Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 16.02.2022

Per il provediment da la populaziun en la tgira da lunga durada èsi medem impurtant d'avair ina purschida che correspunda als basegns tant en il sectur ambulant (p.ex. Spitex) sco er en il sectur staziunar (p.ex. chasas da persunas attempadas e da tgira). Igl è savens tant en l'interess da las persunas pertutgadas sco er dal maun public, che la tgira e l'assistenza possia avair lieu a chasa uschè ditg sco pussaivel.

Il Rapport davart il provediment da sanadad 2020 mussa – sco gia ils rapports precedents – che var in quart da tut las abitantas e da tut ils abitants da chasas da persunas attempadas e da tgira dovran main che 1 ura temp da tgira per di. Ellas ed els èn classifitgads en ils stgalims SCRA 0 fin 3 sin ina scala che va fin il stgalim SCRA 12. En quest connex èn las differenzas tranter las singulas regiuns ed er tranter las instituziuns considerablas e van da 0 fin 49 pertschient. Ins sa dumonda, pertge ch'ina part uschè gronda da persunas classifitgadas en stgalims SCRA bass sa chatta en tgira staziunara.

Da l'autra vart manca ina clav da finanziaziun intelligenta per la purschida da letgs da dimora curta, la quala pudess esser in impuls per las instituziuns da porscher e gestir en moda economica tals letgs. Ina tala purschida pudess en spezial esser ina contribuziun impurtanta per distgargiar persunas che tgiran lur confamigliars u per surmuntar stretgas da resursas en il sectur privat ed ambulant. Er per propostas pli novas sco p.ex. posts regiunals da triascha u da cussegliaziun manca l'evidenza areguard la cofinanziaziun publica. Il fatg che la repartiziun dals custs restants tranter il chantun e las vischnancas è differenta en il sectur staziunar (chantun 25% / vischnanca 75%) ed en il sectur ambulant (chantun 55% / vischnanca 45%), engrevgescha supplementarmain in proceder coerent.

A la fin dals quints pon ins sa dumandar, sch'il sistem da finanziaziun actual dat ils dretgs impuls per resguardar en moda adequata tant ils basegns da las persunas pertutgadas sco er quels dal maun public sco impurtant finanziader da prestaziuns.

La Regenza vegn incumbensada da preschentar al Cussegl grond in rapport che examinescha il sistem da finanziaziun da la tgira concernent impuls giavischads respectivamain nungiavischads. Il rapport duai mussar, co che la tgira ed assistenza ambulanta confurma als basegns po vegnir sustegnida cun ulteriuras mesiras (p.ex. adattaziun da regulaziuns legalas, letgs per dimoras curtas, optimaziun/cumplettaziun da purschidas existentas da la tgira ed assistenza ambulanta ed a chasa).

Cuira, ils 16 da favrer 2022

Degiacomi, Holzinger-Loretz, Florin-Caluori, Atanes, Baselgia-Brunner, Berweger, Cahenzli-Philipp, Caluori, Cantieni, Casutt-Derungs, Caviezel (Cuira), Della Cà, Della Vedova, Föhn, Gartmann-Albin, Horrer, Jochum, Kasper, Kienz, Kohler, Kuoni, Loepfe, Marti, Michael (Castasegna), Mittner, Natter, Noi-Togni, Papa, Paterlini, Perl, Pfäffli, Preisig, Rettich, Ruckstuhl, Rutishauser, Stiffler, Thomann-Frank, Thür-Suter, Ulber, von Ballmoos, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Bürgi-Büchel, Pajic, Spadarotto

Resposta da la regenza

Tenor il Model directiv pertutgant la vegliadetgna 2012 duain – correspundentamain al princip «ambulant avant staziunar» – mo quellas abitantas e quels abitants abitar en ina chasa da tgira ch'èn dependents da la tgira en ina chasa da tgira. Sco quai ch'i vegn explitgà en l'incumbensa, sa chattan en intginas regiuns surproporziunalmain bleras persunas senza u cun pauc basegn da tgira (stgalim SCRA 0–3) en ina chasa da tgira. Igl è dentant chaussa da questas regiuns da sclerir ensemen cun las chasas da tgira da lur regiun ils motivs per quai e d'incitar las mesiras inditgadas, per ch'il princip «ambulant avant staziunar» possia er sa manifestar pli fitg en lur regiun.

