Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Degiacomi concernent ina purschida da plazs che correspunda als basegns en la pedagogia speziala

Sessiun: 15.06.2023

En las respostas a las dumondas Claus e Dietrich mussa la Regenza, ch'il basegn cumprovà da plazs en la pedagogia speziala separativa n'è actualmain betg cuvrì per 14 uffants. Tenor las indicaziuns dals purtaders da scola existan en il fratemp plirs uffants cun impediments en il Grischun, che na pon betg pli vegnir scolarisads. Il dretg fundamental da furmaziun e d'ina promoziun adequata manca ad els. Da quai pateschan considerablamain ils uffants pertutgads, lur famiglias, dentant er lur conscolaras e conscolars sco er las persunas d'instrucziun e l'entir sistem da scola al lieu. Resguardà stoi vegnir, ch'en blers cas passa vaira bler temp fin ch'in status correspundent po vegnir attribuì. Quai perquai, ch'il process e la lavur cun las persunas responsablas per l'educaziun dumondan bler temp.

Ina situaziun sumegliantamain precara exista per uffants cun cumportaments problematics. En la gronda part da las regiuns mancan plazs adattads en scolas spezialas e na sa laschan betg realisar a la svelta classas da time-out. Il chantun en collavuraziun cun las scolas spezialas e cun ils purtaders da scola ston meglierar questa situaziun.

En la resposta a la dumonda Dietrich empermetta la Regenza, che – sin l'onn da scola 2023/2024 – duain vegnir stgaffids temporarmain plazs supplementars per uffants cun impediments. Ils barats cun il cusseglier guvernativ cumpetent, cun represchentantas e represchentants da l'Uffizi per la scola populara ed il sport sco er cun instituziuns da la scola speziala han mussà, ch'ins dastga spetgar plazs supplementars pir per l'avust 2024. Ina incumbensa per meglierar la situaziun a lunga vista n'è er betg vegnida surdada fin ussa.

Per indemnisar las mesiras da la scola regulara che surpassan las contribuziuns ch'èn previsas tenor Lescha da scola, na datti – tenor la resposta da la Regenza – nagina basa legala.

I sto vegnir constatà, ch'il Departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient dal chantun Grischun n'è betg bun d'etablir il stadi legal per la scolarisaziun e per la promoziun d'uffants cun impediments.

La Regenza vegn incumbensada:

  1. da prender las mesiras adattadas a curta, a media ed a lunga vista per garantir da tut temp ina purschida che correspunda als basegns da la pedagogia speziala integrativa e separativa per uffants cun impediments;
  2. da garantir, che uffants e giuvenils cun impediments e cun in basegn cumprovà da scola speziala separativa survegnian, sche pussaivel entaifer in quartal, in plaz correspundent en ina instituziun da la scola speziala e ch'in plaz als saja garantì per in nov onn da scola;
  3. da preschentar al Cussegl grond in sboz da lescha per indemnisar las mesiras ch'il purtaders da la scola regulara, sche talas èn necessarias, prendan per surmuntar il temp da spetga per in plaz en la scola speziala separativa.

Claustra, ils 15 da zercladur 2023

Degiacomi, Favre Accola, Claus, Adank, Altmann, Atanes, Bachmann, Bardill, Bärtsch, Baselgia, Bavier, Beeli, Biert, Binkert, Bischof, Bisculm Jörg, Bleuler-Jenny, Brandenburger, Bundi, Butzerin, Cahenzli-Philipp (Vaz Sut), Censi, Cola Casaulta, Cortesi, Danuser (Cuira), Danuser (Cazas), Della Cà, Dietrich, Dürler, Epp, Furger, Gansner, Gartmann-Albin, Gort, Grass, Gredig, Heini, Hoch, Hofmann, Hohl, Holzinger-Loretz, Hug, Jochum, Kaiser, Kappeler, Kienz, Kohler, Krättli, Kreiliger, Kuoni, Lehner, Loepfe, Maissen, Mani, Mazzetta, Menghini-Inauen, Messmer-Blumer, Metzger, Michael (Castasegna), Müller, Oesch, Perl, Peter, Preisig, Rageth, Rettich, Righetti, Rodigari, Roffler, Rusch Nigg, Rutishauser, Said Bucher, Salis, Saratz Cazin, Sgier, Spagnolatti, Stiffler, Stocker, Tanner, Thür-Suter, von Ballmoos, von Tscharner, Walser, Widmer, Wieland, Wilhelm, Zanetti (Sent)

