Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Preisig concernent la schluccada da la Lescha davart las abitaziuns secundaras

Sessiun: 02.09.2023

Ils 11 da mars 2012 ha il suveran svizzer acceptà l'Iniziativa cunter las abitaziuns secundaras che limitescha la quota e l'extensiun d'abitaziuns secundaras: En vischnancas che han ina quota d'abitaziuns secundaras da passa 20 pertschient na dastgan da princip naginas novas abitaziuns secundaras pli vegnir approvadas. La Lescha davart las abitaziuns secundaras (LAS) è entrada en vigur il 1. da schaner 2016.

Ils 19 da zercladur 2020 ha il cusseglier naziunal Martin Candinas inoltrà l'iniziativa parlamentara 20.456 «Restricziuns nunnecessarias e nuschaivlas da la Lescha davart las abitaziuns secundaras en connex cun la disfatga e la reconstrucziun d'abitaziuns construidas tenor il dretg vegl» cun il suandant text: «La Lescha federala davart las abitaziuns secundaras (LAS) sto vegnir adattada uschia, che – en connex cun l'engrondiment limità a 30 pertschient da la surfatscha utilisada principala da las abitaziuns construidas tenor il dretg vegl –la creaziun da novas abitaziuns saja a medem temp admissibla. Er duai esser pussaivel – en cas da la disfatga e da la reconstrucziun d'in object pertutgà – d'engrondir la surfatscha utilisada principala per 30 pertschient, da crear abitaziuns supplementaras e da spustar il lieu sin il medem bain immobigliar. Per quest intent è ina pitschna midada en l'artitgel 11 alinea 2 e 3 LAS necessaria.»

Ils 16 d'avust 2023 ha il Cussegl federal deliberà sia posiziun davart l'iniziativa parlamentara Candinas: «Per il Cussegl federal va quest sboz memia lunsch. En sia posiziun fixescha el, che la construcziun d'abitaziuns secundaras e d'edifizis supplementars en las vischnancas pertutgadas entria en in tschert conflict cun la Constituziun federala. Il Cussegl federal propona perquai, che abitaziuns supplementaras, las qualas resultian en il rom d'in engrondiment, stoppian exclusivamain vegnir duvradas sco emprima abitaziun.» (Communicaziun a las medias dal Cussegl federal concernent il Cussegl federal propona ina schluccada moderada da la Lescha federala davart las abitaziuns secundaras, Berna, ils 16-08-2023; accentuaziun tras la petenta)

Questa fatschenta vegn tractada en la sessiun d'atun vegninta ed ha – n'importa betg tge resultat – consequenzas sin il chantun Grischun. Ina discussiun davart la protecziun da l'effectiv tenor il dretg vegl da las emprimas abitaziuns è perquai urgentamain necessaria.

Per quest motiv supplitgesch jau la Regenza da respunder las suandantas dumondas:

  1. Co giuditgescha la Regenza il stadi actual da las tractativas concernent l'iniziativa parlamentara Candinas respectivamain la proposta dal Cussegl federal?
  2. Vegn la Regenza a prender mesiras, sche l'iniziativa parlamentara Candinas vegn acceptada en sia furma oriunda, per che la pressiun sin las abitaziuns construidas tenor il dretg vegl na s'augmentia betg anc pli fitg e per che la mancanza actuala d'abitaziuns na s'intensiveschia betg vinavant cunzunt en ils lieus turistics?
  3. U dumandà anc pli concret: Co vul la Regenza proteger l'effectiv tenor il dretg vegl che vegn duvrà oz sco emprima abitaziun?

Cuira, ils 2 da settember 2023

Preisig, Mazzetta, Kaiser, Bachmann, Bardill, Baselgia, Biert, Bischof, Bisculm Jörg, Bleuler-Jenny, Cahenzli-Philipp, Danuser (Cuira), Degiacomi, Dietrich, Gredig, Hoch, Kreiliger, Müller, Nicolay, Perl, Rusch Nigg, Rutishauser, Walser

