'artitgel da furmaziun en la constituziun federala.

La (SAPSO) è sin basa da quest svilup e tenor l'opiniun da las incumbensadras e dals incumbensaders in construct instabil. Ina meglieraziun da quest stadi n'è per entant betg en vista, perquai ch'ils interess dals chantuns San Gagl e Grischun sco er dal principadi da Liechtenstein na sa laschan strusch metter sin in numnader entaifer la SAPSO.

Las incumbensadras ed ils incumbensaders èn perquai da l'avis che empè da manar vinavant la scola auta professiunala da la Svizra orientala saja inditgà da divider la SAPSO en ina scola auta professiunala da la Svizra sidorientala cun ils purtaders Liechtenstein, Grischun e Son Gagl e las scolas parzialas SATE da Cuira, SATB da Buchs e la scola auta dal Liechtenstein, ed en ina scola auta professiunala da la Svizra nordorientala cun il rest dals purtaders da fin qua e da las scolas sut la direcziun dal chantun Son Gagl. Las structuras directivas unitaras che la confederaziun pretenda pon vegnir realisadas en moda bler pli simpla tras ina tala divisiun. Questa divisiun correspunda ultra da quai als spazis economics reals; la Val dal Rain e la Svizra orientala centrala n'han numnadamain betg ina ferma colliaziun ina cun l'autra en quest connex .
La regenza vegn perquai incumbensada d'entrar en tractativas cun la confederaziun e cun ils ulteriurs chantuns purtaders, cun la finamira da preschentar al cussegl federal ina varianta cun duas scolas autas professiunalas separadas, ina da la Svizra sidorientala e l'autra da la Svizra nordorientala.

Cuira, ils 30 d'avust 2007

Name: Loepfe, Dudli, Feltscher, Augustin, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Bleiker, Blumenthal, Brandenburger, Buchli, Bundi, Caduff, Casparis-Nigg, Casutt (Falera), Cavigelli, Conrad, Darms-Landolt, Dermont, Donatsch, Federspiel, Felix, Geisseler, Giovanoli, Hardegger, Hasler, Jäger, Kessler, Kleis-Kümin, Koch, Kollegger, Kunz, Mengotti, Parolini, Portner, Ragettli, Sax, Thomann, Thurner-Steier, Troncana-Sauer, Tscholl, Tuor, Vetsch (Claustra), Wettstein, Capeder, Casutt-Derungs (Falera), Flütsch, Patt

Session: 30.08.2007
Vorstoss: rg Auftrag


Resposta da la regenza

La basa legala per manar la scola auta professiunala da la Svizra orientala è dad ina vart la lescha federala davart las scolas autas professiunalas dals 6 d'october 1995 (CS 414.71, LSAP) e da l'autra vart la cunvegna davart la scola auta professiunala da la Svizra orientala (SAPSO) dals 20 da settember 1999. A la SAPSO appartegnan la scola auta per tecnica, economia e lavur sociala a Son Gagl (SATEL), la scola auta da tecnica a Rapperswil (SATR), la scola auta da tecnica ed economia a Cuira (SATE) e la scola auta interchantunala per tecnica a Buchs (SATB). Mintgina da questas scolas parzialas vegn purtada en il rom da concordats da differents chantuns e dal principadi da Liechtenstein, e mintga scola parziala ha in'atgna persunalitad giuridica.

Ina consequenza da l'autonomia da las scolas parzialas è che la SAPSO sco scola cumplessiva è greva da manar. Quai aveva intimà il cussegl federal da colliar sia disposiziun davart l'approvaziun illimitada per manar la SAPSO dals 15 da december 2003 cun la cundiziun che la SAPSO stoppia installar fin la fin da l'onn 2006 in'organisaziun directiva translocala ch'è orientada a secturs spezials ed a las pretensiuns strategicas ed operativas. En vista a la gronda autonomia da las singulas scolas èsi sa mussà ch'igl è fitg pretensius da realisar las cundiziuns dal cussegl federal cun las structuras existentas èsi. Il cussegl da la SAPSO ed ils recturs elavureschan actualmain in model directiv che permetta, entaifer las structuras existentas, da correspunder almain per part a las cundiziuns dal cussegl federal. Ina reorganisaziun che va pli lunsch na vegn en vista a la consultaziun currenta per la nova lescha federala davart la promoziun e la coordinaziun en il sectur da las scolas autas svizras betg prendida en mira. La nova lescha federala prevesa midadas rigurusas per las scolas autas en Svizra.

La furma actuala da la SAPSO è la consequenza d'in process da concentraziun ch'il cussegl federal ha pretendì per realisar la lescha federala davart las scolas autas professiunalas da l'onn 1995, la quala permetta en tut la Svizra maximalmain set scolas autas dal dretg public. Avant quest process da concentraziun è vegnida examinada er la varianta per ina scola auta sidorientala ch'è formulada en l'incumbensa. Ins ha dentant puspè bandunà quest'idea a favur da las structuras d'organisaziun vertentas. Questas structuras permettan al chantun Grischun in dretg da cogestiun tar las purschidas dals studis da tut las scolas parzialas da la SAPSO.

En il fratemp è la situaziun sa midada fundamentalmain. Oz dispona il principadi da Liechtenstein cun la "scola auta da Liechtenstein" d'ina atgna scola auta independenta. Scleriments preliminars tras il departament d'educaziun han er gia mussà ch'il Liechtenstein na vegn betg ad esser pront da renunziar a l'autonomia da sia scola auta a favur d'ina soluziun coordinada. La proposta formulada en l'incumbensa pudess cuntanscher il pli da tut in scola auta professiunala sidorientala cun las duas scolas da Buchs e da Cuira. Il schef dal departament dal chantun Son Gagl ha dentant gia communitgà en scrit ch'il chantun Son Gagl na vegnia betg a sustegnair ina separaziun da la SATB a Buchs en ina scola auta professiunala che sto vegnir fundada da nov.

La regenza vul bain examinar tge consequenzas che la nova lescha federala davart la promoziun da las scolas autas e tge consequenzas che la coordinaziun en ils secturs da las scolas autas svizras vegnissan ad avair per la SATE. Suenter che la situaziun da partenza per ina scola auta professiunala da la Svizra sidorientala è daventada anc mendra cumpareglià cun il temp avant l'onn 1999 propona la regenza però al parlament da refusar l'incumbensa.

Datum: 26 d'october 2007