Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Gort concernent las plazzas da parcar per lung da las vias chantunalas

Sessiun: 07.12.2022

Cun permetter plazzas da parcar per lung da la via chantunala n'è l'Uffizi da construcziun bassa (UCB) betg mo precaut, na, atgnamain excluda el talas permissiuns categoricamain u pretenda mesiras architectonicas sproporziunadas.

Uschia scriva il UCB sin ina dumonda da la vischnanca da Küblis:

Plazzas da parcar longitudinalas:

Il project da construcziun sa chatta en il sectur ordaifer il vitg da la via da colliaziun regiunala V726.41 Via da Saas. Ina permissiun d'access per plazzas da parcar longitudinalas na pudain nus da princip betg empermetter. Ina pussaivladad da parcar per la parcella nr. XY sto vegnir evaluada in pau davent da la via chantunala e preschentada en il project definitiv da la vischnanca da Küblis. Ina permissiun d'access per l'access concentrà a la via chantunala en il vest da la nischa da fermada planisada pudain nus vinavant metter en vista.

Tar quest exempel stoi vegnir constatà, ch'i n'avess duvrà naginas mesiras architectonicas per las plazzas da parcar longitudinalas menziunadas qua survart, per l'access concentrà però bain. Per il proprietari da la chasa signifitga quai investiziuns da 70 000 francs ed in sfarlattim considerabel da terren EOZ.

I dat però er exempels en il sectur entaifer il vitg, tar ils quals il UCB fa pretensiuns sproporziunadas. Qua pari da dar en egl, che las plazzas da parcar tenor il dretg vegl na vegnan betg messas en dumonda, sch'il chantun fa insatge, sco p.ex. cun schlargiar la via da Tälfsch. Sche la vischnanca (exempel plazzas da parcar longitudinalas) u persunas privatas (exempel Via da Tälfsch) inoltreschan projects da construcziun per l'examinaziun al chantun, alura na survegnan quels tuttenina nagina permissiun u apunta mo cun pretensiuns sproporziunadas.

Gugent supplitgesch jau la Regenza da respunder a las sutsegnadras ed als sutsegnaders las suandantas dumondas:

  1. Tenor tge basas giuridicas permetta, respectivamain scumonda il chantun parcadis ed access per lung da las vias chantunalas en ils secturs entaifer e ordaifer il vitg?
  2. Tge libertad da decider ha il chantun en connex cun il giudicament?
  3. Co declera la Regenza il giudicament different da parcadis tenor il dretg vegl tut tenor project da construcziun e tut tenor patrun da construcziun (cf. exempel plazzas da parcar longitudinalas ed exempel Tälfsch)?
  4. N'è la Regenza betg er da l'avis, ch'il chantun sto surpigliar ils custs supplementars, sch'el scumonda plazzas da parcar tenor il dretg vegl?

Cuira, ils 7 da december 2022

Gort, Kasper, Crameri, Adank, Beeli, Binkert, Brandenburger, Bürgi-Büchel, Candrian, Casutt, Censi, Collenberg, Cortesi, Della Cà, Derungs, Dürler, Favre Accola, Föhn, Furger, Gansner, Grass, Hartmann, Hefti, Koch, Lehner, Luzio, Menghini-Inauen, Morf, Natter, Rauch, Roffler, Salis, Schutz, Sgier, Stocker, Weber

Resposta da la regenza

Mintga onn entran tar il chantun var 1200 dumondas per edifizis e stabiliments per lung da la via chantunala. Circa 700 da quellas han sco object l'avertura per il traffic sco per exempel vias d'access u parcadis. Per giuditgar stabiliments da traffic sin resp. per lung da las vias chantunalas consultescha l'Uffizi da construcziun bassa dal Grischun (UCB) sco post chantunal spezialisà per ils fatgs da vias – sche necessari – la Polizia chantunala dal Grischun sco post spezialisà per la segirezza dal traffic. La stretga collavuraziun tranter il UCB e la Polizia chantunala garantescha in giudica­ment cumplessiv da la funcziunalitad e da la segirezza dal traffic d'implants, quai resguardond ils differents basegns da las utilisadras e dals utilisaders dals spazis da traffic.

