Dapi circa 22 mais è ussa en funcziun l'autoritad per la protecziun d'uffants e da creschids (APUC). La APUC ha surpiglià las incumbensas da l'anteriura autoritad tutelara. Quai vul dir tranter auter che la APUC è l'adressata p.ex. per annunzias da periclitaziun che pon esser relevantas per l'avugadia. En l'interess da las persunas pertutgadas è en quests cas indispensabel in scleriment professiunal e speditiv dals problems annunziads. Plinavant na vegnan tratgas las decisiuns concernent las mesiras tutelaras (sco la constituziun d'ina curatella, dal plazzament en in lieu ester, dals settings spezials e.u.v.) betg pli sin plaun communal, mabain sin plaun chantunal. Quai chaschuna per part custs enorms a las vischnancas. Entaifer ils ultims mais è naschida en l'entira Svizra ina gronda malcuntentientscha davart la APUC sco "fora naira". Las experientschas praticas d'auters chantuns mussan che las vischnancas pertutgadas èn vegnidas e vegnan obligadas da surpigliar ina garanzia per ils custs e da finanziar las mesiras ch'èn vegnidas concludidas da la APUC, ma ch'ellas vegnan infurmadas mo fitg malamain u na vegnan insumma betg infurmadas. Or dal puntg da vista da las vischnancas e dals pajataglias na vai betg che las autoritads communalas participadas a la procedura vegnan privadas sistematicamain d'infurmaziuns decisivas. Las vischnancas èn suttamessas a la protecziun da datas ed a l'obligaziun da discreziun gist tuttina sco la APUC che las privescha da las infurmaziuns sut il pretext da la protecziun da datas e dal secret d'uffizi.
Suenter prest 2 onns èsi ussa ura da trair in facit davart la APUC ed eventualmain da far las adattaziuns necessarias. Perquai che las adattaziuns ch'èn eventualmain necessarias pudessan pertutgar la basa giuridica resp. las resursas finanzialas e persunalas, supplitgesch jau la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. Tge posiziun ha la regenza envers il dretg da recurs da las vischnancas per contestar cunter ils conclus da la APUC?
2. È enconuschent in cas d'ina contestaziun cunter conclus da la APUC en il chantun Grischun?
3. Quant ditg duri en media suenter l'entrada d'ina annunzia fin che la APUC daventa activa e quant ditg duri en media fin che la APUC prenda ina decisiun? È la durada da l'annunzia fin a la decisiun sa prolungada dapi che las vischnancas n'èn betg pli cumpetentas per quai?
4. Sa la regenza, sche las vischnancas èn cuntentas cun l'effizienza e cun las soluziuns da la APUC?
5. Entra la APUC en contact cun la vischnanca che sto surpigliar ils custs, avant ch'ella prenda ina decisiun? Emprova la APUC da chattar ina soluziun equilibrada tranter ils interess tutelars e las consequenzas finanzialas per las vischnancas pertutgadas?
6. Èn s'augmentads ils custs per las vischnancas dapi l'introducziun da la APUC? Sche gea, als po la regenza circa numnar en cifras?
7. Tge custs medis per cas resultan en las organisaziuns da la APUC? Quant auts èn stads enfin ussa ils custs maximals per in cas singul?
8. Vesa la regenza – suenter avair sclerì las dumondas qua survart – in basegn d'agir en connex cun l'organisaziun da la APUC u en connex cun la basa giuridica?
Cuira, ils 22 d'october 2014
Brandenburger, Marti, Casanova-Maron (Domat), Albertin, Alig, Baselgia-Brunner, Blumenthal, Bondolfi, Burkhardt, Caluori, Casanova (Glion), Casty, Caviezel (Tavau Clavadel), Crameri, Danuser, Della Vedova, Epp, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Giacomelli, Hug, Jenny, Joos, Kappeler, Koch (Igis), Kunfermann, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Kuoni, Lamprecht, Lorez-Meuli, Mathis, Müller, Nay, Niederer, Niggli (Samedan), Papa, Paterlini, Pedrini, Pfäffli, Salis, Schutz, Steiger, Thomann-Frank, Tomaschett (Breil), Toutsch, Valär, von Ballmoos, Weber, Widmer-Spreiter, Wieland, Bonderer, Candrian, Natter, Sgier, Sonder
Resposta da la regenza
1. Tenor la giurisdicziun dal tribunal federal è il circul da las persunas cun dretg da far recurs reglà definitivamain en il cudesch civil svizzer. L'interess finanzial da las vischnancas d'obtegnair mesiras uschè favuraivlas sco pussaivel n'è betg in interess giuridicamain protegì che motivass ina legitimaziun da far recurs (sentenzia dal tribunal federal 5A_979/2013 dals 28-03-2014).
2. Tenor l'infurmaziun da la dretgira chantunala dal Grischun hai dà fin ussa in'unica contestaziun d'ina vischnanca, ch'è dentant vegnida retratga.
