Dapi il plan da finanzas per ils onns 1990–1992 fixescha il Cussegl grond periodica­main valurs directivas da la politica da finanzas per la proxima perioda da planisa­ziun. Quest instrument directiv è sa cumprovà en plirs reguards. Las valurs directivas èn accordadas ina cun l'autra e garanteschan – sche las prescripziuns vegnan ob­servadas consequentamain – che las finanzas publicas restian en equiliber e che la quota statala chantunala na s'augmentia betg a lunga vista. Dapi l'onn 2013 vegnan las novas plazzas ch'èn admessas, limitadas tras prescripziuns areguard l'augment dals imports. Tenor la valur directiva da la politica da finanzas nr. 6 dastga la summa totala dals salaris che ston vegnir finanziads dal chantun s'augmentar en media effectivamain per maximalmain 1 % per onn. Questa valur directiva correspunda a la valur directiva nr. 3, tenor la quala las expensas chantunalas totalas dastgan mede­mamain s'augmentar effectivamain per maximalmain 1 %. Uschia duai vegnir stabi­lisada la quota statala. Las medemas restricziuns areguard l'augment valan perquai er per il persunal da l'administraziun chantunala.

Ils custs totals da persunal importan cun var 400 milliuns francs stgars 16 pertschient da las expensas chantunalas totalas. Questa quota è fitg bassa ed importa main che la mesadad da la media interchantunala da passa 33 pertschient. Il persunal chan­tunal n'è pia betg in chaschunader da custs problematic e vegn limità dal Cussegl grond cun cleras prescripziuns da credit.

Durant ils onns 2016 fin 2020 èn vegnidas stgaffidas dal Cussegl grond respectiva­main da la Regenza totalmain var 340 plazzas a temp cumplain (FTE) ed uschia extraordinariamain bleras novas plazzas. Quasi trais quarts da questas plazzas ser­van ad ademplir novas incumbensas per la Confederaziun, per auters chantuns, per ils anteriurs districts u per vischnancas grischunas. Questas plazzas na chaschunan betg custs supplementars. Ellas n'engrevgeschan perquai betg las finanzas publicas ed èn exceptadas da la valur directiva nr. 6. Da quest dumber da plazzas pertutgan tut en tut 243 plazzas FTE las suandantas 9 autoritads u ils suandants 9 uffizis:

• Uffizi per l'execuziun giudiziala per occupar il stabiliment giudizial Cazas Tignez cun brutto 110 FTE
• constituziun da las 11 dretgiras regiunalas or da las dretgiras districtualas cun 54 FTE
• Uffizi da migraziun e da dretg civil per il sectur d'asil e da fugitivs cun 30 FTE
• Administraziun da taglia per il Center da scan e per incassar taglias per las vischnancas cun 10 FTE
• Uffizi da sanadad per surpigliar la Centrala dal clom d'agid sanitar 144 e per la promoziun da la sanadad cun 10 FTE
• Uffizi dal servetsch social per ils servetschs socials regiunals en ils secturs da la cus­segliaziun sociala sco er da la promoziun d'uffants e da giuvenils cun 9 FTE
• Uffizi per industria, mastergn e lavur per exequir la Lescha davart l'assicuranza cunter la dischoccupaziun e per l'Inspecturat da lavur cun 8 FTE
• Polizia chantunala per il Center da controlla per il traffic pesant Mesolcina cun 6 FTE
• Uffizi per la segirezza da victualias e per la sanadad d'animals per incumbensas d'execu­ziun dal chantun Glaruna cun 6 FTE

Sco che quai è vegnì explitgà en l'incumbensa èn vegnidas stgaffidas durant ils onns 2016 fin 2020 tut en tut 90 plazzas FTE ch'èn relevantas per la valur directiva. Quai correspunda ad en media 18 plazzas per onn cun ina summa dals salaris dad en me­dia 1,77 milliuns francs. Quest augment importa en media 0,6 % da la summa totala dals salaris per onn ed è pia cleramain pli bass che 1 %. L'augment admissibel da la summa dals salaris da maximalmain 1 % sto numnadamain cuntegnair er ils meds finanzials per ils augments individuals dal salari e per las transfurmaziuns da plaz­zas. Er en la cumparegliaziun interchantunala è la prescripziun fitg restrictiva. Ella permetta da stgaffir mo las plazzas las pli necessarias. L'administraziun chantunala absolva mintga onn in process sever per stgaffir plazzas. Ina part considerabla da las resursas da persunal ch'i dovra supplementarmain sto mintgamai vegnir stgaffida cun transfurmaziuns u cun transferiments da plazzas. Pussaivladads da distgargia per l'administraziun ston vegnir nizzegiadas consequentamain; quai vala en spezial en connex cun la digitalisaziun dals process. Novas plazzas vegnan stgaffidas mo, sch'i n'èn betg pli pussaivlas ulteriuras raziunalisaziuns e transfurmaziuns da plazzas entaifer l'administraziun.

L'augment da plazzas relevant per la valur directiva e per las finanzas publicas im­porta mo bundant la mesadad da la creschientscha economica effectiva e da l'aug­ment da las expensas chantunalas totalas per onn sco er da numerus indicaturs da prestaziun da l'administraziun chantunala. Da resguardar èsi er che la gronda part da las plazzas è vegnida stgaffida en las regiuns. E la gronda part da las plazzas ch'èn vegnidas stgaffidas en il rom dals puncts centrals da svilup, èn projects persistents cun in basegn da persunal a lunga vista. In stop cumplet da stgaffir plazzas fiss in dir cuntrast cun las pretensiuns che s'augmentan permanentamain per ademplir las incumbensas. Uschia vegniss sutminada facticamain er la valur directiva da la poli­tica da finanzas nr. 6. Ultra da quai sto il Cussegl grond mantegnair la pussaivladad da permetter excepziuns. Restar duai er la pussaivladad da surpigliar incumbensas supplementaras da la Confederaziun, d'auters chantuns e da vischnancas, sch'ils custs èn cuvrids.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

10 da favrer 2021