Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 07.12.2016

La colliaziun da viafier sur l'Alpsu na correspunda betg a la disponibladad necessaria (traject Mustér – Andermatt). Ed ultra da quai datti durant l'enviern er anc regularmain interrupziuns da plirs dis en consequenza d'influenzas meteorologicas. Perquai ch'er la colliaziun da via è serrada ed uschia interrutta durant l'enviern, ha ina interrupziun da la viafier consequenzas gravantas per l'entira situaziun economica da la Surselva e da la Val d'Ursera.

Ina colliaziun segira tranter il Grischun e l'Uri durant l'entir onn è indispensabla. Las regiuns pertutgadas èn sa cunvegnidas da renovar la colliaziun da viafier existenta, uschia ch'ella vegn ad esser segira durant l'enviern. La varianta d'avrir la via sur l'Alpsu u la construcziun d'in tunnel tranter il Grischun e l'Uri èn messas ad acta.

La disponibladad e la segirezza da la colliaziun da viafier sur l'Alpsu durant l'enviern han ina impurtanza fitg gronda per l'economia. Da quests dus facturs dependa en spezial la prosperitad turistica da duas regiuns. Perquai ch'il traject da viafier sur l'Alpsu è in element central tant per la commerzialisaziun dal Glacier Express (San Murezzan – Zermatt) sco er per ina cooperaziun turistica prosperaivla tranter la Surselva e la Val d'Ursera, èn la disponibladad e la segirezza da la colliaziun da viafier durant l'enviern ina conditio sine qua non. Las mesiras ston purtar meglieraziuns marcantas e qualitativas areguard la disponibladad per il traffic da persunas sco er per il transport d'autos tranter Andermatt e Sedrun. Il transport d'autos sto esser ina part integrala dal servetsch da la viafier. L'augment da la segirezza durant l'enviern e la meglieraziun dal transport d'autos sur l'Alpsu correspundan tant a l'orientaziun strategica da la Viafier Matterhorn-Gottard sco er a la commerzialisaziun internaziunala dal Glacier Express. Cumpigliada essenzialmain è pia er la Viafier retica.

La confederaziun ha orientà sia politica da traffic tranter auter al fatg da metter la finanziaziun da l'infrastructura da viafier sin in nov fundament. Quai succeda en il rom d'in program da plirs onns cun agid d'ina cunvegna da prestaziun cun differents purtaders da viafier. Las prestaziuns tras la confederaziun prevesan ina summa da 13 milliardas francs a favur da las viafiers a binari metric (q.v.d. er per la Viafier retica e per la Viafier Matterhorn-Gottard) per la perioda da planisaziun 2020-2023.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders supplitgeschan perquai la regenza grischuna da daventar activa en quel senn tar ils servetschs federals responsabels, en spezial tar l'uffizi federal da traffic, che la finanziaziun tras la confederaziun po vegnir dumandada per la cunvegna da program dals onns 2020-2023.

Cuira, ils 7 da december 2016

Berther (Mustér), Alig, Buchli-Mannhart, Albertin, Bondolfi, Burkhardt, Caduff, Caluori, Casanova (Glion), Cavegn, Caviezel (Tavau Clavadel), Crameri, Darms-Landolt, Della Vedova, Deplazes, Dermont, Dosch, Dudli, Engler, Epp, Felix (Haldenstein), Felix (Scuol), Florin-Caluori, Foffa, Giacomelli, Hardegger, Hartmann, Heiz, Holzinger-Loretz, Jeker, Joos, Kasper, Koch (Tumein), Kunfermann, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Müller, Niederer, Noi-Togni, Papa, Paterlini, Sax, Schneider, Schutz, Stiffler (Tavau Plaz), Tenchio, Thomann-Frank, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Vetsch (Claustra Vitg), Widmer-Spreiter, Wieland, Berther (Segnas), Cantieni, Derungs, Erhard, Lombardi, Pfister

