Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Furger concernent il consum dad e-cigarettas en las scolas popularas

Sessiun: 19.10.2022

Ils 5 d'october passà ha la RSI mussà – en il rom da sia emissiun «Il Quotidiano» – ina contribuziun interessanta davart il consum dad e-cigarettas.

Tenor las decleraziuns dal directur dal stgalim superiur da Mendrisio s'augmenta il consum da vapes.

Quest gener dad e-cigarettas da la tschintgavla generaziun (i sa tracta dad e-cigarettas che vegnan utilisadas mo ina giada e ch'èn pia er fitg engrevgiantas per l'ambient) è pli discret che quel dal tip vegl.

Questas e-cigarettas pon ins tegnair en salv bain en ina giaglioffa u en in etui ed ellas sumeglian plitost in relevatur ch'ina cigaretta.

Il liquid ch'ellas cuntegnan – ina maschaida da plirs gusts d'aromas da fritgs – sa drizza spezialmain ad in public giuven e cuntegna per part er nicotin, meglier ditg nicotin sintetic (sals da nicotin).

En la contribuziun di dr. med. Marco Pons, medi spezialist per malsognas dal lom al Ente Ospedaliero Cantonale (EOC), il suandant:

«I para da dar in augment en connex cun il consum dad e-cigarettas. Nus essan alarmads, perquai che questas cigarettas n'èn BETG senza privel. Igl existan 400 geners dad e-cigarettas che cuntegnan 7000 substanzas e nus na savain betg exactamain, tge che quests vapes cuntegnan. Els pon esser privlus per plirs motivs. En ils Stadis Unids da l'America datti cas da giuvenils che han seriusas difficultads da respirar, e nus avain vis che las pazientas ed ils pazients da COVID che fiman e-cigarettas, han pli grevs decurs da la malsogna. Nus n'enconuschain anc betg la ristga d'ina carcinogenesa, q.v.d. sche questas cigarettas pon esser la causa per la furmaziun da tumors. Quai che nus savain è, ch'igl exista il privel da daventar dependent, cunzunt en il cas dad e-cigarettas che cuntegnan nicotin.»

Sa sviluppà è er in viv commerzi, perquai che scolars pli vegls empostan ils vapes en l'internet e fan in pitschen gudogn cun als vender a scolars pli giuvens.

Sin basa da dals explicaziuns qua survart tschentan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders las suandantas dumondas a la Regenza:

  1. Datti statisticas che mussan l'existenza respectivamain la derasaziun da quest fenomen en noss chantun?
  2. Èn planisadas campagnas d'infurmaziun?
  3. Sche betg, è er la Regenza da l'avis, ch'ils geniturs dals scolars duessan vegnir infurmads davart quest fenomen, eventualmain tras las direcziuns da las scolas?
  4. Èn gia vegnidas fatgas ponderaziuns da reglar il consum dad e-cigarettas en locals interns e la vendita da talas sin il stgalim da la lescha?
  5. Vegn quai a capitar anc avant l'entrada en vigur da la nova Lescha davart ils products da tubac, che vegn probablamain ad ir en vigur l'onn 2024?

Cuira, ils 19 d'october 2022

Furger, Rettich, Censi, Atanes, Bardill, Baselgia, Beeli, Bergamin, Berther, Bettinaglio, Biert, Binkert, Bischof, Brunold, Cahenzli-Philipp (Vaz Sut), Cortesi, Crameri, Danuser (Cazas), Della Cà, Derungs, Dietrich, Epp, Gansner, Gredig, Heini, Hoch, Hohl, Jochum, Kaiser, Kohler, Loepfe, Mani, Mazzetta, Menghini-Inauen, Messmer-Blumer, Nicolay, Oesch, Preisig, Rageth, Righetti, Rusch Nigg, Schneider, Spagnolatti, Stiffler, Ulber, Widmer, Wieland, Zanetti (Landquart), Zanetti (Sent)

Resposta da la regenza

Tar la dumonda 1: Tenor il stadi da las enconuschientschas actualas n'existan ni sin nivel naziunal ni sin nivel chantunal datas segiras davart il diever e davart la derasa-ziun dad e-cigarettas. Las retschertgas en il rom da l'Enquista HBSC (Health Be-haviour in School-aged Children) e da l'Enquista svizra davart la sanadad (ESS) na furneschan betg questas infurmaziuns e vegnan dal rest fatgas mo mintga 4 resp. 5 onns. Per obtegnair datas fidadas en quest sectur stuess vegnir introducì in monito-ring dal consum da tubac e dal consum da nicotin inclusiv da tut ils sutproducts dad e-cigarettas. Quest monitoring stuess vegnir differenzià tenor ils products.

Tar la dumonda 2: En il chantun Grischun vegnan regularmain fatgas campagnas d'infurmaziun davart ils differents temas da dependenza. En questas campagnas vegn tranter auter tematisà er il fimar. A chaschun dal World No Tobacco Day 2022 è per exempel vegnida lantschada online ina campagna cun il messadi «Meglra vita senza fim» che sa drizzava specificamain a giuvenils.

Las mesiras da la prevenziun da dependenza en il sectur da scola cuntegnan in vast spectrum da temas da dependenza e da drogas, inclusiv ils differents products da tu-bac e da nicotin.

Tar la dumonda 3: En il chantun Grischun èn en emprima lingia las vischnancas re-sponsablas per la promoziun da la sanadad e prevenziun. Il chantun cumplettescha e sustegna las infurmaziuns e la sensibilisaziun dals geniturs sco er da las scolaras e dals scolars tras las scolas. A las scolas vegn uschia mess a disposiziun material d'instrucziun pertutgant il sectur da dependenza per exempel sin la plattafurma d'infurmaziun gr.feel-ok.ch u en il rom dal program da prevenziun «Freelance». Differentas infurmaziuns e differents fegls d'infurmaziun d'organisaziuns naziunalas stattan er a disposiziun.

Tar la dumonda 4: I na vegnan fatgas naginas ponderaziuns d'introducir ulteriuras regulaziuns sin plaun chantunal, che las mesiras che la Confederaziun ha relaschà. Per l'ina exista il privel che las regulaziuns chantunalas pudessan star en cuntradic-ziun cun in'eventuala regulaziun federala. Per l'autra dovra il relasch d'ina regulaziun correspundenta en ina lescha en il senn formal – ina tala lescha è obligatoricamain necessaria, sch'i dat intervenziuns en la sfera privata – almain 2 onns, fin ch'ella en-tra en vigur. Ina regulaziun chantunala faschess pia effect il pli baud 1 onn suenter la previsibla entrada en vigur da la Lescha davart ils products da tubac l'onn 2024, la quala è vegnida relaschada da la Confederaziun.

Tar la dumonda 5: Na. Guardar resposta a la dumonda 4.

6 da december 2022