Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Casutt-Derungs concernent l'examinaziun da l'attribuziun al departament da l'uffizi per la natira e l'ambient (UNA)

Sessiun: 17.02.2016

Dapi il cumenzament dals onns 2000 ha la regenza grischuna reorganisà l'administraziun chantunala cun agid da differentas mesiras. Igl èn vegnids attribuids tscherts uffizis ad auters departaments, ils andaments da procedura han ins empruvà d'optimar e la coordinaziun da la politica secturiala sur ils uffizis ora ha survegnì dapli impurtanza. Las finamiras èn stadas da porscher a las burgaisas ed als burgais sco er a las interpresas servetschs effizients e d'evitar respectivamain da reducir custs administrativs nunnecessaris.

 

En quest connex audan ins da differentas varts adina puspè critica concernent l'attribuziun al departament da l'UNA. La coordinaziun da la procedura en cas da projects cun in effect sin il territori ch'è chaussa da l'uffizi per il svilup dal territori (UST) saja pli cumplitgada, pli lunga e per part cuntradictorica, cunquai che l'UST e l'UNA n'appartegnan betg al medem departament, sco ch'igl è en auters chantuns sco p.ex. ZH, SG, GL, TG, SH, AI, AR u tar la confederaziun (DATEC). Ultra da quai vegnia constatà che l'organisaziun administrativa actuala (DECA, UNA) haja adina en mira da maximalisar las finamiras da l'ecologia, quai che na correspunda betg a l'agir tenor il princip da la persistenza. Agir en moda persistenta vul dir d'adina considerar ils interess da l'economia, da l'ecologia e da la societad. Quai cun la finamira da pussibilitar projects ed investiziuns en il senn da la(s) proxima(s) generaziun(s) e betg d'impedir quellas automaticamain.

 

Numerusas incumbensas da l'UNA han in stretg connex material en spezial cun il departament d'economia publica e fatgs socials (DES). Qua sutvart vegnan menziunadas intginas da quellas en moda exemplarica:

 

- UST: planisaziun(s) directiva(s) regiunala(s) e chantunala, planisaziuns d'utilisaziun communalas, construir ordaifer la zona da construcziun, coordinaziun da las proceduras/consideraziun dals interess;

 

- uffizi d'agricultura e da geoinfurmaziun (UAG): contribuziuns agriculas per surfatschas da cumpensaziun ecologica, colliaziun da surfatschas da cumpensaziun ecologica, politica agrara 2014-2017, meglieraziuns, projects dal svilup regiunal;

 

- uffizi per economia e turissem (UET): svilup da l'economia locala (domiciliaziuns, industria), svilup dal turissem (p.ex. ressorts, inscenaziuns, projects da telefericas, traffic betg motorisà) e svilup regiunal. Adina pli savens vegni ditg che las contribuziuns da promoziun e las cundiziuns ecologicas sa neutraliseschian.

 

Ord vista da las sutsegnadras e dals sutsegnaders pari perquai dad esser raschunaivel che la regenza examineschia detagliadamain – sin fundament da la stretga collavuraziun menziunada tranter l'UNA ed ils uffizis dal DES –, sche l'UNA duai vegnir attribuì da nov al DES per uschia optimar las proceduras (coordinaziun, effizienza, barat d'infurmaziuns, consultaziun dals uffizis).

 

En quest senn incumbenseschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza d'examinar, sche l'UNA duai vegnir affilià en l'avegnir (il pli tard il 1. da schaner 2019) al DES. Il cussegl grond sto vegnir infurmà davart las schanzas ed ils privels ch'èn colliads cun ina midada dal departament.

