Il chantun Grischun s'engascha dapi onns per l'egualitad da las schanzas tranter dunna ed um, per l'egualitad da las schlattainas e per il cumbat cunter la discrimi­naziun pervia da la schlattaina. Ils onns passads è vegnì cuntanschì bler. In svilup positiv po per exempel vegnir constatà en la furmaziun. Sin tut ils stgalims da fur­maziun han dunnas gudagnà terren er en il Grischun u schizunt surpassà ils umens. Il di naziunal da l'avegnir che sensibilisescha mattas e mats per ina tscherna averta da la professiun è s'etablì en il Grischun en il fratemp cun success. In project da model naziunal, co che la participaziun politica da dunnas giuvnas po vegnir promo­vida, è il parlament grischun da mattas. Il dumber da dunnas en las cumissiuns chan­tunalas ha pudì vegnir augmentà ed en il rom dal program d'acziun per interpresas pitschnas e mesaunas (IPM) grischunas "Structuras favuraivlas per famiglias sco factur da success" dal post da stab per l'egualitad da las schanzas han ils onns pas­sads lavurà 26 interpresas cun var 2100 collavuraturas e collavuraturs vi da la megl­ra cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia/cun la vita privata. Cun il project d'intervenziun dal post da stab per l'egualitad da las schanzas cunter la violenza a chasa è vegnì creà il post da coordinaziun cunter violenza a chasa che fa part dapi il 2014 da l'uffizi dal servetsch social. E betg sco ultim tutga il chantun tar ils emprims sutsegnaders da la charta per l'egualitad dals salaris en il sectur public. Er vegnan tar la proxima revisiun da la lescha davart la relaziun da lavur da las collavuraturas e dals collavuraturs dal chantun Grischun (lescha dal persunal, LP; DG 170.400) prendidas en mira tranter auter meglieraziuns da las cundiziuns d'engaschament sco p.ex. cun crear furmas e models da lavur moderns, cun flexibilisar il pensiunament u cun promover la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia.

La promoziun da l'egualitad e da l'egualitad da las schanzas en tut ils secturs da la vita è ina incumbensa interdisciplinara e directiva e po avair success mo, sch'ella vegn prendida per mauns en moda cumplessiva.

Ils chantuns Friburg e Genevra han in plan d'acziun concernent l'egualitad en l'admi­nistraziun chantunala. En il chantun Tessin è in plan d'acziun en preparaziun. Perquai è la regenza da l'avis che er il chantun Grischun possia far avanzar e rin­forzar la lavur d'egualitad. Per ella è in plan d'acziun cun strategias e cun mesiras concretas in instrument adattà per meglierar tranter auter la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia, per far frunt a la mancanza da persunas spezialisadas e betg sco ultim per posiziunar il chantun sco patrun modern ed attractiv.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders supplitgan la regenza d'elavurar ina strategia sco er in plan d'acziun "egualitad tranter dunna ed um" tant per l'administraziun chan­tunala sco er per tut las interpresas ordaifer l'administraziun chantunala. En quels duain vegnir definidas finamiras e mesiras correspundentas che vegnan er integra­das en il program da la regenza. La regenza è pronta d'elavurar in plan d'acziun correspundent per l'egualitad en l'administraziun chantunala. Suenter sia imple­men­taziun e controlla duai vegnir decidì da nov davart in'eventuala segunda etappa che va sur l'administraziun ora.

En quest connex prevesa la regenza in proceder en quatter fasas:

Fasa 1:      Per survegnir in maletg cumplessiv da la discussiun d'egualitad actuala en l'administraziun chantunala sto vegnir fatga ina inventarisaziun en ils departaments ed en ils uffizis. Quella duai dar ina survista dal status quo, dals svilups, da las sfidas e da las pussaivladads e mussar, sche e nua ch'i dat in basegn d'agir.

Fasa 2:      Per ch'il plan d'acziun haja ina basa uschè vasta sco pussaivel en l'admi­nistraziun chantunala, sto vegnir installada ina gruppa da lavur interdepartamentala. Sin basa da l'inventarisaziun duai quella formular accents e definir finamiras. En stre­tga collavuraziun cun ils uffizis duain – resguardond las differenzas tar las circum­stanzas manaschialas ed organisatoricas – vegnir sviluppadas mesiras adattadas.

Fasa 3:      Realisaziun da las mesiras en ils departaments ed en ils uffizis.

Fasa 4:      Controlling e rapport final.

La responsabladad per il project ha il post da stab per l'egualitad da las schanzas. Sche necessari vegn consultà in agid extern. A partir dal cumenzament da la lavur dura il process var 4 onns. Sa basond sin il plan d'acziun vegn la regenza a deter­minar finamiras e mesiras.

Sa basond sin questas consideraziuns propona la regenza al cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda:

Per l'administraziun chantunala elavura la regenza in plan d'acziun concernent l'egualitad. Per l'elavuraziun dal plan d'acziun vegnan messas a disposiziun las resursas respectivas.

29 d'avust 2019