Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 16.02.2022

En la sessiun d'october 2021 ha il Cussegl grond deliberà la missiva «Plan d'acziun ‹Green Deal per il Grischun› – rapport intermediar davart la planisaziun da mesiras cun concept da finanziaziun e cun credit d'impegn per l'etappa I». Quai è stà in emprim pitschen pass per dapli protecziun dal clima en il chantun Grischun. Cun la segunda etappa stat il segund pass pli grond anc davant nus. Sco quai ch'igl è vegnì remartgà en la debatta da quella giada, stuain nus emprender da la votaziun davart la Lescha da CO2 che ha fatg naufragi. Grevezzas finanzialas supplementaras per l'entira populaziun u chargias pli autas per las regiuns perifericas pervia da taglias e taxas sin il traffic individual privat na chattan – ord vista da l'Allianza dal Center – betg ina vasta acceptanza en la populaziun grischuna. Il Cussegl grond è stà unanimamain da l'avis ch'i stoppia vegnir desistì da taxas e da taglias supplementaras. Plinavant èsi vegnì menziunà che augments da taglia vegnian tratgs en consideraziun mo sco ultima pussaivladad.

L'Allianza dal Center è da l'avis ch'i stoppia ussa percunter vegnir examinà, sch'igl è pussaivel da stgaffir cun cleras finamiras impuls tras levgiaments fiscals, per che la populaziun e las interpresas possian e veglian prestar lur contribuziun per cuntanscher las finamiras dal clima. La devisa respectiva sa cloma «Promover empè da pretender».

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan perquai la Regenza da prevair levgiaments fiscals per persunas natiralas e giuridicas en il rom da la Lescha d'armonisaziun da taglia (LATD), e quai en la segunda etappa dal Plan d'acziun «Green Deal per il Grischun», e da suttametter questas propostas al Cussegl grond per la debatta. Quests levgiaments fiscals dastgan vegnir concedids mo cun la finamira da dar impuls per las persunas natiralas e giuridicas, per ch'ellas sa cumportian da maniera pli conscienta da l'ambient e fetschian dapli investiziuns a favur da la protecziun dal clima. Eventualmain ston vegnir stgaffidas las basas giuridicas necessarias per quest intent.

Cuira, ils 16 da favrer 2022

Bettinaglio, Crameri, Schneider, Berther, Brunold, Buchli-Mannhart, Caluori, Casty, Casutt-Derungs, Clalüna, Danuser, Della Vedova, Deplazes (Rabius), Derungs, Ellemunter, Fasani, Florin-Caluori, Föhn, Geisseler, Hardegger, Kohler, Lamprecht, Loepfe, Maissen, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Müller (Susch), Niggli-Mathis (Grüsch), Paterlini, Ruckstuhl, Sax, Schmid, Tanner, Ulber, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Zanetti (Landquart), Bürgi-Büchel, Collenberg, Gujan-Dönier

Resposta da la regenza

Cun l'incumbensa dals 16 da favrer 2022 supplitgescha la fracziun da l'Allianza dal Center la Regenza da prevair levgiaments fiscals per persunas natiralas e giuridicas en il rom da la Lescha d'armonisaziun da taglia (LATD; CS 642.14), e quai en la se­gunda etappa dal Plan d'acziun «Green Deal per il Grischun», e da suttametter que­stas propostas al Cussegl grond per la debatta. Quests levgiaments fiscals dastgian vegnir concedids mo cun la finamira da dar impuls a las persunas natiralas e giuri­di­cas, per ch'ellas sa cumportian da maniera pli conscienta da l'ambient e fetschian dapli investiziuns a favur da la protecziun dal clima. Eventualmain stoppian vegnir stgaffidas las basas giuridicas necessarias per quest intent.

La concessiun da levgiaments fiscals è reglada en l'art. 5 da la Lescha da taglia per il chantun Grischun (LT; DG 720.000). Tenor questa disposiziun po la Regenza conce­der – durant maximalmain 10 onns – levgiaments fiscals a novas interpresas sco er ad interpresas existentas per midar essenzialmain lur activitad da manaschi, sche quai è en l'interess da l'economia publica dal Grischun. Quest levgiament fiscal duai promover la domiciliaziun da novas interpresas. A las interpresas existentas duai el dar impuls per far vinavant investiziuns en il Grischun, per stgaffir novas plazzas da lavur e per mantegnair plazzas existentas. En l'incumbensa qua avant maun vegni discurrì da levgiaments fiscals. Dal connex general resulti dentant ch'i n'è betg mane­già la concessiun da levgiaments fiscals en il senn da l'art. 5 LT. Anzi, l'incumbensa da la fracziun ha en mira «levgiaments fiscals», en spezial deducziuns fiscalas, per cuntanscher l'effect directiv menziunà.

La Regenza ha refusà regularmain mesiras directivas en il dretg fiscal e na vesa na­gin motiv da divergiar da quest princip. Pervia da las tariffas progressivas e perquai ch'il minimum d'existenza è liberà da la taglia, n'è il dretg fiscal betg adattà per cun­tanscher in effect directiv. Ils custs da las mesiras directivas en il dretg fiscal na vegnissan betg budgetads, betg cumprovads en il quint dal chantun e betg eruids autramain. L'efficacitad da la mesira na vegniss mai examinada resp. mai messa en dumonda.

La deducziun sto però vegnir refusada er pervia da l'armonisaziun dal dretg fiscal federal. Quel regla definitivamain il sectur da las deducziuns generalas. Uschia enu­merescha l'art. 9 LATD las deducziuns generalas admissiblas (al. 2) e fixescha ex­pli­citamain che autras deducziuns n'èn betg permessas (al. 4). Ils chantuns na pon pia betg introducir ina deducziun generala per proteger l'ambient. Ina tala deducziun stess en cuntradicziun cun il dretg federal e na dastgass betg vegnir applitgada da l'Administraziun da taglia che ha l'incumbensa d'exequir la lescha da taglia.

Tenor l'art. 9 al. 4 LATD èn ils chantuns bain libers d'introducir deducziuns socialas. Ina deducziun sociala po dentant vegnir concedida mo, sch'ina gruppa da pajataglias ha – sin basa da sia situaziun persunala – expensas pli autas che pretendan in ba­segn supplementar da meds finanzials che servan a garantir l'existenza. La LATD na per­metta betg deducziuns socialas per cuntanscher finamiras extrafiscalas.

Dal rest saja menziunà che la Regenza ha fatg diever da sia libertad d'agir en il sec­tur da las immobiglias e ch'ella aveva proponì – en il rom da la revisiun parziala da la Lescha d'energia – da dar a las investiziuns che servan a spargnar energia ed a pro­teger l'ambient, il medem status sco als custs da mantegniment deducibels, e pia da permetter da deducir questas investiziuns. Questa adattaziun da la Lescha da taglia è entrada en vigur il 1. da schaner 2021.

En il rom da l'etappa II dal Plan d'acziun «Green Deal» vegn la Regenza ad examinar funtaunas da finanziaziun (p.ex. attribuziun da parts dals gudogns da la Banca naziu­nala svizra) sco er mesiras che promovan il cumportament giavischà. Per ils motivs numnads na vesa la Regenza percunter nagin spazi d'agir en il sectur dal dretg fiscal.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa da fracziun.

22 d'avrigl 2022