En connex cun stgaffir letgs da dimora curta en chasas da tgira ha la Regenza – en il rom da la consultaziun tar la revisiun totala da la Lescha per promover la tgira da persunas malsaunas dals 30 d'avust 2017 – suttamess a la discussiun ina proposta per promover dimoras curtas en chasas da tgira cun agid d'impuls finanzials correspundents. Pervia da las posiziuns refusantas da numerusas participantas e participants a la consultaziun en quest punct, ha la Regenza desistì da questa mesira da promoziun en ses sboz da la missiva.

Tenor la Lescha per promover la tgira da persunas malsaunas èsi chaussa da las regiuns da provediment da la sanadad (en la Val dal Rain da Cuira da las subregiuns) da procurar per ina purschida suffizienta per la tgira ed assistenza da pazientas e pazients da lunga durada e da persunas attempadas e per ina purschida suffizienta da servetschs da la tgira e l'assistenza a chasa (Spitex). Sch'i vegn fatg diever da la Spitex è la chargia finanziala da las persunas che basegnan tgira ed assistenza per regla pli pitschna che tar ina dimora en ina chasa da tgira. Quai è in dals puncts decisivs per la tscherna concreta da la furma da tgira ed assistenza. Er la chargia finanziala per las vischnancas è, en cas ch'insatgi fa diever da la Spitex, pli pitschna che tar ina dimora en ina chasa da tgira. Ils motivs per quai èn, ch'ils custs èn pli bass sch'insatgi fa diever da la Spitex che tar ina dimora en ina chasa da tgira e ch'il chantun sa participescha cun ina tariffa da contribuziun pli auta als custs da Spitex che als custs da tgira betg cuvrids da las chasas da tgira. Cun metter a disposiziun ina vasta purschida da servetschs da Spitex en la regiun respectiva e cun promover furmas d'abitar alternativas pon las vischnancas promover, che persunas cun in pitschen basegn da tgira na ston betg sa decider per ina dimora en ina chasa da tgira.

Sch'il chantun e las vischnancas pajassan las medemas tariffas da contribuziun als custs che n'èn betg cuvrids tras l'assicuranza obligatorica da malsauns e tras la participaziun maximala als custs da las abitantas e dals abitants da las chasas da tgira respectivamain da las clientas e dals clients da la Spitex, avess quai in effect negativ per las vischnancas. Ina tala sincronisaziun reduciss ultra da quai ils impuls per realisar il princip «ambulant avant staziunar». Per las persunas che basegnan tgira n'è betg la repartiziun dals custs da tgira betg cuvrids sin il chantun e sin las vischnancas decisiva, mabain lur atgna chargia finanziala pervia dal diever da prestaziuns da tgira ed assistenza.

A la Regenza pari, ch'i saja pauc opportun da preschentar al Cussegl grond in rapport che examinescha il sistem da finanziar la tgira concernent impuls giavischads respectivamain nungiavischads. Ils impuls èn preschentads qua survart. Las ulteriuras mesiras che vegnan menziunadas en l'incumbensa per extender, respectivamain sustegnair las purschidas tar la tgira e l'assistenza ambulanta ed uschia per realisar il princip «ambulant avant staziunar», pudessan vegnir consideradas per ina proxima revisiun parziala da la Lescha per promover la tgira da persunas malsaunas. Talas ulteriuras mesiras èn oravant tut l'indemnisaziun finanziala dals custs fixs per ils letgs da tgira da dimoras curtas en chasas da tgira e per las purschidas da sustegn per distgargiar persunas che tgiran lur confamigliars. La distgargia da persunas che tgiran lur confamigliars tras purschidas da sustegn è cuntegnida sco mesira en il Program da la Regenza 2021 fin 2024.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

8 d'avrigl 2022