Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Cahenzli-Philipp concernent in rapport davart la povradad en il Grischun

Sessiun: 28.08.2020

Durant la crisa da corona è la povradad daventada visibla, er en la ritga Svizra. Umans stevan en colonna davant cuschinas da schuppa, tastgas da palpiri plainas cun victualias vegnivan repartidas da persunas voluntaras ed ovras d'agid han endrizzà svelt ed en moda flexibla raits da distribuziun. La crisa tutga il pli fitg ils pli povers, er en il Grischun.

Tenor la statistica federala (stadi 2018) è mintga 12avla persuna en Svizra povra, in ulteriur milliun umans viva en relaziuns precaras, pia mo pauc sur il cunfin da povradad. Ils onns 2015 fin 2018 èn 20,6 % da la populaziun svizra vegnids clas­si­fi­tgads almain ina giada sco periclitads da povradad (https://www.bfs.admin.ch).

Las consequenzas èn multifaras e per las persunas pertutgadas sco er per la societad èn ellas fatalas. Uffants da famiglias per­tutgadas da povradad han dischavantatgs al cumenzament da la vita e pli tard mendras schanzas da furmaziun. Plinavant è la povradad ina ristga da sanadad: «Povradad fa malsaun», sco quai ch'i vegn explitgà en la resposta a la dumonda Caviezel il zercladur 2020. La povradad è displaschaivlamain ertavla: Pervia dal cumenzament difficil da la vita – ch'è caracterisà d'ina promoziun manglusa, da mender nutriment sco er da situaziuns ch'engrevgeschan la psica – han uffants da persunas per­tu­tga­das da povradad gia d'emprim ennà damain schanzas che uffants da chasadas cun meglras resursas monetaras. La consequenza èn savens dischavantatgs per vita duranta ed exclusiun sociala.

Quest ciclus sto vegnir interrut cun agid d'ina prevenziun efficazia d'in cumbat effizient cunter la povradad.

Per quest intent dovri ina savida pli fidada davart la povradad e davart ses motivs. Basas da datas davart la situaziun da per­su­nas pertutgadas da povradad en il chantun ed in'analisa da questa situaziun èn indispensablas e procuran per la savida re­le­van­ta per cumbatter sistematicamain cunter la povradad e per prevegnir intenziunadamain a tala. En quest connex na sa tracti betg mo da la dumonda, quantas persunas ch'èn pertutgadas da povradad, mabain er dad indicaziuns davart las suandantas du­mon­das betg definitivas: Tge facturs influenzeschan la situaziun finanziala da las abitantas e dals abitants? Tge persunas èn peri­cli­tadas e pertge? Tge structuras favuriseschan la povradad? Tge gruppas da ristga datti en il chantun?

Sin fundament da questas basas pon vegnir formuladas e prendidas mesiras efficazias ed intenziunadas e lur effect po vegnir controllà en intervals regulars.

Sa basond sin questas ponderaziuns incumbenseschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la Regenza:

  1. da suttametter al Cussegl grond in rapport davart la situaziun da persunas pertutgadas da povradad en il chantun Grischun (rapport social).
  2. da mussar champs da mesiras per cumbatter cunter la povradad.
  3. da far in monitoring da la povradad e da controllar l'efficacitad da las mesiras en intervals periodics.

Cuira, ils 28 d'avust 2020

Cahenzli-Philipp, Caviezel (Tavau Clavadel), Della Vedova, Atanes, Baselgia-Brunner, Brunold, Caluori, Cantieni, Casutt-Derungs, Caviezel (Cuira), Crameri, Degiacomi, Föhn, Gartmann-Albin, Hardegger, Holzinger-Loretz, Maissen, Müller (Favugn), Papa, Perl, Preisig, Rettich, Ruckstuhl, Rutishauser, Schwärzel, Thomann-Frank, Tomaschett-Berther (Trun), von Ballmoos, Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Landquart), Bürgi-Büchel, Spadarotto, Tomaschett (Cuira)

Resposta da la regenza

Tar il punct 1: La Regenza renconuscha il giavisch d'ina rapportaziun davart la povra­dad. Enconuschientschas fidadas davart la povradad e davart lur motivs èn indispen­sablas per prevegnir e per cumbatter cunter la povradad.

