La Regenza ha concedì a l'uniun «Die Rheinschlucht / Ruinaulta» ina contribuziun da totalmain 705 000 francs als custs per il management dal territori en la Ruinaulta per ils onns 2022 fin 2024. Tenor la cunvegna da program concernent la protecziun da la natira finanzieschan la Confederaziun ed il chantun mintgamai ina mesadad da questa contribuziun da promoziun. Per l'uniun vegnan stimads custs da totalmain 1,2 milliuns francs fin l'onn 2024. Als custs totals sa participeschan – ultra da la Confederaziun e dal chantun – er las vischnancas purtadras Panaduz, Tumein, Trin, Glion, Flem, Laax, Schluein, Sagogn e Val Stussavgia sco er il Parc natiral Beverin e l'Arena tectonica Sardona, che tutga tar il Patrimoni mundial da la UNESCO.

Ensemen cun differentas gruppas d'interess drizza l'uniun «Die Rheinschlucht / Ruinaulta» sia activitad sin las finamiras da pudair utilisar ed «augmentar la purschida d'aventuras» en la Ruinaulta, da promover ses mantegniment e da garantir la coordinaziun correspundenta per quest intent. Tras quai ch'il squitsch d'utilisaziun crescha d'in cuntin, dovri in management da las visitadras e dals visitaders. In tal è vegnì stabilì ils ultims onns en la Ruinaulta sco project da pilot en furma d'in servetsch da rangers.

© Philipp Ruggli

La Regenza ha incumbensà l'Uffizi per la natira e l'ambient (UNA) da cuntinuar cun il monitoring da spezias da mustgins estras invasivas en il Grischun. Dapi l'onn 2016 fa il UNA – en collavuraziun cun tschertas vischnancas – in monitoring dals mustgins-tigher asiatics. Quest monitoring è vegnì realisà en las parts pli bassas da las vals grischunas dal sid, sin singulas plazzas da pussar ed a tscherts access d'autostrada per lung da la via naziunala A13 sco er en intgins lieus en la regiun da Cuira.

La derasaziun da las singulas spezias da mustgins asiaticas progredescha vinavant. Ma betg tut las parts dal Grischun èn pertutgadas da medema maniera. Il monitoring è ina contribuziun impurtanta per survegnir enconuschientschas davart quests svilups e, nua che quai è necessari, per prender mesiras da cumbat e da sensibilisaziun. Uschia vegnan impundidas las resursas disponiblas là, nua ch'ellas vegnan duvradas il pli urgentamain. Indicaziuns pli detagliadas davart il monitoring realisà, davart las mesiras da cumbat necessarias e davart la campagna da sensibilisaziun previsa èn cuntegnidas en il Rapport da la stagiun 2021. Ultra da quai mussa in video da la Chanzlia chantunala, co ch'il monitoring dals mustgins funcziuna en il Grischun.

© Sascha Gregori

Il mustgin da chaglia giapunais tutga tar las spezias da mustgins estras en Svizra

La Regenza ha approvà il project da la via da guaud «Sertig Litzi» da la vischnanca da Tavau ed ha deliberà ina contribuziun chantunala da maximalmain 1,06 milliuns francs per quest intent. Ils custs totals importan var 1,4 milliuns francs. Il territori dal project cumpiglia il Äbiwald ed il Litziwald da la vart sanestra da la Val Sertig cun ina surfatscha da guaud da 179 hectaras. L'access forestal a quests guauds è – davent dal mulin da Sertig da la val siadora – mo insuffizient u inexistent. La tgira dals guauds da protecziun chaschuna oz fitg gronds custs ed è ineffizienta. Durant l'apport da laina sto la via da Sertig adina puspè vegnir serrada. Quai chaschuna impediments per il traffic public ed agricul sco er per il turissem.

