En connex cun in project futur per diminuir il traffic a Sta. Maria ha la Regenza approvà las adattaziuns necessarias en ils plans directivs. Plinavant ha ella dà glisch verda per in implant electric planisà a Fideris sco er per ina derschentada dal lai da gulivaziun Ova Spin a Zernez.
Adattaziun da la planisaziun directiva: ulteriura etappa per diminuir il traffic a Sta. Maria
La Regenza ha concludì in'adattaziun dal Plan
directiv chantunal en il sectur dal traffic en connex cun il project per
diminuir il traffic a Sta. Maria. Ultra da quai ha ella approvà
l'adattaziun respectiva dal Plan directiv regiunal Traffic sin via, ch'è vegnida
concludida da la regiun Engiadina Bassa / Val Müstair ils 4 d'avrigl 2025.
Il center istoric da Sta.Maria è stretg.
Sin in traject da circa 300 meters è el transibel praticamaind b sin in
vial. Tras il vitg circulescha tut il traffic da transit da la via dal pass dal
Fuorn – la stad e l'atun er anc il traffta. Ml pass da l'Umbrail. Il traffic
crescha dapi onns e chaschuna en spezial durant ils mais da stad regularmain
impediments e stagnaziuns. Per pudair diminuir en l'avegnir il traffic a Sta. Maria
sto il project correspundent esser determinà en il Plan directiv chantunal e
regiunal. Quai premetta in'adattaziun da la planisaziun directiva. Per avair
ina basa respectiva han ins fatg dapi l'onn 2020 ina vasta evaluaziun da
variantas per diminuir il traffic a Sta. Maria. Per quest intent èn
vegnidas involvidas persunas spezialisadas da differents secturs.
L'adattaziun dal Plan directiv cumpiglia la determinaziun dal concept da
diminuziun dal traffic «Nord bass», ch'è vegnì giuditgà sco meglra varianta.
Quest concept prevesa la construcziun d'in sviament a l'ur nord da l'abitadi da
Sta. Maria, che sutpassa il quartier Paclera sco er l'aual Muranzina tras
in tunnel da var 600 meters lunghezza. Igl è indispensabel da determinar
il project en il Plan directiv chantunal e regiunal. Mo uschia èsi pussaivel da
segirar il corridor necessari en la planisaziun territoriala e d'al coordinar
cun ulteriurs projects che han in effect sin il territori, sco er cun ils
interess da la Confederaziun e dal chantun.

La Regenza ha concludì in'adattaziun dal Plan directiv chantunal en il sectur dal traffic en connex cun il project per diminuir il traffic a Sta. Maria.
Glisch verda per l'implant electric Fideris
A l'Ovra electrica Fideris SA (en
fundaziun) ha la Regenza dà la concessiun per il project «Implant electric
Fideris». L'Ovra electrica Fideris SA ha l'intenziun da construir e da
manar l'implant electric Fideris. Per quest intent duai la forza idraulica dal
Bergbach sin il territori da la vischnanca da Fideris vegnir duvrada per
producir energia electrica.
Igl è previs da tschiffar il Bergbach a
Laflina sin bundant 1776 ms.m. Tras in conduct da pressiun arriva
l'aua da Laflina a la centrala Strahlegg sin circa 877 ms.m. Là vegn
l'aua turbinada. La prestaziun installada duai importar circa 4,5 megawatts,
quai tar ina producziun annuala media da circa 13,1 uras gigawatt. Uschia
duain circa 3300 chasadas vegnir furnidas cun electricitad. La concessiun vegn
dada per ina durada da 60 onns a partir dal mument che l'ovra vegn messa
en funcziun en moda ordinaria.
Ils
22 da schaner 2016 aveva la radunanza communala da Fideris concedì
unanimamain il dretg da las auas necessari per il project da l'Ovra electrica
Fideris SA. Suenter è il project vegnì sviluppà vinavant en in process
participativ. Uschia è resultada ina planisaziun da protecziun e d'utilisaziun
che prevesa d'utilisar pli fitg il Bergbach, che ha gia rempars, e da renunziar
a l'utilisaziun dal Malanserbach, ch'è anc intact. Pervia da quai ha stuì
vegnir adattada la concessiun existenta dal dretg da las auas. La radunanza
communala da Fideris dals 12 da zercladur 2019 ha approvà questas
midadas. La nova soluziun da la planisaziun da protecziun e d'utilisaziun è
equilibrada areguard l'ecologia da las auas. Suenter ch'il Cussegl federal ha
acceptà tala, ha la Regenza ussa approvà la concessiun dal dretg da las auas
dal 2016 inclusiv supplement dal 2019
A l'Ovra electrica Fideris SA (en fundaziun) ha la Regenza dà la concessiun per il project «Implant electric Fideris».
Approvaziun da la derschentada dal lai da gulivaziun Ova Spin a Zernez
A las Ovras electricas d'Engiadina SA (OEE) ha la Regenza dà la permissiun per in'unica derschentada dal lai da
gulivaziun Ova Spin. La derschentada dastga vegnir fatga la stad 2025 (matg fin
fanadur). Sche la derschentada n'è betg pussaivla l'onn 2025, dastga ella
vegnir spustada per maximalmain 2 onns.
La derschentada è previsa per motivs da la
segirezza da manaschi dal lai da gulivaziun Ova Spin. L'ultima derschentada
reussida è vegnida fatga l'onn 2009. Pervia da la contaminaziun cun PCB en la
part sura dal Spöl è la derschentada limitada sin la part davant dal lai da
gulivaziun.
Foto 2 | Foto 3
A las Ovras electricas d'Engiadina SA (OEE) ha la Regenza dà la permissiun per in'unica derschentada dal lai da gulivaziun Ova Spin.