La Regenza renconuscha la finamira da las sutsegnadras e dals sutsegnaders da promover la convivenza tranter umans cun e senza impediments en il chantun Grischun e da rinforzar la participaziun dals umans cun impediments. Tenor l'incum­bensa duai in maletg directiv elavurà en il dialog cun organisaziuns professiunalas, cun instituziuns e cun federaziuns da persunas cun impediments servir sco basa per il dialog public, per la coordinaziun tranter las differentas acturas ed ils differents acturs sco er per ils process politics.

Las finamiras menziunadas èn gia cuntegnidas en la Convenziun da la ONU davart ils dretgs da persunas cun impediments che la Svizra ha ratifitgà ils 15 d'avrigl 2014. La Convenziun è en vigur dapi ils 15 da matg 2014. Cun la ratificaziun s'oblighe­schan la Confederaziun ed ils chantuns d'eliminar obstachels, cun ils quals las per­sunas cun impediments èn confruntadas, da proteger las persunas cun impediments cunter discriminaziuns e da promover lur participaziun e lur egualitad en la societad.

La Convenziun da la ONU davart ils dretgs da persunas cun impediments stgaf­fescha gia in rom liant per il chantun Grischun, che surpassa las decleraziuns d'inten­ziun e las valurs d'in maletg directiv ch'è formulà plitgunsch en moda generala. La convenziun cuntegna prescripziuns programmaticas e standards minimals per dif­ferents secturs tematics, che la Confederaziun ed ils chantuns ston observar are­guard l'integraziun da persunas cun impediments.

La realisaziun da la Convenziun da la ONU davart ils dretgs da persunas cun impedi­ments è in project a lunga vista che vegn promovì er dal chantun Grischun. Gia per elavurar las basas legalas per l'integraziun da persunas cun impediments en il chan­tun Grischun èn vegnidas resguardadas directivas impurtantas da la Convenziun da la ONU davart ils dretgs da persunas cun impediments. Anc oz èn quellas decisivas, p.ex. per la direcziun strategica da la purschida staziunara, parzialmain staziunara ed ambulanta a favur da persunas cun impediments en il chantun Grischun.

La Regenza dubita ch'in maletg directiv chantunal autonom «Viver cun impediments» possia avair ulteriurs effects sper las directivas liantas e cumplessivas da la Conven­ziun da la ONU davart ils dretgs da persunas cun impediments. Tenor l'experien­tscha è l'elavuraziun d'in maletg directiv plinavant in process stentus cumbinà cun lavur intensiva che dovra bleras resursas. Incontestada è percunter l'incumbensa ch'è colliada cun il maletg directiv da tgirar la communicaziun davart questa tematica cun las differentas gruppas d'interess, en moda pli intensiva er cun la populaziun.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda.

1. Avant la planisaziun 2024–2027 davart las purschidas staziunaras, parzialmain staziunaras ed ambulantas a favur da persunas cun impediments duai vegnir fatga in'emprima analisa a maun da las finamiras da la Convenziun da la ONU davart ils dretgs da las persunas cun impediments. En quest connex duain vegnir respundidas las suandantas dumondas: Tge finamiras èn vegnidas cuntanschi­das fin ussa ed en tge dimensiun? Tge ulteriuras mesiras èn necessarias per cuntanscher las finamiras? Per quest intent duain vegnir fatgas enquistas en ils departaments, tar las furnituras ed ils furniturs da prestaziuns, tar las organisa­ziuns e las federaziuns che represchentan persunas cun impediments, ed inte­grond las persunas cun impediments. Suenter duain vegnir formuladas finamiras per ils singuls secturs parzials.
2. Il stadi actual dals singuls secturs parzials e las finamiras sco er las mesiras definidas duain alura vegnir communitgads en furma adattada; quai po er cum­pigliar in maletg directiv.

17 da december 2020