Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 22.10.2020

Tenor ina communicaziun da la Regenza grischuna dal 1. d'october 2020 n'haja il turissem en il Grischun betg patì uschè fitg da la crisa da corona sco spetgà. Ma il maletg general na saja betg per tut las destinaziuns il medem. I dat cleras differenzas localas. Pernottaziuns che vegnan generadas tras occurrenzas grondas u tras congress n'han numnadamain betg lieu. Ils fatgs da congress èn paralisads, occurrenzas grondas ston vegnir annulladas pervia da la pandemia, cumbain ch'ellas fissan teoreticamain permessas.

Quest svilup fa fitg gronds quitads en vista al proxim avegnir. Differentas occurrenzas grondas (WEF, Cuppa Spengler, Higa, cursas da la FIS, Maraton da passlung da l'Engiadina e.u.v.) èn annulladas. Creaziuns da valurs en l'autezza da blers milliuns francs vegnan uschia a mancar ed existenzas economicas vegnan periclitadas. Gestiunarias e gestiunaris d'infrastructuras rele­vantas per il sistem sco er organisaturas ed organisaturs d'occurrenzas grondas vegnan sut ina pressiun finanziala enorma. Al Club da hockey da Tavau per exempel vegnan a mancar durant la stagiun regulara entradas da milliuns pervia da l'annullaziun da la Cuppa Spengler e pervia da la reducziun dal dumber d'aspectaturas ed aspectaturs en consequenza da la pandemia. L'Expo Chur SA cumbatta per sia existenza. L'organisaziun da la destinaziun Tavau sto supportar perditas massivas en ils fatgs da congress e dovra sustegn. Ed uschia vinavant.

Ils fatgs da congress e d'occurrenzas pateschan per il mument dramaticamain, ed in svelt return a la normalitad n'è betg en vista. Senza dubi vegnan models da congress novs ed innovativs a procurar per remedura. Ma igl è illusoric da pudair cumpensar a curta vista las perditas ch'èn da spetgar.

Pervia da quai na dovri betg mo innovaziuns per l'avegnir, mabain er agids transitorics. Concretamain ston vegnir mitigiadas las perditas pervia da la pandemia, perquai che infrastructuras da turissem, da sport e da cultura èn sutoccupadas e perquai che occurrenzas grondas, sco la Cuppa Spengler, èn annulladas. Betg sco ultim duai uschia vegnir impedì che interpresas resp. organisaziuns sco er lur furnituras e furniturs fetschian concurs. Perquai che concretamain er gestiunarias e gestiunaris d'in­fra­structuras relevantas per il sistem da l'entir chantun (centers da congress, hallas da glatsch, infrastructuras da sport e da cultura) èn pertutgads resp. periclitads, sto er il chantun surpigliar sia responsabladad. Ensemen cun la citad da Son Gagl ha per exempel il chantun Son Gagl decidì in vast sustegn per l'exposiziun Olma.

Sin basa da las explicaziuns dattan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders las suandantas incumbensas a la Regenza:

Cun gronda urgenza temporala prenda il chantun mesiras per mitigiar perditas d'entradas tar las organisaturas ed ils organisaturs sco er tar las gestiunarias ed ils gestiunaris d'infrastructuras relevantas per il sistem en consequenza da l'annullaziun d'occurrenzas grondas e da congress (turissem MICE). Sche necessari stgaffescha il chantun las basas giuridicas necessarias en chaussa.

Cuira, ils 22 d'october 2020

Wilhelm, Schneider, Preisig, Baselgia-Brunner, Berther, Berweger, Bettinaglio, Cahenzli-Philipp, Caluori, Cantieni, Cavie­zel (Cuira), Caviezel (Tavau Clavadel), Clalüna, Della Cà, Della Vedova, Deplazes (Rabius), Dürler, Ellemunter, Engler, Epp, Favre Accola, Felix, Föhn, Gartmann-Albin, Grass, Hofmann, Hohl, Holzinger-Loretz, Horrer, Kasper, Kienz, Koch, Kunz (Fläsch), Lamprecht, Loi, Märchy-Caduff, Marti, Müller (Favugn), Müller (Susch), Natter, Niggli (Samedan), Paterlini, Perl, Pfäffli, Rettich, Ruckstuhl, Rutishauser, Salis, Schwärzel, Stiffler, Gort, Ulber, Valär, von Ballmoos, Waidacher, Weid­mann, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Zanetti (Landquart), Donatsch, Gasser (Schiers), Giudicetti, Pajic, Spadarotto, Spreiter, Tomaschett (Cuira)

Resposta da la regenza

Il turissem internaziunal patescha fermamain da las restricziuns da viadi pervia dal coronavirus. Destinaziuns e manaschis turistics en il Grischun ch'èn drizzads sin segments da giasts internaziunals, sin occurrenzas grondas sco er sin congress e sin fieras, han sentì fermamain la mancanza da giasts dals martgads lontans, e quai tant durant la stagiun da stad sco er durant la stagiun d'enviern. Pertutgadas da quai èn tranter auter destinaziuns turisticas sco Cuira, Tavau Claustra u Engiadina San Murezzan. Destinaziuns resp. manaschis turistics cun in ferm focus sin giasts sviz­zers e sin giasts dals martgads vischins han per part profità durant la stagiun da stad da las midadas en il cumportament da viadi.

