Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Crameri concernent la realisaziun da l'Ordinaziun davart la protecziun cunter canera

Sessiun: 07.12.2022

Blers vitgs grischuns èn situads per lung da vias cun bler traffic gist durant la stad. Uschia passan var 40 pertschient dals totalmain 1362 kilometers vias chantunalas tras il sectur entaifer il vitg respectivamain tras la zona da construcziun. Er la ruta dal San Bernardino, ch'è fitg frequentada, va tras il chantun Grischun. En ils vitgs pertutgads datti adina puspè problems cun colonnas. Quai cunzunt, cura che quest traject vegn inditgà sco alternativa al Gottard, perquai ch'il traffic stagnescha là. Il traffic che passa mintga di tras ils vitgs chaschuna natiralmain er canera ed engrevgescha pia la populaziun locala. Che la grevezza da canera regulara po avair consequenzas per la sanadad, è renconuschì generalmain. Per quest motiv fixescha l'art. 17 al. 3 e 4 da l'Ordinaziun davart la protecziun cunter canera (OPC; CS 814.41) termins, entaifer ils quals sanaziuns e mesiras da protecziun cunter la canera ston vegnir realisadas: numnadamain entaifer 15 onns suenter l'entrada en vigur da la OPC. Per realisar sanaziuns e mesiras da protecziun cunter la canera èn ils termins vegnids prolungads: per las vias naziunalas fin ils 31 da mars 2015 e per las vias principalas fin ils 31 da mars 2018. Gist perquai ch'i n'è betg pussaivel da realisar in sviament per mintga vitg, èn las sanaziuns cunter la canera fitg impurtantas per la populaziun. Sco ch'i resorta da la missiva da la Regenza al Cussegl grond, carnet nr. 10/2019-2020, 12. Rapport davart la construcziun da vias e davart il program da construcziun da vias 2021-2024, p. 644 s., è l'emprima sanaziun da las vias principalas vegnida realisada da l'onn 1990 fin l'onn 2007. Las vias da colliaziun e las vias communalas duevan vegnir sanadas fin la fin da l'onn 2022.

Sut l'aspect da questas explicaziuns drizzan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders las suandantas dumondas a la Regenza:

  1. Han pudì vegnir observads ils termins da la OPC per realisar sanaziuns e mesiras da protecziun cunter la canera per lung da las vias? Sche na, pertge betg?
  2. Fin cura han pudì resp. pon vegnir realisadas tut las sanaziuns e tut las mesiras da protecziun cunter la canera tenor la OPC?
  3. Vegnan fatgas regularmain controllas da la canera sin las vias, per garantir che las limitas da la OPC vegnian observadas?
  4. Èn previsas segundas sanaziuns? Sche gea, cun tge mesiras e fin cura?
  5. È la Regenza pronta da preschentar detagliadamain en il proxim program da construcziun da vias, tge mesiras da protecziun cunter la canera ch'èn vegnidas realisadas sin tge vias en il chantun Grischun, e d'eventualmain illustrar quai cun ina charta?

Cuira, ils 7 da december 2022

Crameri, Luzio, Della Cà, Beeli, Berther, Bettinaglio, Binkert, Bischof, Brandenburger, Brunold, Bürgi-Büchel, Censi, Collenberg, Derungs, Dürler, Epp, Föhn, Furger, Gansner, Grass, Jochum, Kohler, Lamprecht, Loepfe, Maissen, Menghini-Inauen, Michael (Donat), Morf, Natter, Perl, Righetti, Roffler, Sax, Schutz, Spagnolatti, Tanner, Tomaschett, Ulber, Wieland, Wilhelm, Zanetti (Sent), Zindel

