Sereneras, stabiliments per arder ruments ed ovras idraulicas d'aua da baiver èn – suenter la forza idraulica d'auas currentas – la gruppa la segund impurtanta en tut la Svizra per producir electricitad regenerabla. Ultra da quai han las sereneras ed ils stabiliments per arder ruments ina gronda impurtanza per producir chalur sin basa da funtaunas d'energia regenerablas.
Perquai che la producziun ed il consum d'energia or da quests indrizs d'infrastructura possedan anc in potenzial d'optimaziun considerabel, duai vegnir instradà in program d'optimaziun cunvegnent. Pervia da quai vegn la regenza incumbensada d'eruir quels indrizs d'infrastructura da las branschas da l'allontanament d'aua persa e da la dismessa da rument sco er dal provediment d'aua che han in potenzial d'optimaziun en quai che concerna la producziun ed il consum d'energia e tar ils quals igl è raschunaivel – tant or dal puntg da vista ecologic sco er economic – da trair a niz quest potenzial.
Cuira, ils 19 d'avrigl 2011
Kappeler, Florin-Caluori, Kollegger (Cuira), Blumenthal, Buchli-Mannhart, Caduff, Casanova-Maron, Cavegn, Darms-Landolt, Davaz, Dermont, Engler, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Gasser, Giacomelli, Heiz, Holzinger-Loretz, Jaag, Koch (Tumein), Kollegger (Malix), Komminoth-Elmer, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Locher Benguerel, Lorez-Meuli, Michael (Donat), Michel (Tavau Monstein), Montalta, Müller (Tavau Plaz), Niederer, Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Parpan, Peyer, Pult, Tenchio, Thöny, Trepp, Troncana-Sauer, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Wieland, Michel (Igis)
Resposta da la regenza
La regenza parta l'opiniun ch'il potenzial d'energia dals stabiliments per allontanar l'aua persa ed il rument sco er dals stabiliments dal provediment d'aua duai vegnir duvrà resp. duvrà pli fitg. Ina tala utilisaziun sa cunfa dal tuttafatg cun las finamiras da la politica d'energia dal chantun.
En il rom dal program "Energia2000" è la gronda part da las sereneras dal chantun vegnida examinada sin lur potenzials d'energia. Las analisas generalas correspundentas èn vegnidas sustegnidas finanzialmain da la confederaziun e dal chantun. Sin basa da lur grondezza po circa in quart da las 107 sereneras publicas manar ina producziun d'electricitad en moda rentabla. En il fratemp è quest potenzial gia vegnì exaurì tar la gronda part da las sereneras respectivas. Tar las sereneras restantas sa chattan tals projects en planisaziun u vegnan prendids en mira a vista mesauna.
La producziun d'electricitad en stabiliments d'aua da baiver vegn prendida en mira pli fitg. Actualmain èn en funcziun u vegnan realisadas circa 120 ovras idraulicas d'aua da baiver en il chantun. Questas ovras produceschan annualmain var 30 uras da gigawatt (GWh) electricitad. La furniziun da l'electricitad vegn indemnisada cun in pretsch che cuvra ils custs. Ulteriuras ovras èn planisadas u vegnan prendidas en mira per exempel en il rom da studis regiunals.
En cas dal stabiliment per arder ruments a Trimmis vegn il potenzial da chalur persa utilisà uschè bain sco pussaivel. Dapi onns vegnan furnids mintga onn 55 GWh vapur da process a la fabrica da palpiri da Landquart ed en la medema quantitad vegn er chalur persa convertida en electricitad. Actualmain vegn realisada la Corporaziun da chalur Cuira nord. La quantitad d'energia da chalur che vegn concedida importa tar quest project, che vegn sustegni dal maun public, mintga onn ulteriuras 25 GWh.
En il rom dal svilup d'ina strategia concernent la politica d'electricitad dal Grischun (cf. incumbensa Heiz, conclus da la regenza dals 29 da mars 2011, prot. nr. 275) vegn il chantun ad eruir en spezial er ils potenzials da la producziun d'electricitad en stabiliments per allontanar l'aua persa, en stabiliments per dismetter il rument sco er en ils stabiliments dal provediment d'aua ed elavurar en quest connex directivas per la projectaziun e per la realisaziun. Uschia po la pretensiun centrala da l'incumbensa vegnir resguardada sco gia ademplida.
Ils indrizs d'infrastructura menziunads èn per gronda part en proprietad da las vischnancas grischunas e vegnan manads da lur uniuns d'interess u da lur ovras. Ils gestiunaris enconuschan ils potenzials d'optimaziun da lur stabiliments en dumondas da l'energia e realiseschan gia mesiras correspundentas, uschenavant che quellas pon vegnir giustifitgadas ecologicamain ed economicamain.
En vista a quests fatgs na s'imponi betg per il chantun d'eruir ulteriurs potenzials d'optimaziun. Pervia da quai refusa la regenza d'acceptar questa incumbensa.
7 da fanadur 2011