Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 12.02.2019

Tenor las indicaziuns dal secretariat da stadi per l'economia SECO han lavurantas e lavurants da passa 50 onns pli grondas difficultads da chattar ina plazza che persunas pli giuvnas. La situaziun da las lavurantas e dals lavurants pli vegls è lura er ina da quatter prioritads da la confederaziun en il rom da l'iniziativa per dapli persunal qualifitgà. Per l'economia signifitgan questas persunas correspundentamain in potenzial da forzas da lavur che vegn rendì accessibel insuffizientamain. Davart lur situaziun han gì lieu trais conferenzas naziunalas. L'enconuschientscha centrala dals partenaris socials da l'onn 2016 è per exempel stada quella che l'impurtanza da lavurantas e lavurants pli vegls vegnia a s'augmentar per l'economia.

Sin sia pagina d'internet preschenta il SECO ils dumbers da persunas dischoccupadas er tenor gruppas da vegliadetgna. L'uffi­zi chantunal per industria, mastergn e lavur na fa betg quai.

La federaziun Avenir50plus s'engascha per persunas da passa 50 onns cun e senza lavur. L'onn 2018 ha ella fundà ina nova secziun per la Svizra sidorientala che sustegna a Cuira persunas pertutgadas e che s'engascha per lur quitads. La fundaziun da questa secziun e las scuntradas bain visitadas mussan ch'il tema è virulent er en il Grischun.

La federaziun pretenda per exempel models da cussegliaziun confurms a la vegliadetgna, job coaching, furmaziun supple­men­tara individuala empè da mesiras collectivas, promoziun da persunas che derivan d'autras professiuns, supplements transitorics sco en il chantun Vad, supplements transitorics curt avant la pensiun e purschidas da cussegliaziun per persunas che na surve­gnan betg pli l'indemnisaziun da dischoccupaziun.

En spezial vegni dentant adina puspè crititgà ch'ils centers regiunals per intermediaziun da lavur e las cassas da dischoccupa­ziun resguardian – tar l'intermediaziun da plazzas ed en il rom da mesiras per il martgà da lavur – memia pauc ils basegns spezials da persunas pli veglias che tschertgan ina plazza, ch'i na vegnian strusch intermediadas plazzas a questas persunas e che las qualificaziuns professiunalas pudessan en general vegnir promovidas meglier.

Perquai vegn la regenza supplitgada da respunder las suandantas dumondas:

1.     Co èn sa sviluppadas ils ultims 10 onns las cifras absolutas da las persunas che tschertgan ina plazza e da las persunas dischoccupadas da passa 50 onns en il Grischun e co sa preschentan las quotas cumpareglià cun las quotas d'autras grup­pas en mira (GR e CH)?

2.     Quant enavant resguardan ils centers regiunals per intermediaziun da lavur e las cassas da dischoccupaziun ils basegns spezials da persunas pli veglias che tschertgan ina plazza, saja quai tar l'intermediaziun da plazzas sco er tar l'applicaziun da contribuziuns per l'introducziun en la lavur?

3.     Tge pussaivladads vesa la regenza grischuna per meglierar la promoziun da las qualificaziuns professiunalas da forzas da lavur pli veglias e per uschia metter a disposiziun a l'economia dapli forzas da lavur adattadas?

Cuira, ils 12 da favrer 2019

Degiacomi, Alig, Atanes, Baselgia-Brunner, Berther, Bigliel, Bondolfi, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp, Caluori, Cantieni, Cavegn, Caviezel (Cuira), Caviezel (Tavau Clavadel), Danuser, Deplazes (Cuira), Deplazes (Rabius), Epp, Favre Accola, Florin-Caluori, Flütsch, Gasser, Geisseler, Gort, Hofmann, Holzinger-Loretz, Horrer, Jenny, Kohler, Lamprecht, Locher Benguerel, Maissen, Märchy-Caduff, Marti, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Müller (Susch), Müller (Favugn), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Paterlini, Perl, Preisig, Rettich, Ruckstuhl, Rüegg, Rutishauser, Salis, Schmid, Schwärzel, Thöny, Thür-Suter, Weber, Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Sent), Holliger, Lunghi

Resposta da la regenza

Tar la dumonda 1: La cumparegliaziun da las quotas da dischoccupaziun da las clas­sas da vegliadetgna da las persunas da 15 fin 24 onns, da 25 fin 49 onns e da passa 50 onns (50+) per ils onns 2008 fin 2018 mussa che la categoria da veglia­detgna 50+ è stada il pli pauc pertutgada fin l'onn 2015. A partir da l'onn 2016 sa reducescha la dischoccupaziun da giuvenils massivamain, per part per motivs demo­grafics. Uschia è la quota da dischoccupaziun da giuvenils a partir da lura pli bassa che la quota da la categoria 50+. Cumpareglià cun la categoria da veglia­detgna da las per­sunas da 25 fin 49 onns è la categoria 50+ anc adina pertutgada pli pauc (cf. tabella).