Resposta da la regenza

Il traffic stradal è en l'entira Svizra ed er en il Grischun la funtauna da canera domi­nanta. Malgrà las vias naziunalas e las vias da sviament èn las grevezzas da canera en ils territoris d'abitadi savens sur las limitas da l'Ordinaziun federala davart la pro­tecziun cunter canera (OPC; CS 814.41). Tenor la Lescha federala davart la protec­ziun da l'ambient (LPAmb; CS 814.01) èn ils proprietaris dals stabiliments (Confe­de­raziun, chantun, vischnancas) obligads da prender e da finanziar mesiras da sana­ziun, sche las limitas da canera vegnan surpassadas. Mesiras a la funtauna da cane­ra (sco cuvridas che reduceschan la canera u sco la reducziun da la sveltezza maxi­mala admessa) èn da preferir en quest connex a mesiras sin la via da la derasaziun da canera (sco paraids da protecziun cunter la canera). Mesiras da protecziun cunter la canera vi d'edifizis n'èn percunter betg mesiras da sanaziun, mabain remplazzan mesiras da protecziun cunter la canera a la funtauna da canera u a la via da la dera­saziun da canera. Questas mesiras pon vegnir realisadas pir, suenter che l'autoritad d'execuziun ha concedì facilitaziuns, sch'ina sanaziun è sproporziunada en il cas sin­gul. Tras la concessiun da facilitaziuns na vegnan ils gestiunaris dals stabiliments betg deliberads duraivlamain d'ina ulteriura obligaziun da sanaziun. L'Uffizi da con­strucziun bassa ha reagì a questa circumstanza ed examinescha perquai perio­di­ca­main ubain en il rom da projects da vias pli gronds la situaziun da canera. Sche ne­cessari vegnan tratgas en consideraziun mesiras da protecziun cunter la canera, cumbain che la via correspundenta era gia vegnida sanada ina giada cunter la canera.

Tar la dumonda 1: Il termin da la lescha ha pudì vegnir observà per las vias prin­ci­palas. Las emprimas sanaziuns da las vias da colliaziun e da las vias communalas ch'èn suttapostas a pli pauca canera, vegnan per part anc realisadas. Sin la rait da las vias colliaziun e da las vias communalas n'ha il termin da la lescha betg pudì ve­gnir observà, perquai ch'il volumen da traffic n'era betg enconuschent suffizientamain ed ha l'emprim anc stuì vegnir eruì. Plinavant è la coordinaziun cun las vischnancas stada fitg cumplexa en il cas singul. Er la reducziun da la sveltezza maximala da 50 km/h a 30 km/h è vegnida considerada criticamain durant in lung temp, cumbain ch'ella è savens la suletta mesira da protecziun cunter la canera entaifer ils abitadis. Cunter la reducziun da la sveltezza maximala èn er vegnidas inoltradas protestas, quai che ha retardà e per part bloccà la realisaziun dals projects da sanaziun cunter la canera.

Tar la dumonda 2: L'Uffizi da construcziun bassa e l'Uffizi per la natira e l'ambient collavuran stretgamain cun las vischnancas per sclerir il basegn da sanaziun, per elavurar mesiras e per realisar talas tant pli svelt. L'uschenumnada «emprima sa­na­ziun» da las vias da colliaziun e da las vias communalas dastgass anc durar 2 fin 3 onns.

Tar la dumonda 3: Perquai che mesiraziuns da la canera n'èn betg adattadas per controllas cumplessivas, vegn l'observaziun da la limita da grevezza examinada e controllada periodicamain cun agid dal cataster da la grevezza da canera. Il cataster vegn actualisà mintga 5 onns sin basa dal model da traffic, che vegn medemamain actualisà. La canera vegn mesirada en singuls lieus en il rom da projects da sana­ziun cunter la canera u sin basa da plants pervia da canera. Las mesiraziuns da la canera servan principalmain a confermar il nivel da canera calculà.

Tar la dumonda 4: Segundas sanaziuns resp. sanaziuns posteriuras n'èn betg mo planisadas, mabain èn obligatoricas. La sanaziun cunter la canera stradala è num­na­damain ina incumbensa permanenta. En il rom da l'actualisaziun dal cataster da la grevezza da canera u en cas da projects da vias vegni eruì, nua che las limitas da grevezza vegnan surpassadas da nov e nua ch'igl exista in basegn da sanaziun, p.ex. en consequenza d'in augment dal traffic. Sco tar l'emprima sanaziun vegnan examinadas en quest connex tut las mesiras ch'èn pussaivlas ord vista da la tecnica e dal manaschi, e sche pussaivel vegnan ellas realisadas en moda proporziunala.

Tar la dumonda 5: La Regenza surpiglia gugent quest input. En il proxim program da construcziun da vias vegn ella a preschentar en furma adattada, nua che tge mesiras da protecziun cunter la canera èn vegnidas realisadas. Cun questa chaschun duai vegnir rendì attent ch'ins po gia ussa consultar infurmaziuns correspundentas en il cataster chantunal da la grevezza da canera. Quel stat gia a disposiziun dapi passa 10 onns sin il geoportal sco service da chartas.

22 da favrer 2023