Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 21.04.2022

Sch'i vegnan installads en edifizis existents indrizs che produceschan energia sin basa da purtaders d'energia regenerabla u sch'i vegnan prendidas mesiras per augmentar l'effizienza energetica, po il chantun sa participar als custs (art. 20 LEG). En cas d'indrizs per la producziun da chalur è subvenziunabel mo il sistem da stgaudar principal per la chalur dals locals e per l'aua chauda da diever. Almain 75 pertschient da la quantitad da chalur ston vegnir producids cun energia regenerabla ed i sto vegnir remplazzà in stgaudament dad ieli, in stgaudament da gas natiral u in stgaudament electric da resistenza existent (art. 46 OEG).

Sch'ils indrizs vegnan realisads en in lieu cun ina temperatura media annuala da passa 7,3°C, pon – tenor l'ordinaziun – vegnir concedidas contribuziuns finanzialas per pumpas da stgaudar cun aria ed aua (art. 47 OEG).

Tenor la charta da survista davart il dretg da subvenziuns per pumpas da stgaudar cun aria ed aua sin il geoportal da l'administraziun chantunala (da consultar sut il suandant link: https://map.geo.gr.ch/luftwasser_waermepumpen) exista il dretg da survegnir subvenziuns mo per fitg paucs territoris. Per regla èn quai las regiuns bassas en las planiras da las vals. La pli gronda part da l'energia da stgaudar vegn duvrada durant ils mais d'enviern. Da quest temp èsi en las regiuns bassas sumbrivaunas savens pli fraid che en las regiuns pli autas suleglivas. Durant l'enviern èsi per exempel a Glion savens pli fraid ch'en la Lumnezia sulegliva. En intginas regiuns n'èn ultra da quai sondas geometricas betg permessas pervia da la geologia. En bleras regiuns da muntogna na datti plinavant nagina chalur a distanza u naginas corporaziuns da chalur, uschia che la pumpa da stgaudar cun aria ed aua è savens l'unica alternativa regenerabla al stgaudament dad ieli u electric da resistenza. La regulaziun actuala da la subvenziunabladad è nunchapibla per blers proprietaris da chasas.

Sut quest aspect vulan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders savair da la Regenza:

  1. È la temperatura media annuala anc il criteri correct per il dretg da subvenziuns, quai resguardond las explicaziuns qua survart, ma er pervia dal svilup tecnologic?
  2. È la Regenza er da l'avis, che la reducziun da la dependenza da purtaders d'energia fossila saja anc ina giada daventada pli prioritara pervia dals svilups geopolitics actuals?
  3. È la Regenza pronta d'extender il dretg da subvenziuns ed uschia da pussibilitar ina promoziun da pumpas da stgaudar cun aria ed aua en l'entir chantun?

Cuira, ils 21 d'avrigl 2022

Derungs, Berther, Crameri, Atanes, Baselgia-Brunner, Berweger, Bettinaglio, Bigliel, Brandenburger, Brunold, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp (Vaz Sut), Caluori, Casty, Casutt-Derungs, Caviezel (Cuira), Censi, Clalüna, Deplazes (Rabius), Ellemunter, Engler, Epp, Fasani, Felix, Flütsch, Gugelmann, Hardegger, Hartmann-Conrad, Hohl, Holzinger-Loretz, Kunfermann, Lamprecht, Loepfe, Maissen, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Müller (Favugn), Müller (Susch), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Ruckstuhl, Sax, Schneider, Tanner, Thür-Suter, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), von Ballmoos, Waidacher, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wieland, Zanetti (Landquart), Bürgi-Büchel, Gujan-Dönier, van Kleef