La cumparegliaziun cun la quota da dischoccupaziun svizra da la categoria 50+ mus­sa che questa categoria da vegliadetgna è pertutgada en il chantun Grischun clera­main pli pauc da la dischoccupaziun. En il decurs dals ultims 10 onns è la quota da dischoccupaziun grischuna da la categoria 50+ stada nuninterruttamain per 1 fin 1,8 % sut la media svizra.

-

Tar la dumonda 2: Cuntrari a las categorias da vegliadetgna pli giuvnas èsi cleramain pli difficil d'intermediar persunas dischoccupadas da la categoria 50+. Ils instruments ils pli impurtants per meglierar la pussaivladad d'intermediar persunas da la categoria 50+ èn – tut tenor la situaziun da las persunas pertutgadas – la furmaziun supple­men­tara (guardar resposta a la dumonda 3), il coaching individual, l'utilisaziun da raits e la sensibilisaziun da las patrunas e dals patruns. Ils centers regiunals per in­termediaziun da lavur (CIL) tiran a niz dapi onns ils instruments surmenziunads a favur da persunas dischoccupadas pli veglias. Uschia han las cussegliadras ed ils cussegliaders da persunal dals CIL per exempel visità l'onn passà tut en tut 570 pa­trunas e patruns. En il rom da quests discurs han ellas ed els rendì attent tranter auter er als differents instruments per la furmaziun supplementara da persunas dischoccupadas pli veglias e per l'introducziun da questas persunas en la lavur. Tras quai ch'ils CIL visitan dapi onns las patrunas ed ils patruns, disponan els d'ina buna rait tar las interpresas. Questa rait vegn natiralmain er tratga a niz per intermediar persunas pli veglias che tschertgan ina plazza. A partir dal matg 2019 vegn la pur­schida da la fundaziun svizra per lavur e furmaziun supplementara (FSLF) messa a disposiziun a la gruppa da vegliadetgna 50+. Ultra dal coaching che vegn purschì da la FSLF, duain vegnir tratgas a niz las raits ch'èn avant maun là. Plinavant è planisa­da ina cooperaziun cun la federaziun Avenir50plus. In emprim barat en quest re­guard ha gia gì lieu.

Contribuziuns per l'introducziun en la lavur vegnan per regla concedidas sut la cundi­ziun che la persuna assicurada survegnia in contract da durada illimitada. En il chan­tun turistic Grischun restrenscha questa premissa l'utilisaziun da contribuziuns per l'introducziun en la lavur, perquai che passa 80 % da las plazzas annunziadas èn plazzas stagiunalas da durada limitada. Ils CIL en il Grischun s'arranschan qua cun approvar praticums. Cun contribuziuns per praticums – che n'èn betg suttamessas ad ina restricziun da vegliadetgna – pon er persunas dischoccupadas pli veglias vegnir introducidas en la lavur.

Tar la dumonda 3: La promoziun da las qualificaziuns professiunalas è ina mesira centrala per intermediar cun success ina plazza. L'experientscha mussa dentant ch'er persunas dischoccupadas pli veglias cun fitg bunas qualificaziuns han grondas difficultads da chattar plazzas da lavur.

Sch'i èn avant maun deficits da qualificaziun, promovan ils CIL las mesiras necessa­rias da qualificaziun. Questa promoziun dura per regla maximalmain 6 mais. En cas da basegn èsi plinavant adina er pussaivel da sustegnair persunas dischoccupadas pli veglias cun agid da coachings individuals tras persunas spezialisadas. Cunzunt per forzas da lavur auxiliaras pli veglias che han paucas experientschas cun la fur­ma­ziun, è il spazi d'agir per mesiras da qualificaziun savens fitg restrenschì. Plina­vant stoi vegnir resguardà che bleras persunas dischoccupadas pli veglias han pro­blems da sanadad, uschia che lur capacitad da prestaziun è limitada. Quai restren­scha fermamain la pussaivladad d'intermediaziun.

26 d'avrigl 2019