3. En cifras absolutas na sa lascha betg preschentar la durada media d'ina procedura davant la APUC. Annunzias da periclitaziuns vegnan prendidas per mauns immediatamain da la APUC. Tut tenor ils fatgs e tut tenor l'urgenza relascha la APUC ina decisiun entaifer in fin dus lavurdis. Betg mintga annunzia da periclitaziun na maina dentant ad ina mesira resp. ad ina decisiun. En la protecziun da creschids vegnan terminads circa in terz ed en la protecziun d'uffants circa 40 % dals scleriments senza mesira resp. senza decisiun. En cas da situaziuns da periclitaziun latentas poi però er durar onns fin ch'ina decisiun po vegnir prendida, perquai ch'ins sto spetgar infurmaziuns resp. acziuns da terzas persunas u perquai ch'ina perioda d'observaziun pli lunga è adequata.
Ils fatgs tutelars èn stads en il Grischun dapi l'onn 1862 ina fatschenta cirquitala e betg ina fatschenta communala. I n'è betg pussaivel da cumparegliar la durada da la procedura tranter il sistem anteriur e quel actual, perquai ch'i n'èn betg avant maun retschertgas davart ils temps d'elavuraziun en ils circuls.
4. Represchentants da la vischnanca han bain manifestà lur malcuntentientscha envers il departament da giustia, segirezza e sanadad (DGSS) sco autoritad da surveglianza; uffizialmain han els contactà mo en singuls cas l'autoritad da surveglianza. Quitads fan en spezial l'autezza dals custs da las mesiras che ston vegnir surpigliads subsidiarmain da las vischnancas, e mintgatant er l'executabilitad da las decisiuns da la APUC sco er la collavuraziun tranter las APUC e las curatellas professiunalas. Ina malcuntentientscha generala cun la lavur da la APUC n'è dentant betg vegnida constatada.
5. Sch'ils interess finanzials d'ina vischnanca èn pertutgads particularmain d'ina mesira previsa, han las vischnancas tenor l'art. 11 da l'ordinaziun davart la protecziun d'uffants e da creschids (OPUC) in dretg d'audiziun. Las vischnancas vegnan perquai consultadas ordavant ubain – en il cas ch'in privel resulta dal retard – posteriuramain tras las APUC. In dretg da prender invista da las actas n'han las vischnancas – tenor il dretg federal – dentant betg.
Las APUC han l'incumbensa dal dretg federal d'evitar resp. da parar adequatamain periclitaziuns da creschids u d'uffants che han basegn da protecziun e d'assistenza. Il dretg da la protecziun d'uffants e da creschids stat fermamain sut l'ensaina dal princip da subsidiaritad (la APUC intervegn pir, sche geniturs u creschids na reusseschan betg sezs profitond da las purschidas facultativas) e dal princip da commensurabladad ("uschè bler sco necessari, uschè pauc sco pussaivel"). Suandond il princip da commensurabladad ordineschan las APUC la mesira adequata ch'è mintgamai la pli favuraivla. Qua èsi da considerar che bleras giadas n'exista nagina pussaivladad d'eleger, perquai ch'i dat insumma mo ina purschida adequata.
6. Custs resultan per las vischnancas en dus reguards. Per l'ina surpiglian ellas proporziunalmain ils custs per la gestiun da las curatellas professiunalas regiunalas. Per l'autra èn ellas obligadas da surpigliar subsidiarmain ils custs da las mesiras en la protecziun d'uffants e da creschids (art. 63a al. 2 lescha introductiva tar il cudesch civil svizzer [LItCCS]). Ils custs che resultan qua per vischnanca na po il chantun betg numnar en cifras.
7. Il rom dals custs per las proceduras da la APUC è prescrit a la APUC. Per cas ha la APUC incassà l'onn 2013 custs da procedura medis da circa 400.– fin 500.– francs. L'import maximal d'in quint per custs da procedura en in cas singul è stà 4580.– francs.
8. Tut las APUC en Svizra sa chattan anc en la fasa da constituziun resp. da consolidaziun, uschia ch'in giudicament definitiv davart il basegn d'adattar la legislaziun na po betg anc vegnir dà. En tscherts secturs è però sa mussà gia oz in basegn da revisiun, uschia ch'il DGSS prepara actualmain ina revisiun parziala da la OPUC. En la OPUC vegnan revedidas particularmain las disposiziuns concernent ils custs da procedura e da mesiras. Plinavant vegni examinà da far ina revisiun parziala da la LItCCS, che vegn er a tractar l'incumbensa Kleis-Kümin concernent l'empruvar da meglierar il modus da facturaziun per ils custs dals mandataris da las curatellas professiunalas. La finala ha il cussegl federal recumandà ils 19 da november 2014 d'acceptar duas dumondas dal cussegl naziunal ed empermess da vulair evaluar la qualitad, ils custs ed il dumber da las mesiras (persunas pertutgadas) sco er da vulair controllar, sche las finamiras da la revisiun dal dretg tutelar èn vegnidas cuntanschidas sin plaun federal.
14 da schaner 2015