Resposta da la regenza

Ils programs da promoziun chantunals han l'intent d'augmentar l'effizienza energetica d'edifizis existents e da remplazzar las energias fossilas. Cumplementarmain duai il remplazzament da stgaudaments electrics vegnir accelerà. Contribuziuns da promoziun vegnan pajadas mo, sche las mesiras correspundan al stadi da la tecnica e sche ils effects energetics correspundents vegnan cuntanschids. L'effizienza da pumpas da stgaudar dependa essenzialmain dal hub da temperatura, pia da la differenza da temperatura tranter l'aria externa, il terren, l'aua sutterrana (temperatura da la funtauna) e la temperatura d'afflussiun ch'è necessaria per il manaschi (radiaturs, stgaudament da paraid u da palantschieu). Pli gronda che questa differenza (hub) è e pli nauscha che l'effizienza d'ina pumpa da stgaudar resulta resp. dapli forza electrica ch'è necessaria per cuntanscher las temperaturas giavischadas. En cas d'ina temperatura externa da per exempel -15 grads Celsius e d'ina temperatura da l'afflussiun (radiaturs) da 65 grads Celsius resulta in hub da temperatura dad 80 grad Celsius. Situaziuns d'abitar pli autas e suleglivas han mo ina influenza marginala sin quai. Ils dis d'enviern suleglivs s'augmentan las temperaturas durant 6 fin 8 uras bain pli fitg ch'en il fund da la val. Suenter sa sbassan ellas dentant durant 16 fin 18 uras a temperaturas pli fraidas. Correspundentamain sa reducescha l'effizienza d'ina pumpa da stgaudar cun aria ed aua al nivel d'in stgaudament electric direct. I n'è betg la finamira da remplazzar sistems da stgaudar fossils cun sistems da stgaudar electrics ineffizients.

Tar la dumonda 1: La temperatura media annuala è ina grondezza robusta per giuditgar la confurmitad per il lieu d'ina pumpa da stgaudar cun aua ed aria. Las datas ch'èn archivadas en il geoportal chantunal èn actualas e sa basan sin las temperaturas medias annualas da MeteoSvizra ch'èn vegnidas actualisadas per il 1. da schaner 2022 (T_norm da MeteoSvizra). Las datas mussan la stgaudada dal clima currenta actuala e schlargian correspundentamain il circul dals territoris en il chantun che han il dretg da promoziun (p.ex. èn cuntegnids da nov parts da Flem fin Mustér). Il hub da temperatura d'ina pumpa da stgaudar cun aria ed aua è ina grondezza fisicala che dependa da la temperatura externa e da la temperatura da l'afflussiun dal sistem da stgaudar. Pli gronda che la differenza tranter la temperatura externa e la temperatura necessaria per il radiatur è e pli gronda che la cumpart d'electricitad, che vegn duvrada per auzar la temperatura cun agid dal cumpressur, è. Quest process n'è pia betg dependent dal svilup tecnic.

Tar la dumonda 2: La reducziun da la dependenza da la Svizra e da l'exteriur è ina da las finamiras che vegnan persequitadas en il rom da la Strategia concernent la forza idraulica 2022–2050 e che ha gia emprima prioritad (cf. missiva carnet nr. 9/2021-2022, S. 728). En ils pajais vischins da la Svizra e dal chantun Grischun sa basa ina part considerabla da la producziun d'electricitad durant il semester d'enviern sin l'utilisaziun da purtaders d'energia fossila. Perquai èsi indispensabel ch'i vegnia considerà l'entir sistem d'energia e che mintga sort d'applicaziun d'energia haja lieu en moda uschè effizienta sco pussaivel. La substituziun da l'energia fossila na dastga la finala betg periclitar la segirezza dal provediment cun energia electrica durant l'enviern.

Tar la dumonda 3: Sin basa da las explicaziuns numnadas qua survart è la Regenza da l'avis, che l'extensiun da la promoziun da pumpas da stgaudar cun aria ed aua sin tut las parts dal chantun na saja betg confurm a las finamiras. Quai er perquai che implants ineffizients engrevgiassan – pervia dal hub da temperatura – supplementarmain la problematica da l'electricitad durant l'enviern. En quest connex stoi vegnir resguardà, che las pretensiuns legalas a la promoziun da tals implants na signifitgan betg da princip in scumond da la tecnologia. Contribuziuns da promoziun duain dentant vinavant vegnir pajadas mo ad indrizs cun pumpas da stgaudar effizients. I vala la regla da pajar contribuziuns da promoziun mo per tecnologias ch'èn effizientas ed uschia er adattadas al lieu respectiv. Da conceder contribuziuns dal program da promoziun chantunal è adina suttamess a l'examinaziun dal cas singul.

22 da zercladur 2022