La Posta 2 da Cuira a la plazza da la Posta è in edifizi imposant che – grazia a sia grondezza e grazia a sia posiziun centrala a la plazza da la Posta – fa valair ina forza d'attracziun per la citad da Cuira e per il territori ordaifer la chapitala grischuna. Dapi passa 10 onns è questa posta dentant er regularmain in "cas problematic", adina sch'i sa tracta da l'access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas. Sco ch'i para han gì lieu differents discurs tranter la Posta, la possessura da l'immobiglia, la citad da Cuira sco er la tgira da monuments ils ultims 10 onns. Ma en quests discurs n'è betg vegnida chattada ina soluziun. Dapi l'entrada en vigur da la lescha davart l'egualitad dals impedids è quest stadi insupportabel.
Per la Posta 2 da Cuira pudess vegnir chattada ina buna soluziun che vegniss acceptada bain, sch'ins applitgass mesiras architectonicas relativamain modestas (portas automaticas, muntastgalas u rampa).
En il chantun Grischun datti probablamain anc ulteriurs edifizis publics (postas, bancas e.u.v.) che na mettan betg a disposiziun l'access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas. Il basegn d'agir e fitg urgent.
Per quest motiv faschain nus las suandantas dumondas a la regenza:
1. È er la regenza da l'avis ch'in access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas, sco ch'el vegn pretendì da la lescha davart l'egualitad dals impedids, stuess vegnir realisà immediatamain?
2. Èn ils edifizis publics dal chantun che na possedan betg in access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas enconuschents e vegnan els enumerads sin ina glista?
3. Tge prevesa la regenza da far per che tut ils edifizis da caracter public sajan accessibels senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas?
4. Fin cura pon ins quintar che la LImp (lescha davart l'egualitad dals impedids) vegnia resguardada cumplainamain?
Cuira, ils 15 da zercladur 2010
Gartmann-Albin, Dermont, Frigg-Walt, Arquint, Baselgia-Brunner, Blumenthal, Brandenburger, Bucher-Brini, Bühler-Flury, Casutt, Darms-Landolt, Farrér, Hardegger, Jaag, Jäger, Jenny, Keller, Koch, Mani-Heldstab, Märchy-Michel, Marti, Menge, Meyer Persili (Cuira), Meyer-Grass (Claustra Vitg), Nigg, Pedrini (Roveredo), Peer, Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Rizzi, Thöny, Trepp, Troncana-Sauer, Vetsch (Pragg-Jenaz), Furrer-Cabalzar, Locher Benguerel, Michel (Cuira), Pedrini (Soazza)
Resposta da la regenza
Per incarica da la regenza ha l'uffizi da construcziun auta analisà gia l'onn 2002 – en collavuraziun cun la cussegliaziun da construcziun da la Pro infirmis dal Grischun e da la Procap Grischun – tut ils edifizis chantunals e prendids en locaziun dal chantun, e quai areguard las barrieras architectonicas. El ha eruì ils custs per eliminar quellas ed ha fixà las prioritads per realisar quai. Dapi l'onn 2003 èn vegnids impundids – en il rom dals meds finanzials budgetads annualmain – en tut 2,6 milliuns francs per eliminar barrieras architectonicas.
Per il 1. da schaner 2004 è vegnida messa en vigur la lescha federala davart l'eliminaziun dals dischavantatgs envers persunas cun impediments (lescha davart l'egualitad da persunas cun impediments, LImp) ed il 1. da november 2005 è entrada en vigur la lescha davart la planisaziun dal territori per il chantun Grischun (LPTGR). Per edifizis e stabiliments ch'èn accessibels a la publicitad prevesa la LPTGR – analogamain a la LImp – ch'i ston vegnir realisadas architectonicamain l'accessibladad e l'utilisabladad dals edifizis resguardond la proporziunalitad en cas d'in eventual project da construcziun. Igl è chaussa da las autoritads da construcziun communalas d'examinar, sche las dumondas da construcziun correspundan a las prescripziuns legalas davart la moda da construir tenor ils basegns da las persunas cun impediments.
Las dumondas tschentadas explicitamain vegnan respundidas sco suonda:
1. È er la regenza da l'avis ch'in access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas, sco ch'el vegn pretendì da la lescha davart l'egualitad dals impedids, stuess vegnir realisà immediatamain?
La regenza è da l'avis che per edifizis accessibels a la publicitad che adempleschan cunzunt ina impurtanta funcziun sociala e che vegnan frequentads stediamain stuess vegnir realisada in'accessibladad cunvegnenta senza obstachels, schebain ch'i n'èn planisadas naginas autras mesiras architectonicas e schebain che la necessitad legala n'è pia betg dada.
2. Èn ils edifizis publics dal chantun che na possedan betg in access senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas enconuschents e vegnan els enumerads sin ina glista?
Il chantun ha analisà e registrà exclusivamain las immobiglias en proprietad dal chantun e prendidas en locaziun dal chantun.
3. Tge prevesa la regenza da far per che tut ils edifizis da caracter public sajan accessibels senza obstachels e tenor ils basegns da las persunas impedidas?
L'execuziun da la LImp e da la LPTGR è chaussa da las vischnancas. En ina circulara dal departament d'economia publica e fatgs socials (pli baud departament da l'intern e da l'economia publica) dals 28 d'october 2005 èn vegnidas fatgas attentas tut las vischnancas a las novaziuns da la LPTGR ed en spezial a la moda da construir tenor ils basegns da las persunas cun impediments. A las vischnancas èsi vegnì recumandà da consultar il post da cussegliaziun da la Pro infirmis per examinar las dumondas da construcziun relevantas e per ademplir las pretensiuns legalas da la lescha davart la planisaziun dal territori.
4. Fin cura pon ins quintar che la LImp (lescha davart l'egualitad dals impedids) vegnia resguardada cumplainamain?
La finamira da la LImp, da cuntanscher – en il rom dal princip da proporziunalitad – entaifer 20 onns l'accessibladad e l'utilisabladad dals edifizis, en in eventual project da construcziun, dependa en emprima lingia da las lavurs da construcziun e na po oz strusch vegnir stimada.
08 da settember 2010