L'Uffizi federal d'ambient (UFAM) ha permess al chantun Grischun da regular en moda prospectiva la populaziun da lufs. Il UFAM ha approvà dal tuttafatg la dumonda dal chantun. Fin la fin da schaner 2024 èsi pia pussaivel da sajettar maximalmain 44 lufs en il chantun. Actualmain vivan circa 130 lufs en il Grischun.
Per il 1. da december 2023 dispona il chantun Grischun da sajettar tut ils lufs dals trieps da Stagias, Vorab, Beverin e Corn da Lantsch. Las intervenziuns duain en emprima lingia reducir ils conflicts en il sectur da l'agricultura en ils territoris ils pli pertutgads. Per ch'ils lufs daventian pli timids envers ils umans, vegnan plinavant sajettads tut en tut tschintg lufs giuvens dals dus trieps Jatzhorn a Tavau e Rügiul en il Puschlav.
Ils 7 da november 2023 ha il chantun Grischun inoltrà al UFAM la dumonda per regular proactivamain la populaziun da lufs. Il UFAM ha approvà questa dumonda ils 28 da november 2023. «Il chantun Grischun è cuntent ch'il UFAM ha acceptà dal tuttafatg la dumonda. Nus essan ans engaschads gia dapi in temp pli lung per ina regulaziun proactiva ed essan persvadids che quai gida a minimar ils puncts da conflict. Experientschas cun questa moda da regular il luf mancan – nus essan anc adina en in process d'emprender en quai che reguarda il management dal luf. I vegn ad esser impurtant d'evaluar la primavaira 2024 las experientschas che vegnan fatgas ussa e lura d'observar bain ils effects durant la proxima alpegiada», di la cussegliera guvernativa Carmelia Maissen, scheffa dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad.
Adattaziun da la communicaziun
Per sustegnair la surveglianza chantunala da chatscha vegni pussibilità en singulas regiuns da sajettar lufs en il rom da la chatscha speziala. En las regiuns pertutgadas ha l'Uffizi da chatscha e pestga (UCP) organisà trais sairas d'instrucziun per chatschadras e chatschaders interessads che possedan ina patenta da chatscha speziala valaivla.
Per mancanza da valurs d'experientscha, en spezial en connex cun sajettadas d'entirs trieps, na pon vegnir fatgas naginas prognosas davart l'adempliment dal plan da prelevaziun fin la fin da schaner 2024. «La regulaziun d'entirs trieps è ina nova experientscha. Perquai na pudain nus er far naginas prognosas davart las sajettadas. La regulaziun daventa ina incumbensa permanenta», di Arno Puorger, collavuratur academic Animals da rapina gronds tar il UCP.
Sin fundament da la nova basa legala adattescha il UCP er sia communicaziun vertenta davart las permissiuns da sajettar lufs e davart ils lufs sajettads. A partir dal december 2023 vegnan publitgads ina giada per mais il dumber dals lufs sajettads sco er ils indicaturs ed ils eveniments ils pli impurtants sin la pagina d'internet da l'uffizi.
Vinavant impurtant d'annunziar observaziuns
Ils trieps da lufs dovran da natira gronds territoris, quai cunzunt durant l'enviern. Annunzias da la populaziun dattan a la surveglianza chantunala da chatscha indizis impurtants davart il lieu da dimora dals lufs. Il UCP supplitgescha perquai d'annunziar er vinavant immediatamain cumprovas da lufs a las surveglianzas da chatscha localas. Ils contacts èn publitgads sin la pagina d'internet www.ajf.gr.ch > Rumantsch > Sur da nus.