L'annullaziun d'occurrenzas grondas sco la dieta annuala dal Forum economic mun­dial 2021, la Cuppa Spengler 2020, il Maraton da passlung da l'Engiadina 2020 u er da quasi tut las occurrenzas da cultura e da musica è gravanta per las destinaziuns turisticas pertutgadas, perquai ch'i resultan uschia grondas perditas en il sectur da las pernottaziuns, da la restauraziun e d'ulteriuras branschas per lung da la chadaina da valurisaziun.

La Confederaziun ed ils chantuns han mess a disposiziun differents instruments per sustegnair finanzialmain las interpresas, er talas dal sectur turistic e cultural. Ils in­struments federals da l'indemnisaziun per lavur reducida e da l'indemnisaziun da la perdita da gudogn èn sa mussads – durant l'emprima e la segunda unda da COVID – sco instruments fitg impurtants per sbassar ils custs da salari resp. per segirar las entradas da gudogn. Cun las garanzias solidaricas da COVID u cun il fond chantunal per cas da direzza han la Confederaziun ed il chantun mess a disposiziun anc ulte­riurs instruments per sustegnair interpresas en situaziuns finanzialas d'urgenza, e quai independentamain da la branscha. Tras la realisaziun chantunala da las mesi­ras per cas da direzza tenor l'art. 12 da la Lescha COVID-19 stat a disposiziun dapi la fin da l'onn 2020 ad interpresas grischunas spezialmain pertutgadas in ulteriur in­strument da sustegn en la dimensiun da 38,5 milliuns francs, e quai ad interpresas da tut las branschas.

Ultra da quests instruments destinads a tut las branschas ha la Confederaziun con­cludì pachets d'agid cumplessivs per branschas specificas (sport, cultura, traffic pu­blic sco er aviatica). Il Club da hockey da Tavau e la Cuppa Spengler vegnan per exempel sustegnids sur il pachet da stabilisaziun resp. sur il pachet d'agid da la Con­federaziun per il sport professiunal. Sa basond sin l'art. 11 da la Lescha COVID-19 pon la Confederaziun ed il chantun plinavant sustegnair interpresas culturalas, per­sunas che lavuran sin il champ cultural sco er uniuns culturalas da laics cun agids finanzials en furma d'indemnisaziuns da las perditas e da contribuziuns a projects da transfurmaziun.

Auters sustegns statals specifics da COVID da la Confederaziun e dals chantuns n'èn actualmain betg previs per gestiunarias e gestiunaris d'infrastructuras (centers da congress, stadions da glatsch, stabiliments da sport) u per organisaturas ed orga­nisaturs d'occurrenzas grondas. La Regenza ha dentant inoltrà al Cussegl federal ina dumonda da conceder meds supplementars sin basa da l'art. 12 al. 6 da la Lescha COVID-19 per mitigiar perditas d'entradas d'interpresas spezialmain pertutgadas, p.ex. en il turissem d'enviern ed en branschas parentadas.

La Regenza insista tar la Confederaziun (er sur las organisaziuns sco la Conferenza dals directurs chantunals da l'economia publica) ch'i vegnian en spezial mess a di­spo­siziun agids specifics svelts a las branschas dal turissem d'enviern. Plinavant spetga la Regenza che la Confederaziun examineschia e simplifitgeschia ils criteris dal pro­gram per cas da direzza current che cuvra mo l'onn 2020 e ch'ella mettia a dispo­si­ziun svelt per l'onn 2021 novs programs d'agid ch'èn simpels d'exequir e ch'èn desti­nads a tut las branschas.

Essenzial è che las mesiras chantunalas cumplementaras vegnian coordinadas cun la Confederaziun. Vegnir prendidas en mira ston er vinavant soluziuns sin plaun na­ziunal che vegnan cofinanziadas da la Confederaziun. In agir individual e nun­coor­di­nà da vart d'in chantun n'è betg cunvegnent, cunzunt er betg en vista a l'onn 2021.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

13 da schaner 2021