Resposta da la regenza

L'infrastructura da viafier – er quella da la Viafier retica (VR) e da la Viafier Matterhorn-Gottard (VMG) – vegn finanziada dapi l'onn 2016 or dal fond per l'infrastructura da viafier (FIV) da la confederaziun. Per la perioda 2017–2020 ha l'assamblea federala concludì in rom da pajaments da bundant 13 milliardas francs per la gestiun e per il mantegniment substanzial da l'infrastructura da tut las viafiers a binaris normals e stretgs. En accordanza cun quai fixescha l'uffizi federal da traffic (UFT) en moda lianta – en cunvegnas da prestaziun da 4 onns cun las singulas interpresas da viafier – las finamiras ch'ellas ston cuntanscher ed ils meds finanzials che vegnan concedids per quest intent. La cunvegna da prestaziun actuala 2017-2020 da la confederaziun cun la VMG cumpiglia in volumen da 320 milliuns francs per tut las mesiras sin la rait da 144 km da la VMG tranter Zermatt e Mustér durant questa perioda (19 km da la rait èn situads en il chantun Grischun).

La disponibladad dal traject da viafier sur l'Alpsu importa annualmain ca. 97 pertschient. Per in tal traject da muntogna è quai ina buna valur. Las pussaivladads per augmentar la disponibladad durant l'enviern èn vegnidas examinadas gia differentas giadas. Igl è sa mussà ch'er ulteriuras mesiras da protecziun (p.ex. gallarias) n'èn betg bunas d'augmentar da num la segirezza durant l'enviern. Per la perioda da la cunvegna da prestaziun actuala èn tuttina previs 2 milliuns francs per meglierar la protecziun cunter privels da la natira sin il traject da l'Alpsu. Ultra da quai duain ulteriurs 40 milliuns francs vegnir investids en mesiras da mantegniment e da meglieraziun (reparaziun da la gallaria sin l'Alpsu, renovaziuns dal vial, remplazzament dals binaris e da las rodaglias dentadas e.u.v.). Uschia vegni tegnì quint da l'impurtanza strategica da quest traject sco colliaziun segira ost-vest durant l'enviern en il territori alpin central.

Dacurt ha la regenza ultra da quai approvà il project per in indriz d'alarm cunter lavinas en il territori Pulanera / Val Milà e concedì ina contribuziun chantunala da stgars 0,5 milliuns francs per quest intent. Questa mesira meglierescha tant la situaziun per il traject da la VMG sco er per la via chantunala e mussa, co ch'il chantun furnescha sia contribuziun per meglierar la segirezza e la disponibladad da la colliaziun da traffic sur l'Alpsu (cf. resposta da la regenza dals 11 da mars 2008 a l'incumbensa Berther, PCG 5/2007-2008, p. 687 ss.).

In tema en connex cun la colliaziun durant l'enviern sur l'Alpsu è plinavant il transport d'autos Sedrun-Andermatt. Tal vegn empustà e finanzià exclusivamain tras la confederaziun. Pervia da la reducziun marcanta dals dumbers d'autos transportads (var 60 pertschient tranter ils onns 2003 e 2016) – ch'è er d'attribuir al fatg che la via sur il Lucmagn è averta durant l'enviern – vegn la confederaziun a stuair examinar ensemen cun la VMG alternativas tar il stadi actual (dischlocaziun da la chargiada a Mustér, producziun pli favuraivla en il rom dal traffic regiunal u schizunt stritgada da la purschida).

Tut quai mussa ch'i vegn – per la pli gronda part – gia tegnì quint da las pretensiuns cuntegnidas en l'incumbensa Berther. En il rom da sias pussaivladads vegn la regenza dentant a s'engaschar che la colliaziun da traffic sur l'Alpsu haja er vinavant in'auta disponibladad e saja segira durant l'enviern, ed ella vegn a persequitar attentamain er il svilup da la purschida, en spezial dal transport d'autos. Per quest intent vegn ella a tgirar sco fin ussa il barat cun il chantun Uri sco er cun la VMG e cun la VR. Sin basa da questas circumstanzas è la regenza pronta d'acceptar l'incumbensa Berther.

8 da mars 2017