Navigation

Inhaltsbereich

  • Erste Mitteilung
  • Neuen Beitrag einfügen
Il resultat da la chatscha auta da quest onn variescha da regiun a regiun. Il settember, ch'è stà fitg chaud, ha engrevgià la chatscha sin tschiervs, ha percunter procurà per in buna chatscha sin chamutschs. Ina chatscha d'atun sin tschiervs ha lieu mo là, nua ch'igl è necessari da reducir ils gronds effectivs da tschiervs che sa rendan en ils quartiers d'enviern. D'ina chatscha d'atun sin chavriels vegni desistì en l'entir chantun.

La chatscha auta dal settember è stada accumpagnada dad aura d'atun fitg bella e fitg chauda: bunas premissas per la chatscha sin chamutschs, plitost nauschas premissas per la chatscha sin tschiervs. Il success da chatscha variescha perquai da regiun a regiun. 133 chatschadras e 5'286 chatschaders èn sa participads a la chatscha auta grischuna.

La chatscha sin tschiervs è stada modesta fin buna – cun grondas differenzas regiunalas
Il resultat da la chatscha auta variescha fermamain da regiun a regiun. Cunquai che l'aura d'atun è stada chauda e perquai ch'il temp da chalur dals animals ha cumenzà tard, hai dà chatschas moderadas en il territori da cunfin dals asils da selvaschina ed enturn il parc naziunal. En intginas regiuns (Surses, Avras, Valragn e part sura da la Surselva) ha l'ultim enviern laschà enavos fastizs considerabels. Correspundentamain èn vegnids sajettads damain animals en questas regiuns. Da l'autra vart hai regiuns, nua ch'il dumber d'animals sajettads sa chatta en la dimensiun dals onns precedents (Signuradi fin Seewis, Partenz davant, Mantogna e Mesolcina). Il dumber total da tschiervs sajettads è bain bler pli bass ch'ils dus onns precedents, sa chatta dentant en la dimensiun dals onns 2001, 2004 e 2006.

La chatscha sin chavriels è stada modesta fin debla
En l'entir chantun sto la chatscha sin chavriels vegnir designada sco modesta fin debla. Il pitschen dumber da chavriels sajettads exprima ch'ils effectivs da chavriels èn sa reducids en quasi tut las regiuns dal chantun, sco quai ch'igl è er vegnì constatà or sin il champ. Plinavant è stada reducida l'offerta da bucs da chavriel permess. Il success da chatscha è stà bler pli pitschen ch'ils dus ultims onns. La chatscha sin chavriels era dentant gia vegnida reducida da 21 a 17 dis.

La chatscha sin chamutschs profitescha da la bun'aura
La bell'aura da chatscha ha gì in effect positiv sin la chatscha sin chamutschs. Ina buna preda equilibrada tenor schlattaina e tenor classas da vegliadetgna è la consequenza da las bunas cundiziuns da chatscha. La scursanida da la chatscha sin chauras-chamutsch per 4 dis ha gì pitschnas consequenzas per il dumber d'animals sajettads, cunquai che l'aura da chatscha è stada buna e perquai ch'il squitsch da chatscha sin chamutschs è stà grond. Gist sut questas cundiziuns da chatscha è questa mesira dentant sa mussada sco fitg impurtanta.

  total mastgels femellas relaziun m/f
tschiervs 2'659 (3'200) 1'486 (1’784) 1'173 (1'416) 1 : 0.79 (0.79)
chavriels 1'700 (2'906) 1'040 (1'775) 660 (1’131) 1 : 0.63 (0.64)
chamutschs 3'086 (3'252) 1'549 (1'658) 1'537 (1‘594) 1 : 0.99 (0.97)
portgs selvadis 11 (15)  3 (6) 8 (9)
total selvaschina d'ungla 7'456 (9’373)
muntanellas 6'333 (4’273)


Ina chatscha d'atun reducida sin tschiervs è necessaria, dentant betg en tut las regiuns
La chatscha d'atun vul adattar ils effectivs da selvaschina a lur quartiers d'enviern. Uschia vegn realisada la mesira da tgira la pli impurtanta, numnadamain d'adattar la grondezza d'in effectiv da selvaschina a la capacitad da ses spazi da viver.
En intginas regiuns ha l'ultim enviern laschà enavos fastizs considerabels tar ils effectivs da tschiervs, cun effects fitg differents da regiun a regiun. Quest fatg è vegnì resguardà gia tar la planisaziun da la chatscha e tar la fixaziun dals dumbers da prelevaziun. Malgrà il dir enviern na dastgan ins dentant betg emblidar che l'effectiv da tschiervs da l'entir chantun è tuttina anc vegnì stimà a 13'000 animals la primavaira. Cunquai che la gronda part da las regiuns ha anc adina buns effectivs da tschiervs e perquai ch'il resultat da la chatscha auta è stà plitost mediocher, dovri pia en numerusas regiuns ina chatscha d'atun. Quella vegn dentant ad esser reducida. Il dumber d'animals che ston anc vegnir sajettads è – en la gronda part da las regiuns – bler pli bass ch'ils onns precedents (tut en tut 619 animals). Sco gia annunzià cun la planisaziun da la chatscha 2009, prenda la correctura posteriura dal plan da prelevaziun resguard da la nova cumposiziun da l'effectiv. En las regiuns ch'èn stadas pertutgadas spezialmain ferm da l'ultim enviern (Surses, Avras, Valragn e part sura da la Surselva) na datti nagina chatscha d'atun.
D'ina chatscha d'atun sin chavriels vegni desistì en l'entir chantun. En il Mesauc ha er lieu ina chatscha d'atun sin portgs selvadis.

Per la chatscha d'atun èn s'annunziads 2'268 chatschadras e chatschaders. Las chatschadras ed ils chatschaders che sa participeschan a la chatscha d'atun adempleschan ina incumbensa impurtanta cun adattar ils effectivs da selvaschina a lur quartiers d'enviern. Cun ina chatscha consequenta vegnan dentant er sminuids resp. impedids ils donns vi dal guaud e vi da culturas agriculas.


Agiuntas
- plan da la chatscha d'atun sin tschiervs 2009
- tabella dals resultats da la chatscha auta 2009


Infurmaziuns:
- cusseglier guvernativ Stefan Engler, schef dal DCTS, tel. 081 257 36 01
- dr. Georg Brosi, manader da l'uffizi da chatscha e pestga dal Grischun, tel. 081 257 38 92


Gremi: uffizi da chatscha e pestga
Funtauna: rg uffizi da chatscha e pestga
Neuer Artikel