Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 21.04.2010
Questa dumonda duai sclerir duas chaussas: L'emprima chaussa pertutga expressivamain las abitantas dal Moesano e lur pussaivladad da sa volver – en il rom dal program grischun per il screening mammografic – als ospitals dal Tessin. La segunda chaussa pertutga ina purschida da prestaziun en il sectur da la neonatologia che vegniss furnida dal Grischun al Tessin, sche la dumonda fiss avant maun. Tuts dus chantuns han la finamira da stabilir la sinergia e la collavuraziun interchantunala che pudessan gidar a schliar ulteriurs problems en ils fatgs da sanadad.

Quests dis èsi vegnì enconuschent ch'il chantun Grischun vegn a cumenzar la fin da l'onn 2010 a realisar l'uscheditg program per il screening mammografic ch'è vegnì concludì dal cussegl grond l'avust 2009. Quest program permetta a tut las dunnas da 50 fin 69 onns (temp nua che la mammografia è spezialmain inditgada) ch'èn domiciliadas en noss chantun da sa suttametter ad ina tala controlla e da pajar quella sco prestaziun normala e pia betg dal tuttafatg ord l'agen satg.

La direcziun da quest screening mammografic vegn surdada ad organisaziuns (probablamain a la lia cunter il cancer u ad autras) e la controlla en dumonda vegn realisada en trais ospitals dal chantun (situads a Cuira ed en Engiadina). Per la regiun dal Moesano èsi stà previs dal cumenzament ennà ch'ella sa drizzia (tenor il departament chantunal da sanadad) al chantun Tessin.

Er en quest chantun vegn preparada l'introducziun d'in program sumegliant ch'è gia vegnì acceptà dal parlament.

Dumonda:

- Èn gia vegnidas fixadas las modalitads cun il Tessin, respectivamain cun il "ente ospedaliero", per realisar il screening mammografic tar las dunnas dal Moesano interessadas? Sche gea, en tge ospital dal chantun Tessin vegn fatga la controlla e tge organisaziun vegn ad esser cumpetenta per realisar il program per il screening mammografic en la regiun dal Moesano? Pon ins s'imaginar ina collavuraziun tranter il Tessin ed il Grischun areguard ils programs per il screening mammografic?

Noss chantun ha ina clinica da parturir centrala, irreproschabla areguard la qualitad, endrizzada tenor las normas modernas e situada en la citad da Cuira. El ha pia ina neonatologia. Per quest gener da prestaziuns medicinalas sto il chantun Tessin savens far diever dals ospitals da l'autra vart dal Gottard. Per persunas che abitan en il Tessin u en il Moesano pari d'esser egual u, areguard la cuntanschibladad dal lieu, schizunt pli simpel da sa render a l'ospital a Cuira. Malgrà il princip sacrosanct che la pazienta e sia famiglia, pon tscherner libramain in lieu da tractament giavischà, fatsch jau la suandanta dumonda:

- Datti contacts respectivs (infurmaziuns, activitads) tranter il chantun Tessin ed il chantun Grischun respectivamain tranter il "ente ospedaliero" dal Tessin ed il departament da sanadad da noss chantun? Jau fatsch questa dumonda, perquai che l'instituziun en discussiun è gea ina part da la fundaziun "ospital chantunal dal Grischun" ed è sco tala fermamain dependenta dal chantun.

Cuira, ils 21 d'avrigl 2010

Noi-Togni, Pedrini, Fasani, Keller, Righetti, Toschini

Resposta da la regenza

La dumonda cuntegna dus temas: D'ina vart sa tracti da la dumonda, sche las abi-tantas dal Moesano pon sa laschar controllar en instituziuns dal chantun Tessin en il rom dal program grischun per il screening mammografic. Da l'autra vart animescha la dumonda da far ina cunvegna da prestaziun cun il chantun Tessin per la neonatologia da l'ospital chantunal dal Grischun, perquai ch'il chantun Tessin stoppia savens far diever d'instituziuns da la Svizra tudestga en quest sectur da prestaziun.

La regenza respunda las dumondas sco suonda:

Il 1. d'avrigl 2010 ha l'uffizi da sanadad publitgà uffizialmain l'incarica per preparar e per realisar in program per il screening mammografic cun qualitad segirada per dunnas tranter 50 e 69 onns en il chantun Grischun. Sut cundiziuns optimalas poi vegnir cumenzà cun il program il segund quartal da l'onn 2011. Il program grischun vegn purschì per l'entir chantun. Pervia da las prescripziuns dal dretg federal n'èsi betg pussaivel d'includer instituziuns dal chantun Tessin per controllas da dunnas dal Moesano.

Actualmain n'èsi anc betg cler, sch'il chantun Tessin realisescha in program per il screening mammografic ed eventualmain cura ch'el cumenza cun quel. Ina gruppa da lavur che la regenza dal chantun Tessin ha incumbensà è da preschent londervi da far ils scleriments correspundents. Perquai n'èsi anc betg vegnì discutà cun il Tessin davart las pussaivladads d'integrar las abitantas dal Moesano en il program per il screening mammografic dal chantun Tessin.

Sin la glista dals ospitals dal chantun Tessin vegn l'ospital chantunal dal Grischun inditgà sco furnitur da prestaziuns extrachantunal da "tut las spezialitads". Correspundentamain pon las abitantas ed ils abitants dal chantun Tessin sa laschar tractar en l'ospital chantunal dal Grischun, sch'il tractament na po betg vegnir purschì en il chantun Tessin ed è disponibel en il chantun Grischun. Quai vala natiralmain er per la neonatologia. Cunquai che questa regulaziun è sa cumprovada, è la regenza da l'avis ch'i n'è betg pussaivel da far ina cunvegna tranter il chantun Tessin respectivamain tranter l'ente ospedaliero ed il chantun Grischun respectivamain l'ospital chantunal dal Grischun.

Per il tractament da las abitantas e dals abitants da la regiun d'ospital Mesolcina-Calanca ha il chantun enconuschentamain fatg ina cunvegna cun l'ente ospedaliero dal chantun Tessin. Tenor las infurmaziuns da l'ospital chantunal dal Grischun vegnan oz transferids cas neonatologics da la regiun d'ospital da l'ospedale San Giovanni a Bellinzona – sche necessari – per in tractament ordaifer il chantun Tessin per regla en l'ospital chantunal da Lucerna u en l'ospital d'uffants a Turitg. Il departament cumpetent vegn a s'engaschar cun l'ospital chantunal dal Grischun tar l'ospedale San Giovanni en il senn da la dumonda, per che tals cas vegnian transferids – sche pussaivel e tenor giavisch da las persunas pertutgadas – en la clinica d'uffants da l'ospital chantunal dal Grischun.

07 da fanadur 2010