Resposta da la regenza

Sin basa da l'analisa dal basegn fixescha la Regenza periodicamain la planisaziun da la purschida en il sectur pretensius (art. 49 al. 2 da la Lescha davart las scolas popularas dal chantun Grischun [Lescha da scola; DG 421.000]). Per l'analisa dal basegn che l'Uffizi per la scola populara ed il sport fa, vegnan interrogadas las instituziuns da la scolaziun speziala sco er ils posts spezialisads da l'uffizi. L'analisa dal basegn 2022/23 inditgescha in basegn d'agir pervia da l'augment dal basegn d'ulteriurs plazs en la scolaziun speziala separativa.

Tar il punct 1: Per ina purschida confurma al basegn en la scolaziun speziala integrativa (SSI), che stat a disposiziun da tut temp ed en tut las regiuns, fissan particularmain necessarias persunas spezialisadas ch'èn adina disponiblas e ch'èn qualifitga-das correspundentamain. Quai n'è actualmain betg il cas. En il passà ha la Regenza permess plirs studis per pedagogas e per pedagogs curativs da scola a la Scola auta da pedagogia dal Grischun. Actualmain è vegnì lantschà l'onn 2022 in model da scolaziun e da furmaziun supplementara che vegn a durar 6 onns e che dispona d'in dumber da plazs illimità. La Regenza na po betg influenzar directamain il dumber da participantas e participants, lur engaschaments posteriurs ed er betg la dimensiun da lur pensums. Sco ulteriura mesira duai perquai vegnir examinà da transferir l'engaschament dal persunal d'instrucziun e d'assistenza SSI davent da las instituziuns da la scolaziun speziala via sin ils purtaders da scola. Quai pussibilitass tranter auter da duvrar las resursas en moda pli effizienta.

Las resursas existentas per ils plazs en la scolaziun speziala separativa, limiteschan actualmain l'admissiun d'ulteriuras scolaras e d'ulteriurs scolars (SeS). Sin l'onn da scola 2024/25 vegni actualmain lavurà vidlonder da stgaffir a vista mesauna capacitads supplementaras per actualmain 24 SeS cun in impediment. Quai vegn a chaschunar custs d'approximativamain var 1,6 milliuns francs/onn sco er ulteriurs custs da milliuns francs per eventualas mesiras architectonicas. Per differents motivs stoi actualmain vegnir partì dal fatg, ch'i resultan a lunga vista ulteriuras mesiras che ston vegnir examinadas.

Tar il punct 2: La pretensiun che SeS cun impediments obtegnian, sche pussaivel, entaifer in quartal in plaz correspundent en ina instituziun da scolaziun speziala, pretenda da stgaffir capacitads localas e persunalas supplementaras. En media chaschuna quai mintga onn custs da var 150 000 francs per scolara resp. scolar (scolaziun speziala separativa interna), ch'il chantun sto surpigliar.

Tar il punct 3: En il sectur da la singularitad da cumportament ha la Regenza permess il mars 2023 da stgaffir otg plazs supplementars. Ina inventarisaziun durant il zercladur 2023 tar las instituziuns ha mussà, ch'ulteriurs plazs daventan libers per il cumenzament da l'onn da scola. Ils dumbers d'occupaziun èn enconuschentamain suttamess a variaziuns regularas. A vista mesauna ed a lunga vista vegnan examinadas ulteriuras mesiras.

Sche la realisaziun da la scolaziun speziala integrativa arriva – en il sectur impediment – a ses cunfins pertutgant las resursas impundidas, po il chantun gia oz e fin l'admissiun en la scolaziun speziala separativa finanziar resursas supplementaras u – sche quai è commensurà – conceder ina reducziun transitorica dal pensum d'instrucziun. Per quests motivs na dovri naginas adattaziuns legalas ord vista da la Regenza.

Sin basa da questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond d'approvar l'incumbensa qua avant maun concernent ils puncts 1 e 2 e da la refusar concernent il punct 3.

29 d'avust 2023