Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 16.02.2010
Il december 2009 ha la gruppa da lavur svizra per las regiuns da muntogna SAB publitgà in document da basa fitg remartgabel davart questa tematica. Quel mussa il pegiurament dramatic previsibel dal provediment medicinal da basa en ils territoris menziunads.

Ils rapports ils pli novs en las medias grischunas conferman quest svilup. Actualmain ston tant en l'Engiadina bassa sco er en la Surselva vegnir serradas praticas da medias e da medis, perquai ch'i na vegn chattà nagina successura u nagin successur, e quai malgrà ina tschertga intensiva. Tenor il president da l'uniun grischuna da medias e da medis Hansjakob Michel datti in basegn d'agir urgent, sche la situaziun areguard il provediment medicinal da basa en ils territoris da muntogna ed en ils territoris rurals na duai betg daventar anc pli precara.

Ils motivs per quest svilup èn:

• cundiziuns da lavur antiquadas sco grondas grevezzas tras ils servetschs da pichet e tras las acziuns en cas d'urgenza;

• gudogn memia pitschen tranter auter pervia da las valurs dals puncts da taxa ch'èn relativamain bass e pervia da la reducziun da las tariffas da labor;
• vitiers vegn anc ch'i vegnan – grazia al numerus clausus per studis medicinals – furmads memia paucas medias svizras e memia paucs medis svizzers e che l'interess da far ina furmaziun supplementara en medischina generala per daventar ina media da famiglia u in medi da famiglia è modest tar las studentas e tar ils students.

Per far frunt a la mancanza da medias e da medis da famiglia propona la SAB ina retscha da mesiras en lur document. Quai èn tranter auter:

• far in concept chantunal per il provediment medicinal da basa;

• conceder levgiaments per avrir ina pratica u per installar praticas communablas sco proceduras da permissiun facilitadas u concessiuns da credits rembursabels (sumegliants a las mesiras per domiciliar novas interpresas en il rom da la promoziun da l'economia);

• abolir il numerus clausus;

• augmentar las tariffas da tarmed, unifitgar las valurs dals puncts da taxa.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders partan dal fatg che la regenza grischuna enconuscha la problematica descritta. Pervia da quai tschentan ellas ed els las suandantas dumondas:

1. Cun tge mesiras sin plaun chantunal vul la regenza far frunt a la mancanza smanatschanta da medias e da medis da famiglia?

2. È la regenza pronta da s'engaschar tar ils posts federals cumpetents per mesiras sistematicas sco l'aboliziun dal numerus clausus e l'unificaziun da las valurs dals puncts da taxa?

Cuira, ils 16 da favrer 2010

Darms-Landolt, Portner, Peer, Barandun, Baselgia-Brunner, Berni, Berther (Sedrun), Bezzola (Zernez), Bleiker, Blumenthal, Bondolfi, Brandenburger, Brüesch, Bucher-Brini, Buchli, Bühler-Flury, Butzerin, Caduff, Cahannes Renggli, Castelberg-Fleischhauer, Casty, Casutt, Caviezel (Pitasch), Caviezel-Sutter (Tusaun), Cavigelli, Christoffel-Casty, Dermont, Dudli, Fallet, Fasani, Federspiel, Feltscher, Florin-Caluori, Geisseler, Giovanoli, Hardegger, Jaag, Jäger, Jeker, Jenny, Kleis-Kümin, Kollegger, Krättli-Lori, Loepfe, Mani-Heldstab, Märchy-Michel, Marti, Menge, Mengotti, Meyer Persili (Cuira), Meyer-Grass (Claustra Vitg), Michel, Niederer, Noi-Togni, Parolini, Parpan, Pedrini, Peyer, Pfister, Plozza, Quinter, Ragettli, Ratti, Rizzi, Sax, Stiffler, Stoffel (Valragn), Tenchio, Thomann, Thöny, Thurner-Steier, Trepp, Troncana-Sauer, Vetsch (Pragg-Jenaz), Wettstein, Cattaneo, Clalüna, Gunzinger, Hartmann (Küblis), Locher Benguerel, Loi, Mainetti

Resposta da la regenza

La regenza è conscienta da la problematica dal provediment medicinal da basa da las regiuns periferas. In bun provediment medicinal da basa sto er vegnir garantì en las regiuns periferas.

Per lur renunzia da surpigliar ina pratica da media u da medi da vallada inditgeschan persunas interessadas spezialmain il grond temp da preschientscha, il gudogn "modest", la mancanza da las pussaivladads per far carriera e per sa perfecziunar, las lungas distanzas tar ils centers, la mancanza d'ina purschida culturala, la mancanza da la prontezza da la partenaria resp. dal partenari da vita da viver en las muntognas ed il grond pretsch per surpigliar ina pratica existenta.

La problematica dal provediment cun medias e cun medis da famiglia en las regiuns periferas sto vegnir cumbattì tant cun mesiras sin plaun federal sco er cun talas sin plaun chantunal e communal.

Ultra da la confederaziun e dal chantun pon er las vischnancas procurar per meglras cundiziuns da basa per lur medias e per lur medis da famiglia, per exempel cun contracts da provediment e cun chasas da medias e da medis.