Ina rapportaziun detagliada davart la situaziun sociala (rapport davart la povradad) è vegnida examinada en il rom da l'elavuraziun dal program da la Regenza 2021-2024, è dentant vegnida valitada sco main prioritara che auters champs tematics dal sectur social (PS 2.2 Prevenziun e cumbat cunter la violenza envers dunnas e la violenza a chasa, PS 4.3 Promoziun da structuras favuraivlas per famiglias). La raschun per quai èn stadas d'ina vart las resursas finanzialas e persunalas limitadas sco er il grond dumber da projects strategics currents tar l'Uffizi dal servetsch social (p.ex. program chantunal per la politica d'uffants e da giuvenils, strategia chantunala De­pendenzas, tgira d'uffants cumplementara a la famiglia, digitalisaziun dals process tranter las vischnancas ed il chantun en il sectur da l'agid social), da l'autra vart il fatg ch'i èn avant maun gia oz datas detagliadas davart la situaziun da povradad en il Gri­schun.

Dapi l'onn 2009 realisescha il chantun Grischun la statistica d'agid social sco enqui­sta cumplessiva ensemen cun l'Uffizi federal da statistica (UST). Ils resultats da l'en­quista annuala vegnan discutads mintga onn tranter represchentantas e repre­schen­tants dal UST e da l'Uffizi dal servetsch social. En spezial singularitads chantunalas vegnan analisadas pli profundamain en quest connex. La statistica d'agid social vegn communitgada a las medias en il rom d'ina communicaziun annuala, ed in tema vegn mintgamai elavurà e preschentà. Puncts centrals dals ultims onns èn stads la struc­tura da las persunas che retiran agid social sco er uffants e giuvenils en l'agid social.

Tar il punct 2: En il rom dal "Program naziunal per la prevenziun e per il cumbat cun­ter la povradad 2014-2018" (oz: Plattafurma naziunala cunter la povradad) èn vegnids elavurads differents studis e rapports davart la povradad en Svizra. Questas enconu­schientschas fundadas davart quatter champs d'acziun da la prevenziun e dal cum­bat cunter la povradad (furmaziun, integraziun sociala e professiunala, cundiziuns da viver, monitoring) vegnan surpigliadas en la pratica. I n'è betg previs da definir ulte­riurs champs da mesiras sin plaun chantunal.

Tar il punct 3: Tant sin plaun naziunal sco er sin plaun chantunal datti actualmain differents projects che vegnan a meglierar ils proxims onns anc vinavant la basa d'in­furmaziun en il sectur da la povradad. Sin plaun chantunal introducescha l'Uffizi dal servetsch social ina nova software per la gestiun dals cas. Quella duai pussibilitar il barat digital da datas tranter las vischnancas, il chantun, las clientas ed ils clients, procurar per in andament pli effizient e garantir tant pli svelt ina buna qualitad da las datas. Sin plaun naziunal è il UST en contact cun ils posts chantunals da statistica concernent in monitoring da la povradad. Il monitoring futur duai vegnir stabilì sin basa da tut las datas fiscalas chantunalas. Plinavant lavura il UST vi da la moderni­saziun da la statistica d'agid social.

Ord vista da la Regenza basta questa optimaziun da las basas d'infurmaziun per identifitgar a temp fauss svilups e per prender mesiras correspundentas. En vista al program da la Regenza 2025-2028 è la Regenza pronta d'examinar l'introducziun d'ina rapportaziun davart la povradad.

Sin basa da las explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

30 d'october 2020