Cun il conclus da la regenza dals 15 da schaner 2013 èn las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas vegnidas obligadas sin basa da l'art. 29 da la lescha da scola da porscher almain 20 uras per emna scolina. Questa regulaziun vala a partir dal 1. d'avust 2013 fin l'entrada en vigur dal nov plan d'instrucziun 21. En questas 20 uras pon er esser cuntegnidas las uras da recepziun a l'ur. Las instituziuns ch'èn responsablas per la scola han il dretg da reparter questas uras sin ils tschintg avantmezdis e sin ulteriurs suentermezdis ubain mo sin ils tschintg avantmezdis.
L'augment dal temp da scolina d'avant 8 fin 20 uras a da nov 20 uras è ina gronda sfida organisatorica e finanziala per scolas pitschnas e decentralas.
En scolinas pitschnas vegnan assistids 5 fin 10 uffants ed il singul uffant survegn ina instrucziun intensiva en questa pitschna gruppa durant ses temp da scolina.
Per pudair porscher las uras da scolina pretendidas ils tschintg avantmezdis ston las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas extender las trais uras da bloc a quatter, e quai vegn fatg cun uras da recepziun a l'ur. Entaifer las colliaziuns da l'auto da posta (viadi a scola organisà) na cuntanschan ils scolarins perquai betg las quatter uras assistidas l'avantmezdi. Per consequenza sto l'instituziun ch'è responsabla per la scola en in tal cas indemnisar la mussadra da scolina mintga emna per fin ad 1,5 lecziuns temp da recepziun senza ch'ella tgiria uffants (ils scolarins n'èn ubain anc betg ubain betg pli preschents).
Pervia dals lungs viadis a scola ston ils scolarins far diever dal transport cun l'auto da posta tranter las 7.00 e las 7.30. Quests uffants na pon mai trair a niz ils temps da recepziun a l'ur betg obligatorics, intgins uffants ston star en scola sur mezdi, sch'els han scolina supplementarmain il suentermezdi. Quests scolarins da tschintg e sis onns han – cun in suentermezdi supplementar – il medem pensum emnil sco in scolar da l'emprima classa da set onns.
La regenza vegn supplitgada da respunder las suandantas dumondas:
- Pertge n'ha la regenza betg fixà 15 uras da bloc obligatoricas sco dotaziun da lecziuns minimala per la scolina?
- Cun las 20 uras da scolina concludidas è il chantun Grischun a la testa da la gruppa dals chantuns che fan part dal plan d'instrucziun 21. Per tge motivs fixescha la regenza in dumber talmain aut per la dotaziun da lecziuns en scolina?
- La scolina n'è betg obligatorica; na tema la regenza betg ch'ils geniturs na tramettian betg pli lur uffants a scolina, sch'il temp da preschientscha è talmain aut?
- È la regenza er da l'avis ch'ina flexibilisaziun da la dotaziun da lecziuns (18 fin 20 uras) correspundess meglier als basegns da las scolinas dal Grischun?
Cuira, ils 30 d'avust 2013
Blumenthal, Caduff, Buchli-Mannhart, Albertin, Barandun, Berther (Mustér), Berther (Camischolas), Bondolfi, Caluori, Casutt-Derungs Silvia, Cavegn, Darms-Landolt, Dermont, Dosch, Fasani, Felix, Florin-Caluori, Furrer-Cabalzar, Grass, Hardegger, Holzinger-Loretz, Joos, Kleis-Kümin, Koch (Tumeini), Kollegger (Malix), Lorez-Meuli, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Papa, Pedrini, Pfenninger, Righetti, Sax, Steck-Rauch, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Troncana-Sauer, Waidacher, Wieland, Zweifel-Disch, Bürgi-Büchel, Decurtins-Jermann, Degonda, Deplazes, Gugelmann
Resposta da la regenza
Cun la revisiun totala da la lescha davart las scolas popularas dal chantun Grischun dals 21 da mars 2012 (lescha da scola, DG 421.000) è la scolina vegnida integrada en la scola populara ed è pia s'avischinada als stgalims da scola cuntinuants. La midada da la scolina a la scola primara duai vegnir optimada en reguards professiunals, propedeutics e socials e sa passar senza interrupziun. Ultra da quai duain valair en tut las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas las medemas cundiziuns concernent las schanzas da svilup per uffants cun differentas premissas.
