Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Wilhelm concernent l'eliminaziun svelta dals obstachels regulatorics dal program da promoziun en il sectur d'indrizs da producziun da chalur

Sessiun: 08.12.2021

L'october 2021 ha il Cussegl grond mess sin via il Plan d'acziun Green Deal per il Grischun (AGD) per reducir las emissiuns da gas cun effect da serra fin l'onn 2050 a netto nulla. Gia a partir dal december current èn vegnidas auzadas las contribuziuns da promoziun per sanar edifizis sco er per remplazzar stgaudaments electrics, d'ieli e da gas existents. Quai è allegraivel e na gida betg mo il clima, mabain er la mastergnanza grischuna.

Ina midada svelta ad in provediment da chalur regenerabla vegn dentant per part franada a curta vista tras obstachels regulatorics ch'èn svelt decumponibels. Tenor la Lescha d'energia actuala dal chantun Grischun (LEG) vegnan per exempel concedidas contribuziuns per edifizis novs e cumpensatorics cun caracter exemplaric mo sut la cundiziun ch'i vegnia cumenzà cun la rea­li­saziun dal project pir suenter avair survegnì il consentiment. Plinavant importa la validitad da las contribuziuns da promoziun 2 onns, e questa validitad po vegnir prolungada per maximalmain 1 onn (art. 28 LEG).

Cur che questa lescha è vegnida formulada, s'orientava il Cussegl grond d'ina vart ad edifizis singuls u projects gronds. La realitad actuala, che entirs quartiers pudessan vegnir provedids cun energia regenerabla sur ina rait da distribuziun, n'era anc betg previsibla quella giada. En il fratemp savain nus: Oz ed en l'avegnir stat la furmaziun da clusters da territoris d'abitadi pli gronds en il center per il provediment da chalur. Uschia pon entirs quartiers vegnir colliads en moda effizienta. Quai premetta dentant normalmain investiziuns preliminaras pli grondas che vegnan ad esser terminadas ditg suenter la limitaziun da dus onns, per il solit pir suenter plirs onns.

La limitaziun da dus onns per il pajament da contribuziuns cuntrafa a quest svilup ed uschia er a las finamiras dal AGD. I dovra svelt ina regulaziun che prolunghescha ils termins u che lascha – tut tenor il project da provediment da chalur – schizunt avert ils termins. Mo uschia vegni ad esser economicamain pussaivel da realisar projects d'energia regenerabla cun investiziuns pre­liminaras pli grondas e d'installar ils attatgs dals singuls edifizis en il decurs da plirs onns. Per che la finamira da la reducziun da gas cun effect da serra haja success, dovri la flexibilitad temporala per garantir contribuziuns da promoziun.

En quest senn vegn la Regenza incumbensada da suttametter immediatamain al Cussegl grond in'adattaziun da l'art. 28 LEG per eliminar ils obstachels regulatorics dal program da promoziun en il sectur d'indrizs da producziun da chalur e per pudair conceder contribuziuns da promoziun raschunaivlas a favur da la producziun da chalur regenerabla er tar las furmaziuns da clusters gia durant l'emprima etappa dal Plan d'acziun «Green Deal».

Cuira, ils 8 da december 2021

Wilhelm, Maissen, Marti, Atanes, Baselgia-Brunner, Berther, Berweger, Bigliel, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casty, Casutt-Derungs, Caviezel (Cuira), Clalüna, Crameri, Danuser, Degiacomi, Deplazes (Rabius), Dürler, Ellemunter, Engler, Epp, Favre Accola, Florin-Caluori, Flütsch, Föhn, Gartmann-Albin, Geisseler, Gort, Grass, Gugelmann, Hardegger, Hartmann-Conrad, Hofmann, Hohl, Holzinger-Loretz, Horrer, Jochum, Kappeler, Kasper, Kienz, Koch, Kun­fer­mann, Kuoni, Lamprecht, Loepfe, Loi, Michael (Castasegna), Mittner, Müller (Favugn), Müller (Susch), Natter, Niggli (Sa­me­dan), Noi-Togni, Papa, Paterlini, Perl, Preisig, Rettich, Rüegg, Rutishauser, Sax, Schmid, Schutz, Schwärzel, Tanner, Thomann-Frank, Thür-Suter, Tomaschett (Cuira), Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, Valär, von Ballmoos, Waidacher, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wieland, Brändli Capaul, Conrad-Roner, Fasani-Horath, Fetz, Pajic, Spadarotto, Stocker

Resposta da la regenza

Per il 1. da schaner 2021 ha la Regenza mess en vigur la revisiun parziala da la Lescha d'energia dal chantun Grischun (LEG; DG 820.200). Ils causals da promoziun cuntegnids en tala (art. 18 ss. LEG) han l'intent ch'il chantun cofinanzieschia projects che servan en spezial ad utilisar l'energia en moda persistenta u a spargnar energia. Ils programs da promoziun dal chantun èn vegnids applitgads en la pratica ed èn sa cumprovads. Millis differents projects èn vegnids sustegnids cun daners dal maun public e liquidads entaifer il termin previs (er gronds projects da chalur a distanza sco a Mustér, a Cuira Nord, a Landquart, a Glion, a Val S. Pieder ed en auters lieus). Quests projects han pudì vegnir realisads senza problems sin fundament da las regulaziuns legalas.