 

Cuira, ils 17 da favrer 2016

 

Casutt-Derungs, Engler, Aebli, Albertin, Alig, Blumenthal, Bondolfi, Burkhardt, Caduff, Caluori, Casanova (Glion), Casanova-Maron (Domat), Cavegn, Caviezel (Tavau Clavadel), Clalüna, Claus, Crameri, Darms-Landolt, Della Vedova, Dosch, Epp, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Foffa, Giacomelli, Hartmann, Heiz, Hitz-Rusch, Jeker, Joos, Kasper, Kollegger, Komminoth-Elmer, Kunfermann, Kuoni, Lamprecht, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Mathis, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Müller, Niederer, Niggli (Samedan), Papa, Paterlini, Pedrini, Rosa, Sax, Schneider, Schutz, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Tenchio, Thomann-Frank, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Valär, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Weidmann, Widmer-Spreiter, Zanetti, Buchli, Fausch, Föhn, Gujan-Dönier, Stäbler, Tuor

Resposta da la regenza

La constituziun chantunala declera la regenza sco cumpetenta per reglar ils champs d'incumbensa dals departaments en in'ordinaziun (cf. art. 49 al. 1, segunda frasa CC). Questa cumpetenza da la regenza vegn fixada anc ina giada explicitamain en l'art. 18 al. 1 da la lescha davart l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun (LORA, DG 170.300). En l'art. 18 al. 2 LORA vegnan ultra da quai fixads – betg definitivamain – criteris che la regenza sto observar tar l'attribuziun dals champs d'incumbensa als departaments. Da resguardar èsi per l'ina che las incumbensas vegnian liquidadas en moda effizienta. Ils champs d'incumbensa duain esser uschè omogens sco pussaivel, per ch'i saja pussaivel da manar ils departaments e d'ademplir las incumbensas en moda uschè intenziunada e raziunala sco pussaivel. Tranter ils departaments sto plinavant er exister in equiliber en reguard politic (repartiziun gista dals secturs che han ina tscherta impurtanza politica). Tenor sia cumpetenza ha la regenza fixà ils champs d'incumbensa dals departaments e la structuraziun organisatorica en uffizis en l'agiunta 1 da l'ordinaziun davart l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun (OORA, DG 170.310).

L'ultima reorganisaziun cumplessiva da l'administraziun chantunala che resguarda ils criteris menziunads è vegnida fatga l'onn 2005. En quest rom ha la regenza examinà pli detagliadamain er l'attribuziun departamentala da l'uffizi per la natira e l'ambient (UNA). La regenza ha quella giada desistì conscientamain d'attribuir quest uffizi ensemen cun l'uffizi per il svilup dal territori (UST), l'uffizi d'agricultura e da geoinfurmaziun (UAG) u l'uffizi per economia e turissem (UET) al medem departament. Tenor la regenza èsi numnadamain impurtant che la consideraziun finala dals interess ecologics, economics, tecnics specifics ed auters ch'è adina puspè necessaria en differentas fatschentas e proceduras haja lieu sin plaun guvernamental e betg exclusivamain en in departament. Quai po vegnir cuntanschì en moda raschunaivla mo, sche plirs departaments èn gia involvids tar la preparaziun dals conclus da la regenza correspundents. La procedura sto natiralmain vegnir manada en moda effizienta areguard il temp ed il cuntegn, e quai dal departament u da l'uffizi ch'è cumpetent principalmain.

Questas ponderaziuns sco er ils criteris generals dals champs d'incumbensa omogens, da l'adempliment raziunal da las incumbensas e da l'equiliber politic ha la regenza mintgamai fixà – suenter elecziuns da renovaziun totala ed elecziuns substitutivas – sco basa per la repartiziun necessaria dals departaments sin las commembras ed ils commembers da la regenza sco er per l'attribuziun respectiva dals champs d'incumbensa e dals uffizis. En quest connex n'è la regenza betg vegnida ad in'autra conclusiun fin oz, e quai en spezial en la dumonda da l'attribuziun departamentala da l'uffizi per la natira e l'ambient. Finalmain stoi er vegnir resguardà che l'attribuziun nova isolada d'in grond uffizi ad in auter departament n'è betg pussaivla. Anzi ina tala mesira chaschunass probablamain ina reordinaziun cumplessiva u almain extendida da la repartiziun da las incumbensas. Ina tala reordinaziun cumplessiva u extendida na s'impona però betg actualmain.

Sin basa da las ponderaziuns preschentadas propona la regenza al cussegl grond da betg acceptar questa incumbensa.

13 d'avrigl 2016