Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 16.02.2022

L'onn 2013 ha il Departament da giustia, segirezza e sanadad (DGSS) publitgà il Model directiv concernent l'organisaziun dal provediment da la sanadad en il chantun Grischun. En quel èsi vegnì mussà, cun tge structuras ch'il provediment medicinal da la populaziun duai vegnir garantì a lunga vista. Ina da tschintg mesiras en il model directiv pertutga la furmaziun da regiuns da provediment da la sanadad congruentas per ils secturs da la tgira acuta, da las chasas da persunas attempadas e da tgira sco er da la Spitex. En las regiuns da provediment da la sanadad duain vegnir stgaffids centers da sanadad, en ils quals vegnan reunids ils furniturs da prestaziuns d'ina regiun numnads qua survart.

En il rom da la revisiun parziala da la Lescha per promover la tgira da persunas malsaunas e l'assistenza da persunas attempadas e da persunas che basegnan tgira (Lescha per promover la tgira da malsauns, LTM; DG 506.000) ha il Cussegl grond concludì da francar en la lescha las regiuns da provediment da la sanadad congruentas numnadas qua survart e las ha mess en vigur per il 1. da schaner 2021. Medemamain ha il Cussegl grond concludì da francar – en l'art. 9a al. 1 LTM – l'organisaziun dal sectur da sanadad chantunal ch'è determinada en il model directiv, cun agid d'in artitgel da finamira: «La finamira da la politica da sanadad dal chantun èsi, che tut ils furniturs da prestaziuns (...) delegheschian la gestiun strategica ed operativa dal manaschi ad in'organisaziun respectiva e la sviluppian vinavant.» Per promover la realisaziun èn vegnids mess a disposiziun meds finanzials considerabels, cun ils quals il chantun po surpigliar fin 50% dals custs da projects da las regiuns da provediment da la sanadad.

Il cumenzament da november 2021 èsi vegnì enconuschent, che l'Ospital chantunal dal Grischun cumpria la Clinica Gut SA cun las clinicas ortopedicas a San Murezzan ed a Fläsch sco er cun sis praticas en il chantun Grischun. Mez december 2021 han las medias rapportà, che l'Ospital chantunal dal Grischun veglia cumprar per var 8 milliuns francs l'ospital da Walenstadt ch'il chantun Son Gagl vuleva serrar en il rom da sias planisaziuns. Quai suenter che las vischnancas da la regiun n'èn betg stadas prontas da cumprar l'immobiglia e da laschar manar quel da l'Ospital chantunal dal Grischun.

Betg mo la tura da cumpra da l'Ospital chantunal dal Grischun, mabain er auters fatgs conferman la ferma strategia d'expansiun da l'ospital regiunal en la regiun da sanadad da la Val dal Rain da Cuira: L'edifizi nov da l'ospital è concepì per in intschess da 400 000 persunas. Il chantun Grischun ha 200 096 abitantas ed abitants (stadi dals 30 da december 2020). L'Ospital chantunal dal Grischun è correspundentamain sut in squitsch massiv d'engrondir ses intschess – er en il provediment da basa – per insumma pudair manar finanzialmain la chasa. Plinavant ha l'Ospital chantunal dal Grischun segirà sia influenza directa en ils ospitals regiunals Surselva e Tavau cun occupar sezs en ils cussegls administrativs correspundents. Quai restrenscha l'independenza e la defensiun dals interess dals ospitals regiunals e na po strusch esser en il senn da la populaziun regiunala.

  1. La strategia da l'Ospital chantunal dal Grischun è ina cuntradicziun averta envers la strategia chantunala, ch'è francada en la lescha, da garantir il provediment decentral a lunga vista per la populaziun. Tge posiziun ha la Regenza concernent quest fatg? Co pensa ella da garantir il provediment da sanadad regiunal cun centers da sanadad integrads verticalmain, sut l'aspect da las tendenzas da l'Ospital chantunal dal Grischun? E tge pensa la Regenza da far per quai?
  2. Co vesa la Regenza il fatg che l'Ospital chantunal dal Grischun fa directamain al lieu concurrenza cun ils ospitals regiunals – e quai en secturs da prestaziun dal provediment da basa ch'èn la finala finanzialmain centrals per quels.