Sa basond sin la missiva tar la revisiun totala da la lescha da scola dals 5 da fanadur 2011 ha la regenza – cun il conclus dals 15 da schaner 2013 – perquai augmentà la dotaziun da lecziuns sin il stgalim da scolina sin almain 20 uras. Uschia duai la scolina vegnir posiziunada cun bunas perspectivas per l'avegnir.
L'anteriura prescripziun legala concernent la dotaziun da lecziuns en scolina era fixada en moda flexibla cun 8 fin a 20 uras. Effectivamain era il temp d'instrucziun però gia fin ussa en bleras scolinas 20 uras e dapli. Las datas ch'èn vegnidas eruidas l'onn da scola 2009/10 per elavurar la missiva tar la lescha da scola mussan, ch'il temp d'instrucziun per emna (incl. temp da recepziun) era fixà en 93 da 111 instituziuns responsablas ad almain 20 uras (p.ex. Cuira 22,5; Grono 25; Luzein 20,08; Consorzi Mundaun 21,28). Intginas vischnancas avevan 18 fin 20 uras e mo paucas damain.
Tar la dumonda 1: Las uras da bloc da l'avantmezdi che cumpiglian en scolina almain trais uras consecutivas duain tegnair quint da las structuras da famiglia ch'èn sa midadas e da la cumpatibilitad da la famiglia cun l'activitad professiunala. Perquai duai vegnir fixà in rom liant per il temp d'instrucziun l'avantmezdi. Las uras da bloc na correspundan però ni en scolina ni sin il stgalim primar al temp d'instrucziun total per emna.
Tar la dumonda 2: Il temp d'instrucziun per emna era gia fin ussa fixà en la gronda part da las scolinas en il rom da 20 uras. Da la dotaziun minimala che vegn prescritta da nov na resulta perquai per bleras vischnancas nagin resp. mo in pitschen augment dal temp d'instrucziun.
Cun la nova dotaziun minimala sa chatta il chantun Grischun en cumparegliaziun cun auters chantuns levamain sur la media. Il temp d'instrucziun maximal che la conferenza svizra dals directurs chantunals da l'educaziun publica han eruì importa tranter 11,7 e 22 uras (emprim onn da scolina) resp. tranter 16,5 e 25 uras (segund onn da scolina). En quel è dentant cuntegnì mo il temp da preschientscha obligatoric, entant che las uras da recepziun n'èn betg vegnidas quintadas vitiers. En la cumparegliaziun stoi pia vegnir resguardà che las 20 uras prescrittas sco temp d'instrucziun per emna en il chantun Grischun pon er cumpigliar las uras da recepziun betg obligatoricas.
Il temp d'instrucziun è ultra da quai vegnì fixà a 20 uras er per motivs finanzials. La calculaziun da la pauschala annuala per scolara u scolar che las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas survegnan tenor l'art. 72 da la lescha da scola sa basa numnadamain sin ina dotaziun minimala da 20 uras (cf. latiers la missiva da la regenza per mauns dal cussegl grond, p. 686).
Da resguardar èsi la finala che la dotaziun da lecziuns stat en il futur en in connex anc pli stretg cun il plan d'instrucziun. Ultra da quai vegn ella fixada da la regenza tenor l'art. 29 da la lescha da scola. Sin il stgalim da la scolina valan vinavant las ideas directivas e las finamiras generalas dal "Plan d'educaziun per la scolina" per tut las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas. Cun fixar la dotaziun da lecziuns ha la regenza ultra da quai fatg sapientivamain in pass en direcziun da la realisaziun dal plan d'instrucziun 21 sin il stgalim da la scolina.
Tar la dumonda 3: Sin basa dal fatg ch'il temp da scolina era sco gia menziunà qua survart en bleras scolinas fin ussa 20 uras u dapli na parta la regenza betg la tema da las petentas e dals petents. Las persunas cun la pussanza dals geniturs resp. ils uffants han ultra da quai ina tscherta libertad d'agir, damai che las uras da recepziun èn voluntaras per ils uffants.
Tar la dumonda 4: Ils motivs menziunads qua survart sustegnan ina dotaziun minimala da 20 uras fixada en moda unitara, damai ch'il temp da recepziun permetta ina flexibilisaziun, la quala las instituziuns ch'èn responsablas per las scolas pon trair a niz.
14 d'october 2013