Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa da la fracziun da la PPS concernent il transport d'autos tras il Veraina – pass dal Flüela

Sessiun: 14.06.2019

Il tunnel dal Veraina e la serrada dal pass dal Flüela durant l'enviern han gia procurà differentas giadas per discussiuns. Cum­bain ch'il tunnel dal Veraina ha purtà blers avantatgs per la regiun e schebain ch'er la serrada dal pass dal Flüela durant l'en­viern è bunamain incontestada en il fratemp, n'è la situaziun anc ditg betg cuntentaivla. En cas d'envierns cun blera naiv resta uschia la via dal pass dal Flüela, per mancanza d'in management da lavinas durant l'enviern, serrada bler memia ditg (l'onn 2019 fin il cumenzament da zercladur). Quai chaschuna differents dischavantatgs per la regiun: ils custs da chargiada per las interpresas e per las persunas privatas s'augmentan, la flexibilitad daventa pli pitschna (urari da stad al Veraina, ma la via dal pass è serrada) ed ils giasts da l'Engiadina ston tolerar lungas colonnas al Veraina e vegnan baud u tard a tschertgar in'autra destinaziun da vacanzas.

Er ils custs al Veraina èn vegnids adattads ils ultims onns mo vers ensi e la cumparegliaziun cun autras staziuns per trans­por­tar autos è daventada anc pli extrema. Cun fin 44 francs per autos da persunas e cun 288 francs per autobus èn las taxas da chargiada cleramain memia autas. Quai mussa er la cumparegliaziun cun il Furca (33 francs / 225 francs), cun il Lötschberg (29.50 francs / 220 francs) e cun l'Arlberg (10 euros). Ils custs na correspundan er insumma betg a la cifra dad 11.50 francs ch'era vegnida publitgada quella giada per la votaziun davart il credit dal Veraina (uschenumnada grondezza dals custs da gestiun).

Perquai vegn la regenza incumbensada:

1.     D'intervegnir tar las persunas responsablas da la Viafier retica e da la confederaziun e da pretender ina reducziun dals pretschs da chargiada giu sin l'autezza dal Furca e dal Lötschberg.

2.     D'introducir ina tariffa per persunas indigenas (analogamain a las telefericas) per tut las Grischunas e tut ils Grischuns.

3.     Da sustegnair meglier l'uniun Pro Flüela durant envierns cun blera naiv (siglientar lavinas, rumir la naiv e.u.v.), uschia ch'igl è pussaivel d'avrir il pass il cumenzament da matg.

Puntraschigna, ils 14 da zercladur 2019

Salis, Weber, Brandenburger, Della Cà, Dürler, Favre Accola, Gort, Hug, Koch, Renkel

Resposta da la regenza

Perquai ch'il pass dal Flüela cun sia autezza da 2383 m s.m. è exponì l'enviern ad in grond privel da lavinas, è vegnì avert ils 19 da november 1999 il tunnel dal Veraina tranter Claustra e Sagliains sco colliaziun tranter il Partenz e l'Engiadina bassa resp. l'Engiadin'ota. Grazia al transport d'autos porscha la lingia dal Veraina ina colliaziun svelta per il traffic stradal ch'è segira er durant l'enviern, e quai tranter l'Engiadina bassa e la via naziunala 28 (via dal Partenz) ed uschia la part principala da la rait da vias naziunalas svizras.

Tar il punct 1: Cuntrari al transport d'autos dal Furca u da l'Alpsu vegnan ils trans­ports d'autos tras il tunnel dal Lötschberg sco er tras il tunnel dal Veraina manads sin agen quint e na vegnan betg finanziads da la confederaziun. Malgrà che la Viafier retica ed il chantun èn intervegnids en il passà differentas giadas tar la confederaziun – l'ultima giada en connex cun il conclus federal davart la rait da vias naziunalas – na vegn il transport d'autos tras il Veraina er vinavant betg cofinanzià da la confedera­ziun. Ina nova intervenziun na fiss – tenor l'avis da la regenza – betg cunvegnenta en il mument actual. La regenza vegn dentant ad observar er vinavant cun gronda atten­ziun il svi­lup dals conturns relevants.

Tar il tunnel da culminaziun dal Lötschberg è l'aut grad da la cuvrida dals custs d'attri­buir en emprima lingia al fatg ch'il potenzial da dumonda è durant l'entir onn pli aut. Plinavant èn las premissas da manaschi, sco la disponibladad dals trassés, dal tutta­fatg differentas da quellas dal Veraina, perquai ch'il tunnel da culminaziun dal Lötsch­berg vegn manà sin dus binaris. Pervia da quai po il transport d'autos vegnir manà er senza indemnisaziuns dal maun public uschia, ch'ils custs vegnan cuvrids. Ils meds finanzials che vegnan realisads da la Viafier retica cun il transport d'autos tras il Ve­raina na bastan dentant betg per finanziar las investiziuns substitutivas ne­cessarias en il material rullant. Sut las cundiziuns generalas actualas n'èsi perquai betg pus­saivel da sbassar il pretsch da chargiada tras il Veraina a l'autezza dals pretschs da transport tras il tunnel dal Furca u dal Lötschberg. In sbassament da las tariffas pre­tendess ubain contribuziuns chantunalas pli autas (actualmain paja il chantun con­tri­buziuns da var 150 000 francs a la Viafier retica per garantir las collia­ziuns da tard durant l'enviern) ubain ina durada pli lunga dal transport d'autos resp. ina serrada pli lunga dal pass dal Flüela durant l'enviern. La regulaziun existenta per tegnair avert la via dal pass dal Flüela durant l'enviern è dentant sa cumprovada ord vista da la regenza (cf. latiers punct 3).

Tar il punct 2: Cun cartas da valur, cun multipacs e cun cartas da clientella conceda la Viafier retica gia oz rabats da ca. 3 milliuns francs per onn. Da quels profitescha cunzunt la populaziun indigena. L'introducziun d'ina tariffa per persunas indigenas per tut las Grischunas e tut ils Grischuns n'è actualmain betg opportuna tenor l'avis da la regenza. La tariffa per persunas indigenas stuess vegnir finanziada dal chan­tun.

Tar il punct 3: Dapi l'avertura dal tunnel dal Veraina il november 1999 tutga il Flüela tar ils pass che na vegnan betg tegnids averts durant l'entir onn. Dapi l'enviern 2003/2004 exista ina cunvegna cun l'uniun Pro Flüela per tegnair avert parzialmain la via dal pass dal Flüela durant l'enviern. Sin basa da las bunas experientschas ha questa cunvegna pudì vegnir prolungada dapi lura mintgamai per 5 onns. Actualmain han lieu las preparativas per concluder in'ulteriura cunvegna fin l'onn 2024. Dapi l'enviern 2003/2004 ha il pass dal Flüela pudì vegnir avert mintgamai durant l'emprima mesa­dad da matg (10 giadas è il pass dal Flüela schizunt stà avert gia il 1. da matg). L'en­viern 2018/2019 cun fitg blera naiv è stà in'excepziun. Perquai ch'il privel da lavinas ha durà relativamain ditg, han – en l'entira Svizra – er auters pass cumparegliabels pudì vegnir averts pir pli tard.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la regenza al cussegl grond da refusar questa incumbensa.

21 d'avust 2019