Cuira, ils 16 da favrer 2022

Niggli (Samedan), Grass, Niggli-Mathis (Grüsch), Berweger, Buchli-Mannhart, Casutt-Derungs, Clalüna, Danuser, Della Cà, Della Vedova, Deplazes (Rabius), Derungs, Dürler, Ellemunter, Engler, Felix, Gort, Hartmann-Conrad, Hefti, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jochum, Kasper, Kienz, Koch, Kunfermann, Lamprecht, Michael (Castasegna), Müller (Susch), Papa, Paterlini, Pfäffli, Ruckstuhl, Salis, Schutz, Tanner, Thomann-Frank, Ulber, Weber, Weidmann, Wieland, Bisaz

Resposta da la regenza

La garanzia dal provediment medicinal da basa en tut il chantun è ina premissa generala per che l'urbanisaziun decentrala en il chantun Grischun possia vegnir mantegnida. La politica da sanadad dal chantun è correspundentamain orientada a la finamira da mantegnair il sistem da provediment cun ospitals regiunals d'ozendi er en l'avegnir. Per quest intent ha il chantun furmà – en il rom da la revisiun parziala da la Lescha per promover la tgira da persunas malsaunas da l'onn 2020 – regiuns da provediment da la sanadad e stgaffì la basa legala per ch'il chantun possia promover cun contribuziuns finanzialas la collavuraziun respectivamain la fusiun dals furniturs da prestaziuns instituziunals entaifer las singulas regiuns da provediment
da la sanadad.

Che represchentants da l'Ospital chantunal dal Grischun occupan sezs en ils cussegls administrativs dals ospitals regiunals da Tavau e da la Surselva – sco quai ch'i vegn menziunà en la dumonda – è vegnì decidì dals cussegls administrativs dals dus ospitals regiunals. I n'è betg enconuschent a la Regenza, sche e quant enavant che las vischnancas da las regiuns da provediment da la sanadad pertutgadas han dà lur consentiment a la decisiun, che represchentants da l'Ospital chantunal dal Grischun occupan sezs en ils cussegls administrativs dals dus ospitals regiunals. En mintga cas pon las vischnancas – sur lur represchentanzas en ils cussegls administrativs – influenzar las elecziuns correspundentas, sch'els duessan avair l'impressiun che l'independenza e la defensiun dals interess da lur ospital regiunal saja periclitada, perquai che represchentants da l'Ospital chantunal dal Grischun fan part dal cussegl administrativ.

Tar la dumonda 1: La strategia da l'Ospital chantunal dal Grischun d'extender ses intschess sur ils cunfins dal chantun Grischun, n'è nagina cuntradicziun a la politica da sanadad dal chantun da garantir il provediment decentral da la sanadad per la populaziun a lunga vista. L'engrondiment da l'intschess ordaifer il chantun Grischun vers la regiun fitg populada da la Svizra Sidorientala gida – tras l'augment respectiv dals dumbers da cas – che l'Ospital chantunal po ademplir sias incumbensas dal provediment spezialisà e fitg spezialisà dal chantun er en l'avegnir sut las cundiziuns generalas che daventan adina pli difficilas.

Centers da sanadad integrads èn decisivs per pudair garantir a lunga vista il provediment decentral da la sanadad. Las vischnancas ed ils furniturs da prestaziuns instituziunals da las regiuns da provediment da la sanadad èn cumpetents per stgaffir centers da sanadad integrads verticalmain che han l'intent da garantir il provediment regiunal da la sanadad. Sin dumonda sustegna il chantun projects correspundents cun contribuziuns finanzialas e cun ina cussegliaziun accumpagnanta.

Gidar a mantegnair il provediment decentral da la sanadad pon er cooperaziuns tranter l'Ospital chantunal dal Grischun ed ils ospitals regiunals. En il rom da sias pussaivladads beneventa e sustegna la Regenza talas cooperaziuns. Quellas na dastgan dentant betg manar ad in transferiment da pazientas e pazients or dals ospitals regiunals en l'ospital central per motivs betg medicinals. L'aspectativa sco er la percepziun da la Regenza va plitost en quella direcziun, che l'Ospital chantunal dal Grischun sustegna ils ospitals regiunals en connex cun l'adempliment da lur incumbensa dal provediment da basa.

Tar la dumonda 2: En secturs da prestaziun ch'èn finanzialmain centrals datti actualmain mo ina situaziun da concurrenza per ils ospitals regiunals tras l'Ospital chantunal dal Grischun, quai tranter la Clinica Gut a San Murezzan, che appartegna dapi dacurt a l'Ospital chantunal dal Grischun, e l'ospital regiunal Engiadin'Ota a Samedan en il sectur da l'ortopedia chirurgica. Questa concurrenza exista gia dapi ch'i dat la Clinica Gut. Per la Regenza èsi indiscutabel che questa situaziun da concurrenza na dastga betg influenzar la capacitad da prestaziun da l'ospital regiunal Engiadin'Ota ed uschia la garanzia dal provediment da basa da l'Engiadina. En cas da basegn èsi da far frunt a questa situaziun da concurrenza cun mesiras adattadas (p.ex. tras in'adattaziun da l'incarica da prestaziun da la Clinica Gut a San Murezzan).

8 d'avrigl 2022