Il chantun e las vischnancas sa participeschan actualmain als custs normads statistics dals centers dal di per uffants, da las canortas e da las maisas da mezdi. La confederaziun vuless sustegnair ils chantuns e las vischnancas ch'extendan lur subvenziunament da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia, per sbassar uschia ils custs dals geniturs. Cun la retschertga actuala da datas da l'uffizi dal servetsch social chantunal dal Grischun duai vegnir stgaffida la basa per elavurar e per examinar las opziuns d'agir en il chantun Grischun.
Las regiuns perifericas dal Grischun han in pitschen dumber d'instituziuns subvenziunadas. En la resposta da la regenza a la dumonda Thöny (avust 2014) è vegnì declerà: "En questas regiuns na vegni betg a dar la medema dumonda sco en las regiuns economicamain pli fermas, damai ch'il sustegn entaifer la famiglia e l'agid da buna vischinanza èn anc pli ferms." Questa resposta sa basa sin ina supposiziun. Il basegn supponì da tgira d'uffants vegn eruì actualmain mo sin basa da las annunzias registradas tar instituziuns subvenziunadas. En spezial en las regiuns na correspunda quai betg al basegn effectiv. Purschidas subvenziunadas sco canortas n'èn – savens pervia da las distanzas da passa 30 minutas (nagina purschida en tut las vischnancas), pervia d'uras d'assistenza betg flexiblas e pervia da custs memia auts – nagina opziun realistica. Ils geniturs recurran ad autras purschidas pajablas sco mammas dal di, gruppas da gieu, tattas d'emprest e.u.v. Il basegn total effectiv dependa consequentamain da bler dapli persunas che da quellas che fan diever da las canortas. Questa situaziun periclitescha, gea impedescha per part la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia. Er persunal spezialisà e directiv chattan ins mo pauc en regiuns ruralas.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders tschentan las suandantas dumondas a la regenza:
1. Resguarda l'elavuraziun e l'examinaziun da las opziuns d'agir il basegn effectiv total da la tgira d'uffants pajada en las regiuns?
2. Co vegni fatg frunt al fatg ch'ils custs normads divergeschan – cunzunt en las regiuns – da las expensas effectivas per mantegnair e per sviluppar las instituziuns?
3. Basta la contribuziun chantunala da finanziaziun da 20 %, respectivamain da 25 % en la fasa iniziala, per garantir in nivel da salari adequat e pia per recrutar persunal spezialisà en las regiuns?
4. Permetta il grad da finanziaziun da garantir la qualitad per las incumbensas che surpassan il servetsch da tgira sco tal sco la promoziun d'uffants pitschens, la furmaziun d'uffants pitschens tras persunal spezialisà scolà e l'integraziun?
Cuira, ils 13 da zercladur 2018
Tomaschett-Berther (Trun), Baselgia-Brunner, Atanes, Blumenthal, Bondolfi, Brandenburger, Bucher-Brini, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casanova (Glion), Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Cuira), Clalüna, Crameri, Darms-Landolt, Della Vedova, Deplazes, Dermont, Dosch, Epp, Fasani, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Geisseler, Gunzinger, Hardegger, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Kasper, Kunfermann, Locher Benguerel, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Monigatti, Müller, Niederer, Noi-Togni, Paterlini, Perl, Pfenninger, Sax, Thomann-Frank, Thöny, Troncana-Sauer, Vetsch (Claustra Vitg), Widmer-Spreiter, Zanetti, Berther (Segnas), Collenberg, Heini, Lombardi