Il project actual prevesa da transfurmar la senda forestala existenta en ina via da guaud charrabla per camiuns, e quai sin ina lunghezza da 460 meters davent da la punt tar il mulin da Sertig. Plinavant è planisada ina cuntinuaziun cun ina nova via forestala d'ina lunghezza dad 1,2 kilometers fin curt avant il Grabetobel. En il territori Büel vegn ultra da quai renovà l'access nà da la via communala da Sertig ed er la punt sur l'aual da Sertig vegn remplazzada. Gist suenter l'aual da Sertig vegn construida – per lung da la via d'alp existenta – ina plazza per deponer laina e per volver vehichels. La via da guaud vegn schlargiada ad ina ladezza da 3,3 meters.

La Regenza ha approvà il project da la vischnanca da Laax per construir fermadas dal traffic public da tuttas duas varts da la via en il territori Spenda entaifer il vitg da Laax. Ils custs per l'entir project importan circa 1,3 milliuns francs.
Sin fundament da las basas legalas ha la vischnanca da Laax il dretg da diversas contribuziuns chantunalas per realisar il project. D'ina vart ha la Regenza concedì a la vischnanca ina contribuziun da maximalmain 428 900 francs tenor la Lescha davart las vias als custs per construir las nischas da fermada. Da l'autra vart ha ella garantì a la vischnanca contribuziuns da maximalmain 17 200 francs tenor la Lescha davart il traffic public per construir las fermadas.

Sin la via d'Ascharina, ina via chantunala da colliaziun davent da St. Antönien fin a la fin da la plazza da volver vehichels, ha la Regenza midà il pais maximal permess sco er la ladezza maximala. Sin basa d'in nov giudicament tras l'Uffizi da construcziun bassa e tras la Polizia chantunala è il pais maximal vegnì auzà da 13 tonnas a 32 tonnas, e la ladezza maximala è vegnida augmentada da 2,3 meters a 2,55 meters. Questa mesira entra en vigur cun adattar la signalisaziun correspundenta.

La Regenza ha dà glisch verda a l'elavuraziun d'ina nova charta da scola per il chantun Grischun. La charta dal chantun Grischun che vegn duvrada actualmain en la scola populara datescha da l'onn 2000. Tscherts cuntegns èn correspundentamain antiquads. Sin la charta sezza mancan per exempel in pèr «novs» sviaments da vitgs, e la vart davos cuntegna statisticas antiquadas davart il chantun Grischun.

La consultaziun da diversas persunas d'instrucziun sco er la cumparegliaziun cun auters chantuns han mussà che la charta da scola duess star a disposiziun er a vista mesauna vinavant en furma stampada. Parallelamain applitgeschan las persunas d'instrucziun dentant gugent er purschidas digitalas en l'instrucziun. Il mument per sviluppar ina nova charta da scola è ultra da quai ideal, perquai che las datas cartograficas da l'Uffizi federal da topografia èn topactualas dapi il cumenzament da l'onn e stattan a disposiziun gratuitamain sco graficas vectorialas. Per elavurar e per producir la nova charta da scola resultan custs totals da 49 000 francs.

La Regenza ha prendì enconuschientscha da la petiziun «NA a mesiras en scolas» ch'è vegnida inoltrada online. La petiziun pretenda in stop da l'obligatori da mascrinas e dals tests da spida da PCR en las scolas. En cas ch'ils temas da l'obligatori da mascrinas e dals tests da spida da PCR daventassan puspè actuals l'atun 2022, supplitgeschan las petiziunarias ed ils petiziunaris plinavant d'evaluar studis differenziads, avant che concluder novas mesiras.

Per resumar menziunescha la Regenza che la participaziun als tests da COVID-19 en las scolas grischunas è adina stada voluntara per ils purtaders da scola sco er per las singulas scolaras ed ils singuls scolars. Tar ils purtaders da scola ha la quota da participaziun cuntanschì bunamain 100 pertschient, tar las scolaras ed ils scolars ha la quota importà var 80 pertschient, guardà sur l'entir chantun.