Tar la dumonda 1: En il rom da la revisiun parziala da la lescha davart ils fatgs da sa­nadad dal chantun Grischun dals 4 d'october 2000 (lescha da sanadad; DG 500.000) ha la regenza statuì in post da mediaziun per las chasas da persunas attempadas e da tgira (cf. art. 28b al. 1 lit. d da la lescha da sanadad ch'è stada en vigur fin ils 31 da december 2017). L'installaziun da quest post da mediaziun è vegnida suste­gni­da ils onns 2001 e 2002 cun mintgamai 19 500 francs. Il post da mediaziun è vegnì avert il 1. da schaner 2002 (cf. conclus da la regenza dals 27 da favrer 2001, prot. nr. 353).

En l'art. 19 al. 1 lit. f dal sboz per ina revisiun totala da la lescha da sanadad ha la regenza proponì la designaziun d'in post da mediaziun independent sco premissa per tut ils manaschis ch'èn suttamess a l'obligaziun da permissiun (cf. conclus da la regenza dals 19 d'october 2015, prot. nr. 878). Cunter l'extensiun da la premissa da designar in post da mediaziun sin tut ils manaschis ch'èn suttamess a l'obligaziun da permissiun hai dà gronda opposiziun en il rom da la consultaziun. Correspun­den­ta­main èsi vegnì desistì d'extender la premissa sin tut ils manaschis ch'èn suttamess a l'obligaziun da permissiun (missiva carnet nr. 4/2016-2017, p. 125). La prescripziun da designar in post da mediaziun independent è percunter vegnida mantegnida en il sboz da la missiva confurm al dretg vegl per las chasas da persunas attempadas e da tgira (missiva carnet nr. 4/2016-2017, commentari tar l'art. 23, p. 149). En il rom da la tractativa en il cussegl grond ha la maioritad da la cumissiun per sanadad e fatgs socials proponì da stritgar l'art. 23 lit. c da la lescha da sanadad. Il cussegl grond è suandà la proposta da la maioritad da la cumissiun cun 68 cunter 40 vuschs e 0 abstenziuns (protocol dal cussegl grond dals 2 da settember 2016, p. 166). La stritgada è vegnida motivada tranter auter cun il fatg ch'ina regulaziun legala da questa dumonda na saja betg necessaria sco premissa per la permissiun. In post da mediaziun duaja vegnir installà sin basa voluntara (protocols dal cussegl grond dal 1. da settember 2016, p. 146 ss. e dals 2 da settember 2016, p. 163 ss.).

Sin basa da questa situaziun da partenza è la regenza da l'avis ch'i na saja betg inditgà da far ulteriuras stentas per obligar tut las instituziuns dal sectur da sanadad e dals fatgs socials da designar in post da mediaziun. Ed i na para er betg inditgà d'extender il champ d'activitad dal post da mediaziun grischun da la spitex e da las instituziuns per persunas attempadas ed invalidas sin dispitas da dretg da lavur.

Tar la dumonda 2: Ils onns 2013 fin 2016 ha il post da mediaziun grischun da la spitex e da las instituziuns per persunas attempadas ed invalidas gì custs tranter 16 000 e 23 000 francs. Quest post vegn finanzià tras contribuziuns da las com­mem­bras e dals commembers activs, tras ulteriuras contribuziuns da commembranza sco er tras donaziuns (cf. art. 11 dals statuts). Cun tge custs supplementars ch'ins stuess quintar, sch'il champ d'activitad dal post da mediaziun grischun vegniss extendì sin dispitas da dretg da lavur, na po betg vegnir quantifitgà definitivamain, perquai ch'i mancan valurs d'experientscha. Ins po dentant partir dal fatg ch'i resultassan custs supplementars e che quai chaschunass in augment da las contribuziuns da com­membranza.

Tar la dumonda 3: D'ina installaziun d'in post da mediaziun per il sectur da sanadad e per ils fatgs socials na spetga la regenza nagin niz supplementar cumpareglià cun la situaziun actuala. Al post da mediaziun èn per exempel associads gia oz la con­ferenza "Chasas da persunas attempadas" da la federaziun grischuna "Chasas ed ospitals", la federaziun grischuna da spitex ed ils servetschs psichiatrics dal Gri­schun. Er las ulteriuras instituziuns dal sectur da sanadad e dals fatgs socials han la pussai­vladad da s'associar voluntarmain al post da mediaziun grischun. Ils sindicats, las associaziuns da persunal u eventualmain l'inspecturat da lavur èn posts da con­sul­taziun adequats e professiunals per porscher sustegn en dispitas da dretg da lavur.

20 da december 2018