Resposta da la regenza

Tar la dumonda 1: La Regenza beneventa l'iniziativa parlamentara 20.456 dal pre­sident dal Cussegl naziunal Martin Candinas concernent la Lescha davart las abita­ziuns secundaras (LAS; CS 702) e las decisiuns dal Cussegl naziunal (CN) dals 26 da settember 2023. Correspundentamain refusa ella la posiziun divergenta dal Cus­segl federal. Il CN ha concludì da permetter d'ina vart d'engrondir la surfatscha utili­sada principala (SUP) da las abitaziuns construidas tenor il dretg vegl per 30 per­tschient er en cas d'ina demoliziun/reconstrucziun en quel senn, ch'i na sto vegnir disponida nagina exposiziun da l'emprima abitaziun resp. l'abitaziun resta dal dretg vegl, pia po vegnir utilisada libramain. Il motiv per questa adattaziun è ina sentenzia dal Tribunal federal dals 8 da matg 2020 (1C_478/2019), che fascheva surprenden­ta­main ina differenza tranter in engrondiment en il rom d'ina sanaziun u d'ina renova­ziun e d'in engrondiment en il rom d'ina demoliziun/reconstrucziun, cumbain che l'art. 11 al. 3 LAS che regla l'engrondiment, na fa nagina differenza tranter las mesiras ar­chi­tectonicas che figureschan tuttas en l'art. 11 al. 2 LAS. Questa decisiun ha il CN ussa curregì. Da l'autra vart dastgan tenor il CN ussa er resultar – a chaschun d'in en­grondiment – abitaziuns supplementaras («splitting d'abitaziuns») che restan alura vinavant tenor il dretg vegl ed èn utilisablas libramain. Tenor il dretg vertent dastga gia vegnir fatg in splitting d'abitaziuns, ma mo, sche la SUP na vegn betg engrondi­da. Cun questa nova regulaziun ha la populaziun indigena che viva en in'abitaziun tenor il dretg vegl, dapli pussaivladads da svilup e dapli libertads d'agir per sia immo­bi­g­lia. L'utilisaziun sco emprima abitaziun pudess eventualmain vegnir mantegnida pli savens, sche la surfatscha engrondida pudess vegnir affittada u vendida sco abi­taziun da vacanzas; cas cuntrari vegn bain l'entira immobiglia plitost vendida sco abi­taziun secundara. Er famiglias domiciliadas al lieu che vulan cumprar ina immobiglia tenor il dretg vegl e che ston sanar, midar u demolir/reconstruir quella, han uschia pro­­bablamain dapli libertads d'agir per la finanziaziun. Ultra da quai èsi da partir dal fatg, che en connex cun abitaziuns tenor il dretg vegl che vegnan utilisadas per in­tents da vacanzas, ch'i pon vegnir realisads dapli letgs sin la medema surfatscha ed uschia ch'i èn er pussaivels dapli giasts resp. possessuras e possessurs d'abitaziuns secundaras per m2 da la surfatscha d'abitar. Dapli abitaziuns da vacanzas pli pitsch­nas èn da preferir a pli paucas abitaziuns grondas. Eventualmain po quai er reducir il squitsch actual sin il dumber da las abitaziuns dal dretg vegl.

Uschiglio vegn anc dada la pussaivladad da realisar questas abitaziuns supplemen­ta­r­as en in edifizi che sto vegnir construì da nov. Fin ussa stueva quai capitar en il me­dem object. Uschia po eventualmain vegnir garantida ina meglra surbajegiada da la parcella. Il spustament minimal dal lieu era er fin ussa dà ed è per part necessari, medemamain cun l'intent d'ina surbajegiada ideala da la parcella u ord vista urbani­stica locala.

Tar la dumonda 2: La Regenza è da l'avis, che las adattaziuns tenor il CN, sch'ellas duessan restar uschia, na vegnian a crear naginas novas consequenzas e na ve­gnian betg a midar la situaziun actuala. Eventualmain fiss ina tscherta detensiun en connex cun il squitsch sin il dumber da las abitaziuns tenor il dretg vegl pussaivla, sch'i vegniss fatg pli savens diever dal «splitting» che fiss da nov er pussaivel en cas d'engrondiments. Ultra da quai pudessan eventualmain vegnir mantegnidas pli sa­vens utilisaziuns sco emprimas abitaziuns.

Tar la dumonda 3: I sto vegnir renvià a la resposta da la Regenza sin la dumonda da la fracziun da la PS concernent la protecziun d'edifizis e d'abitaziuns tenor il dretg vegl (protocol dal Cussegl grond zercladur 2022, 6|2021–2022, p. 1304 ss.). La pro­blematica concernent spazi d'abitar stgars e pajabel è cumplexa e na sa lascha betg reducir sin il tema da la LAS, saja quai cun u senza adattaziun. Mesiras concernent il spazi d'abitar stgars ston en emprima lingia prender las vischnancas; ultra da quai è il chantun responsabel per realisar l'incumbensa da la fracziun da la PS concernent la promoziun d'abitaziuns ch'è vegnida acceptada en la sessiun da zercladur 2023. Dal rest prenda il chantun anc adina distanza da mesiras per restrenscher l'utilisabla­dad libra d'abitaziuns tenor il dretg vegl, vinavant per ils motivs preschentads en la du­monda da la fracziun menziunada. 

11 d'october 2023