Ina gruppa da lavur che sa cumponiva da represchentantas e da represchentants dal cussegl grond, da las medias e dals medis da famiglia sco er da l'uffizi da sanadad e ch'è vegnida installada da la cumissiun per sanadad e fatgs socials ha preschentà il december 2005 in rapport per garantir il provediment medicinal da basa ed en cas d'urgenza en il chantun. Il mars 2006 è quest rapport vegnì mess a disposiziun dal secretariat dal cussegl grond a tut ils circuls interessads. Il rapport enumerescha mesiras pussaivlas en la sfera d'influenza da la politica, da las assicuranzas da malsauns, dals ospitals, da l'uniun grischuna da medias e da medis e dals singuls ospitals.

Las mesiras che vegnan proponidas en il document da la gruppa svizra per las regiuns da muntogna per far frunt a la mancanza da medias e da medis da famiglia en ils territoris da muntogna ed en ils territoris rurals n'èn betg novas ed èn – uschenavant ch'ellas pertutgan il Grischun – gia realisadas per gronda part.

Resposta a las dumondas

1. La regenza respectivamain il departament cumpetent ha prendì las suandantas mesiras per garantir il provediment medicinal da basa en il chantun:
- La regenza sustegna il servetsch medicinal d'urgenza da las medias e dals medis che pratitgeschan libramain lur professiun cun conceder contribuziuns per la scolaziun en l'autezza da 2000.– francs per il curs da basa, respectivamain da 500.– francs per in curs da rinfrestgament sco er da 2000.– francs per media u per medi ed onn per l'equipament da servetsch d'urgenza.
- Il departament cumpetent ha supplitgà l'avrigl passà il schef dal departament federal da l'intern d'annullar puspè la reducziun da las tariffas da labor. La reducziun da las tariffas da labor stettia en cuntradicziun cun il postulat renconuschì en general per promover l'attractivitad da la dal provediment da basa. Displaschaivlamain n'ha questa intervenziun betg gì success.
- Cun il conclus dals 25 d'avust 2009 ha la regenza approvà il project "Capricorn" che ha la finamira da metter a disposiziun – en praticas – plazzas da scolaziun per futuras provedidras e per futurs provediders da basa e da gudagnar uschia la nova generaziun da medias e da medis da famiglia per il chantun. Per garantir il dumber da praticas che pon engaschar actualmain provedidras e provediders da basa gida il chantun a finanziar quatter plazzas da scolaziun per medias e per medis d'assistenza mintgamai per in mez onn.
- La regenza ed il departament cumpetent èn sa stentads en il rom da lur pussaivladads che las medias ed ils medis grischuns survegnian la medema valur dals puncts da taxa da TARMED sco lur collegas da la Svizra da l'ost. Dapi il cumenzament da quest onn è quest giavisch realisà. Dapi lura han las medias ed ils medis grischuns la medema valur dals puncts da taxa da TARMED sco lur collegas da la Svizra da l'ost.
- Dapi il 1. da schaner 2010 è abolì il stop d'admissiun per provedidras e per provediders da basa.
- La procedura per survegnir ina permissiun per pratitgar la professiun en il Grischun è vegnida simplifitgada.
- La reorganisaziun dal servetsch d'urgenza regiunal – el vegn ademplì da las medias e dals medis – ch'è vegnida proponida da l'uniun grischuna da medias e da medis (garantir il servetsch d'urgenza en collavuraziun cun l'ospital regiunal) è vegnida approvada.
- Sco la mesira la pli actuala per rinforzar generalmain las medias ed ils medis da famiglia prevesa la regenza da trametter en consultaziun las proximas emnas in sboz per ina revisiun parziala da la lescha da sanadad, cun la quala duai vegnir abolida la restricziun dal dretg da l'autodispensaziun da medias e da medis en lieus che han apotecas che garanteschan il servetsch d'urgenza.

La regenza ed il departament cumpetent èn pronts d'examinar ulteriuras mesiras che appartegnan a lur champ da cumpetenza.

2. Tras il departament cumpetent s'engascha la regenza sin plaun federal en spezial en il rom da la conferenza svizra da las directuras e dals directurs chantunals da sanadad (CDS) per ils giavischs da las medias e dals medis da famiglia grischuns. Ella è fermamain persvadida che intervenziuns cuminaivlas dals chantuns tar ils posts federals cumpetents hajan dapli success che intervenziuns d'in singul chantun. En quai che reguarda la valur dals puncts da taxa stoi vegnir punctuà che quella sto – tenor l'urden da la LAMal – vegnir fixada da las assicuranzas e da las medias e dals medis suenter tractativas cuminaivlas. En il rom da sias pussaivladads s'engascha il departament cumpetent en la CDS er per l'aboliziun dal numerus clausus. Il numerus clausus è in dals motivs, che quasi mintga segunda media d'assistenza u mintga segund medi d'assistenza en ils ospitals sco er in dumber considerabel da las medias e dals medis da cader da la Svizra ha in diplom ester.

12 da matg 2010