La construcziun d'abitaziuns secundaras era en grondas parts da las Alps svizras ditg il motor principal da la conjunctura da construcziun, è però chalada per gronda part pervia da l'iniziativa cunter las abitaziuns secundaras. Il grond dumber da var 80 000 abitaziuns secundaras na signifitga per il Grischun en il futur betg mo sfidas, mabain er schanzas considerablas. Persunas che possedan abitaziuns secundaras èn tenor studis savens persunas cun entradas autas, scoladas bain e mobilas. Ellas han da porscher extremamain bler per il svilup economic en ils territoris da muntogna, numnadamain ideas innovativas, investiziuns ed iniziativa privata. Tranter ellas datti bleras persunas cun activitad da gudogn independenta, interprendidras ed interprendiders e persunas cun contacts prezius en Svizra ed a l'exteriur. Il Grischun porscha la pussaivladad da viver là, nua che auters fan vacanzas.
Per persunas che han in'activitad da gudogn e che possedan actualmain in'abitaziun secundara daventi en il futur pli attractiv da passentar dapli temp al domicil secundar en las bellas muntognas grischunas, d'ina vart perquai che la work-life-balance survegn dapli impurtanza e da l'autra vart, perquai che la proximitad cun la sedia dal patrun vegn a perder impurtanza en il futur pervia dal progress da la digitalisaziun.
Ina gronda schanza è ultra da quai il fatg ch'ils uffants dal babyboom cuntanschan la veglidetgna da pensiun ils proxims onns. Questas «persunas pensiunadas da nov» èn libras en la tscherna dal domicil, possedan bler chapital, èn fitg activas e tschertgan novs champs d'activitad suenter l'extrada da la vita professiunala. Grazia a lur relaziuns savens emoziunalas cun lur domicil secundar han ellas da princip ina prontezza da s'engaschar e da sa far valair tar nus, uschenavant ch'ellas – sco che quai è deplorablamain adina puspè capità en il passà – na vegnan betg pli fitg supportadas sco «vatgas da latg» che stimadas. Il respect e l'interess vicendaivel da progredir cuminaivlamain furman la basa per ina convivenza futura.
Nus essan dumandads da prender mesiras per integrar pli ferm en la societad grischuna las persunas che possedan in'abitaziun secundara, da profitar pli fitg da lur resursas avant maun a favur da noss chantun e da las vischnancas e schizunt da motivar quellas persunas en il meglier cas da transferir lur emprim domicil tar nus.
Igl è cler che las mesiras concernent las persunas che possedan abitaziuns secundaras ston vegnir realisadas per gronda part sin plaun communal ed i n'è en nagin cas la finamira da l'incumbensa da surdar las cumpetenzas respectivas al chantun. Tuttina èsi giavischabel ch'il chantun surpiglia responsabladad sin ses agen champ da cumpetenza, ma sustegnia las vischnancas er en moda administrativa e coordinativa e rinforzeschia sias stentas d'integrar questas gruppas da la populaziun e lur potenzial considerabel per il Grischun.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan la regenza da preschentar al cussegl grond in pachet da mesiras e da proponer mesiras concretas mussond, co ch'il chantun po – en collavuraziun cun las vischnancas – far dapli per l'integraziun instituziunalisada, strategica e persistenta da persunas che possedan in'abitaziun secundara, che oz .
Cuira, ils 22 d'october 2019
Hohl, Brunold, Kasper, Berweger, Bettinaglio, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Cantieni, Cavegn, Caviezel (Cuira), Censi, Danuser, Della Cà, Derungs, Dürler, Ellemunter, Epp, Gasser (Cuira), Geisseler, Gort, Gugelmann, Hardegger, Jenny, Jochum, Koch, Kunfermann, Lamprecht, Loepfe, Maissen, Michael (Donat), Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Perl, Preisig, Rettich, Ruckstuhl, Salis, Schneider, Ulber, von Ballmoos, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Sent), Patzen