Tras la prolungaziun dals termins en l'art. 28 LEG, che vegn proponida en l'in­cum­bensa, vegni spetgà dapli flexibilitad temporala per inoltrar dumondas en il sectur da stabiliments da producziun da chalur. Motivada vegn questa proposta cun il fatg che la realisaziun dal Plan d'acziun Green Deal per il Grischun» (AGD) vegnia impedida pervia dals termins da l'art. 28 LEG. Questa valitaziun na po betg vegnir sustegnida.

Termins da realisaziun pli lungs effectueschan ch'ils projects respectivs vegnan rea­lisads tut en tut cun retard ed han concretamain per consequenza che l'effect da la promoziun vegn indeblì e che l'entrada da l'effect vegn spustada. In tal retardament vegn impedì tras l'art. 28 LEG cun sia regulaziun dals termins. Quai correspunda er a la voluntad politica exprimida a chaschun da la discussiun da la LEG e dacurt – l'onn 2021 – durant la debatta dal Cussegl grond davart il AGD.

Var dus terzs dals meds da promoziun vegnan alimentads tras la Confederaziun (uschenumnadas contribuziuns globalas als chantuns). La Confederaziun ha mess a disposiziun al chantun Grischun l'onn 2021 meds da promoziun en l'autezza da circa 12,5 milliuns francs. Ultra da quai ha il chantun Grischun deliberà var 6 milliuns francs (senza AGD). Tut en tut èn pia vegnidas garantidas contribuziuns da 18,5 mil­liuns francs. Per pudair retrair ils daners federals ston vegnir ademplidas las pre­scrip­ziuns federalas. Quellas prevesan ch'i sto vegnir fatg giu quint mintga onn per ils pro­jects degns da vegnir promovids e che la durada da realisaziun importa maximalmain 5 onns. Suenter la scadenza da quest termin sto ina garanzia da promoziun vegnir finanziada cumplainamain dal chantun. Ina prolungaziun dals termins avess pia per consequenza che grondas summas da promoziun da la Confederaziun e dal chantun vegnissan eventualmain bloccadas durant plirs onns e ch'i restass ultra da quai in­tschert, sch'ils meds finanzials federals bloccads pudessan insumma vegnir pajads ora insacura.

Il AGD ha l'intent da realisar la vieuta energetica uschè svelt sco pussaivel. El duai gidar a franar la stgaudada smanatschanta dal clima. Ils termins cuntegnids en la LEG ed en las prescripziuns federalas sustegnan questa intenziun. Sche l'in­cum­ben­sa qua avant maun vegniss acceptada, vegniss impedida questa intenziun. La mi­da­da dals termins legals, che vegn proponida en l'incumbensa, chaschunass ultra da quai in tractament inegual envers projects gia realisads. Plinavant vegniss stgaffida qua tras ina situaziun giuridica chantunala, en la quala i fiss intschert, sche daners da promoziun garantids da la Confederaziun pudessan vegnir retratgs.

Vitiers vegn la finala il princip da l'art. 45 al. 1 da la Lescha da finanzas dal chantun Grischun (Lescha da finanzas, LFC; DG 710.100): tenor quel scada il dretg da sur­vegnir contribuziuns, sche las lavurs u la construcziun vegnan cumenzadas avant la garanzia da la contribuziun. I cuntrafaschess pia er a las disposiziuns generalas dal dretg da finanzas – las qualas valan per tut las contribuziuns da promoziun en il chantun –, sch'ina petenta u in petent cumenzass a realisar ses project avant la garanzia da la contribuziun chantunala da promoziun. Per cas cun constellaziuns spe­zialas prevesa la pratica executiva gia pli ditg regulaziuns excepziunalas en il rom da las pussaivladads legalas admissiblas. Per projects da chalur a distanza vegni per exempel permess da realisar ils projects en etappas e d'inoltrar ina dumonda da pro­moziun separada per mintga etappa. L'experientscha mussa che las pussai­vladads da promoziun da la LEG pon vegnir exauridas tras questa metoda pragmatica.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

9 da favrer 2022