Per giuditgar las dumondas per edifizis e stabiliments per lung da las vias chantu­nalas è decisiva – ultra da las basas giuridicas federalas – en spezial la legislaziun chantunala davart las vias. Plinavant servan las normas respectivas da l'Associaziun svizra da las spezialistas e dals spezialists per vias e per il traffic (normas da la VSS) sco basa da giudicament.

Tar la dumonda 1: Il chantun permetta resp. scumonda parcadis e vias d'access per lung da las vias chantunalas, quai tant entaifer sco er ordaifer ils vitgs sin basa da l'art. 44a ss. da la Lescha davart las vias dal chantun Grischun (LVias; DG 807.100).

Tar la dumonda 2: Tenor l'art. 6a al. 1 da la Lescha federala davart il traffic sin via (LTV; CS 74101) ston la Confederaziun, ils chantuns e las vischnancas tegnair quint adequatamain da las finamiras da la segirezza dal traffic en connex cun la planisa­ziun, la construcziun, il mantegniment ed il manaschi da l'infrastructura da vias. Il pli impurtant criteri per garantir la segirezza dal traffic è la perceptibladad vicendaivla da las participantas e dals participants dal traffic. La libertad dal bainappreziar sa mova entaifer las normas da la VSS respectivas. La perceptibladad vicendaivla vegn ga­rantida tras ils champs visivs descrits en la norma da la VSS 40273a «visibilitad en nufs stradals». La construcziun dals champs visivs vegn fatga tras ina distanza d'ob­servaziun davent da l'ur da la via chantunala e davent da las lingias da vista sin la via cun dretg da precedenza ed eventualmain sin passapes u vias da velos per lung da la via. Sin fundament da las basas giuridicas relevantas sto ina permissiun adina vegnir refusada, sche la segirezza dal traffic vegniss periclitada tras la realisaziun d'in project (cf. art. 52 al. 4 LVias).

Tar la dumonda 3: La rait da vias chantunalas dal chantun Grischun ha ina lunghez­za da var 1400 km. Sche tut ils stabiliments construids sin la rait da vias satisfan a las pretensiuns actualas respectivas a la segirezza dal traffic, na po betg vegnir exa­minà cuntinuadamain e sistematicamain. L'examinaziun concreta da la segirezza dal traffic dals singuls implants vegn fatga regularmain en spezial en connex cun projects da construcziun u da renovaziun ubain sin fundament da las enconuschientschas ord il monitoring d'accidents da traffic. Sche la segirezza dal traffic pretenda quai, èsi pussaivel d'obligar las proprietarias ed ils proprietaris da bains immobigliars cunfi­nants d'adattar u d'allontanar ils implants existents, quai tenor l'art. 48 al. 2 LVias. Il tractament egual vegn garantì tras l'applicaziun da las normas da la VSS respec­tivas.

Sche vias chantunalas vegnan midadas architectonicamain, sto il chantun – tenor l'art. 49 al. 1 LVias – far las adattaziuns necessarias vi dals bains immobigliars cun­finants sin agen quint. Questa incumbensa dal chantun sa restrenscha a l'adattaziun absolutamain necessaria a las novas cundiziuns da basa localas. En il rom da pro­jects da vias n'è il chantun dentant betg legitimà da renovar implants da traffic da terzs cun daners publics liads a l'intent da construir e da mantegnair vias chantu­nalas, per che quests implants correspundian a las normas actualas da la VSS.

Tar la dumonda 4: Sche la construcziun da parcadis è vegnida approvada senza resalvas u sche tala è vegnida fatga en in mument, cura che las prescripziuns da distanza divergiavan u na valevan betg anc, alura sto il chantun indemnisar l'adat­taziun u l'allontanament en il senn da l'art. 48 al. 3 LVias.

1. da mars 2023