La constituziun chantunala e la lescha da finanzas obligheschan il chantun da tegnair sias finanzas en equiliber. Deficits structurals ston vegnir evitads. La politica da finanzas sto vegnir concepida consequentamain uschia, che las directivas da la politica da finanzas dal cussegl grond pon vegnir ademplidas en il preventiv ed en il quint. Er l'incumbensa Kunz ha questa finamira. La regenza sustegna la direcziun da la finamira. Decisivs en quest connex n'èn betg ils indicaturs da finanzas vertents, mabain las novas directivas ch'il cussegl grond ha fixà per ils onns 2017–2020. Per cuntanscher las finamiras dovri ultra da quai in proceder che tegna quint da las relaziuns actualas e betg ina repetiziun dal program da distgargia 2003.

La fasa che ha purtà gronds surplis dal retgav en ils quints annuals va a fin cun l'onn current 2016. Il pli tard a partir da l'onn 2017 stoi vegnir fatg quint cun deficits en il quint. Er la fitg buna clusiun da l'onn 2015 na mida nagut vi da quest fatg. En cumparegliaziun cun il quint da l'onn 2015 vegni a dar l'onn 2016 probablamain in pegiurament d'almain 60 milliuns francs, e quai malgrà in deficit sumegliant en il preventiv. Il motiv sulet per quai èn quatter posiziuns: la distribuziun excepziunala dal gudogn da la banca naziunala (16 milliuns francs), la reducziun da la part vi da la gulivaziun da las resursas da la confederaziun (15 milliuns francs), l'introducziun da la refurma da la gulivaziun da finanzas en il chantun Grischun (15 milliuns francs sin donn e cust da las finanzas generalas) sco er l'augment da las posiziuns da contribuziun las pli grondas (15 milliuns francs en ils secturs reducziun individuala da las premias, pedagogia speziala, guaud e promoziun da l'economia). L'onn 2016 vegn a confermar l'experientscha, tenor la quala las differenzas tranter il quint ed il preventiv sa reduceschan en temps, nua che las finanzas èn stgarsas.

Il chantun vegn en mintga cas a stuair prender mesiras da distgargia. Actualmain na sa lascha però betg determinar stringentamain il volumen da distgargia necessari. Il plan da finanzas uffizial per ils onns 2017–2020 mussa deficits en la dimensiun da 90 milliuns francs a partir da l'onn 2018. Questas cifras cuntegnan grondas intschertezzas. Sut las cundiziuns generalas dadas n'èsi ni cunvegnent ni politicamain realisabel da preschentar al cussegl grond gia ussa e preventivamain in program da distgargia cumplessiv.

La regenza ha preschentà il proceder per garantir l'equiliber da las finanzas en la missiva tar il program da la regenza e tar il plan da finanzas 2017–2020 (missiva carnet nr. 12/2015-2016, paginas 884 s.). Ella ha l'intenziun da proceder pass per pass en moda flexibla e sin basa da trais stgalims da prioritad. Il cussegl grond ha discutà quai intensivamain en la sessiun da favrer 2016. El ha concludì las directivas relevantas da la politica da finanzas per la proxima perioda sco che la regenza aveva proponì.

La raschun principala per las perspectivas nauschas èn las expensas. Ina part considerabla da las grevezzas supplementaras dals ultims onns è la consequenza da revisiuns da leschas (en spezial la refurma da la giustia, la finanziaziun da la tgira, la finanziaziun dals ospitals, l'autoritad per la protecziun d'uffants e da creschids, la lescha da scola, la refurma da la gulivaziun da finanzas, la lescha davart las scolas medias). Questas revisiuns engrevgeschan il chantun mintga onn cun passa 60 milliuns francs. Ulteriurs projects da revisiun cun custs consecutivs stattan sin il program.

Las finanzas dal chantun èn e daventan pli e pli finanzas da transfer. Las contribuziuns a favur da la communitad e da terzas varts furman en il preventiv 2016 cun passa 888 milliuns francs (senza gulivaziun da finanzas per vischnancas) la part principala dals custs totals dal quint da gudogn e da perdita. Questas expensas sin basa da contribuziuns èn s'augmentadas dapi l'onn 2010 da 762 milliuns francs per 126 milliuns francs. Ellas èn er en l'avegnir il grond chaschunader da custs e cuntanschan l'onn dal plan da finanzas 2020 in volumen da 960 milliuns francs. Quest ulteriur augment da passa 70 milliuns francs pertutga cunzunt il sectur da sanadad, il sectur social ed il sectur da las scolas autas spezialisadas Las contribuziuns surpassan lunschor ils custs da persunal (preventiv 2016: 368 milliuns francs) sco er ils custs materials ed ils ulteriurs custs da manaschi (308 milliuns francs). Respargns substanzials èn pia mo pussaivels, sche las contribuziuns a terzas varts vegnan inclusas prioritarmain, quai che chaschuna sfurzadamain intervenziuns che fan mal. Quai vala er per ils secturs ch'èn pertutgads dal punct central "Finamiras socialas ed effects da sava". Qua sa laschan realisar respargns mo cun sbassar las finamiras e cun reducir il nivel da prestaziun.

La regenza è pronta d'acceptar l'incumbensa inoltrada en il senn da la discussiun dal cussegl grond e da las explicaziuns fatgas qua survart. Cun l'emprima prioritad sto valair la disciplina d'expensas la pli gronda tar il preventiv e tar tut las revisiuns da leschas. La regenza ed il cussegl grond ston garantir cuminaivlamain ch'i na resultian naginas chargias insupportablas. Uschespert ch'i resulta in grond deficit en in quint annual e sch'i vegn fatg quint a medem temp cun deficits structurals per ils onns suandants, vegn la regenza a suttametter al cussegl grond in program da distgargia cumplessiv.

4 da mars 2016