La Cuminanza da lavur da las regiuns alpinas (ARGE ALP) vul schlargiar sias raits en il sectur dal management transcunfinal dal luf, promover cuminaivlamain ina politica ch'è orientada al futur e che vul proteger il clima en il territori alpin sco er rinforzar la represchentanza dals interess per la regiun alpina. Quai ha concludì la 53. Conferenza da las scheffas e dals schefs da las regenzas cun trais resoluziuns. En il rom da la conferenza ha la ARGE ALP ultra da quai surdà trais premis per la protecziun dal clima. Dus projects innovativs dal Grischun han persvadì la giuria internaziunala.

La 53. Conferenza da las scheffas e dals schefs da las regenzas da la ARGE ALP è stada oz avantmezdi il punct culminant e la finiziun da l'onn presidial dal Tirol. Il guvernatur Günther Platter ha surdà il presidi al chantun Son Gagl. En il center da l'onn da gestiun scadent è natiralmain stà il giubileum da 50 onns da la ARGE ALP. A Landeck en l'Austria ha gì lieu la stad ina gronda e magnifica festa d'anniversari.

Ils commembers da la ARGE ALP han deliberà trais resoluziuns
Tras la deliberaziun da trais resoluziuns a chaschun da la Conferenza da las scheffas e dals schefs da las regenzas han ils 10 commembers da la ARGE ALP rinforzà lur collavuraziun transcunfinala. Uschia vul la cuminanza da lavur meglierar il monitoring transcunfinal dals animals da rapina gronds ed en spezial dal luf. In barat permanent d'experientschas e da datas davart il svilup dals animals da rapina gronds duai furnir ina contribuziun positiva al management dal luf en la regiun alpina. Cun ina segunda resoluziun rinforzan ils commembers da la ARGE ALP lur stentas cuminaivlas en il sectur da la protecziun dal clima. Per quest intent persequiteschan els tranter auter la finamira cuminaivla da sviluppar vinavant la vieuta energetica europeica e da promover l'interdependenza tranter scienza, tecnologia, perscrutaziun ed economia.

La terza decleraziun d'intenziun vul meglierar la represchentanza dals interess cuminaivels. Uschia duain ils interess ed ils giavischs cuminaivels e specificamain alpins vegnir accordads in cun l'auter ed appurtads directamain e cun success en il process da furmaziun da l'opiniun ed en il process da decisiun en las chapitalas ed en l'Europa. En il passà ha uschia per exempel la forza idraulica pudì vegnir francada sin plaun europeic sco energia netta e regenerabla. La visibilitad e l'efficacitad da la represchentanza dals interess cuminaivels a Brüssel duain vegnir rinforzadas vinavant en quest senn.

Undrà projects grischuns innovativs per la protecziun dal clima
Sin la glista da tractandas da la 53. Conferenza da las scheffas e dals schefs da las regenzas figurava er il premi da la ARGE ALP 2022. A chaschun da ses onn presidial ha il pajais federativ Tirol publitgà ina concurrenza per in premi da la ARGE ALP per la protecziun dal clima, e quai en las categorias «projects gronds», «start-ups» e «grassroots». Tut en tut èn vegnids inoltrads 71 projects. Suenter in'emprima valitaziun tras ina giuria regiunala èn ils 24 megliers projects vegnids suttamess ad ina giuria internaziunala. Questa giuria d'expertas ed experts da tut las regiuns alpinas ha fatg la valitaziun finala.

Cun grond plaschair ha il chantun Grischun retschavì oz gist dus dals trais premis per la protecziun dal clima. Gudagnà en la categoria «projects gronds» ha il project «myclimate Klimafonds Davos» da l'iniziant Reto Branschi, directur da turissem da la destinaziun Tavau Claustra. La destinaziun Tavau Claustra parta il premi da 10 000 francs cun in ulteriur project grond da la Baviera, che ha survegnì tuttina blers puncts da la giuria. Cun ses project vul Tavau daventar fin l'onn 2030 l'emprim lieu da vacanzas climaticamain neutral en Svizra. Persvadì la giuria ha cunzunt il fatg che betg mo ils furniturs da prestaziuns turisticas n'èn envidads da sa participar al project, mabain er ils purtaders da prestaziuns indirectas, sco il commerzi ed il mastergn. Il sustegn da la vischnanca da Tavau suttastritga il princip general da la strategia da clima per il lieu turistic Tavau. Ulteriuras infurmaziuns davart il project stattan a disposiziun sin la pagina d'internet da l'organisaziun da la destinaziun.

Cun in caracter cuminaivel lavura er il project victur da la categoria «start-ups». Cun il project «e cyclus – Mehr Recycling. Weniger Abfall.» vulan Amin Casutt e ses partenaris metter il fundament per in'economia circulara cumplaina e digitalisada. Per lur project han els survegnì 10 000 francs. Persvadì la giuria han cunzunt l'idea concreta dal management da dismessa digitalisà sco er il niz concret dal project per tut las parts participadas. «e cyclus» na vul betg mo optimar il process da recicladi, mabain reducir en general la producziun da rument.

Ulteriuras infurmaziuns stattan a disposiziun sut www.argealp.org.

Fotografias agiuntadas:

Ils schefs da las regenzas da la Cuminanza da lavur da las regiuns alpinas (ARGE ALP): (da sanestra) Landeshauptmann Wilfried Haslauer (Salzburg), Regierungsrat Christian Rathgeb (Graubünden), Staatsministerin Melanie Huml (Bayern), Untersekretär Gabriele Barucco (Lombardei), Landeshauptmann Günther Platter, Regierungspräsident Marc Mächler (St.Gallen), Landeshauptmann Arno Kompatscher (Südtirol), Regierungspräsident Norman Gobbi (Tessin), Landeshauptmannstellvertreterin Giulia Zanotelli (Trentino), Landeshauptmann Markus Wallner (Vorarlberg)
© Land Tirol/Die Fotografen

Victurs dal premi da la ARGE ALP per la protecziun dal clima, categoria «projects gronds»: (da sanestra) Günther Platter, Landeshauptmann Tirol, Kathrin Dellantonio, myclimate, Philipp Wilhelm, Landamman Davos, Cornelia Rutishauser, myclimate, Regierungsrat Christian Rathgeb, Reto Branschi, iniziant dal project «myclimate Klimafonds Davos», è absent
© Land Tirol/Die Fotografen

Victurs dal premi da la ARGE ALP per la protecziun dal clima, categoria «start-ups»: (da sanestra) Günther Platter, Landeshauptmann Tirol, Geschäftsführer Amin Casutt, Mario Baumgartner, Samuel Oettl, Regierungsrat Christian Rathgeb
© Land Tirol/Die Fotografen

Infurmaziuns davart la 53. Conferenza da las scheffas e dals schefs da las regenzas:

Cusseglier guvernativ dr. Christian Rathgeb, schef dal Departament da finanzas e vischnancas, tel. +41 81 257 32 01, e‑mail Christian.Rathgeb@dfg.gr.ch

Infurmaziuns davart il premi da la ARGE ALP per la protecziun dal clima:

• Mirco Frepp, incumbensà per la communicaziun, Chanzlia chantunala dal Grischun, tel. +41 81 257 22 47, e‑mail Mirco.Frepp@staka.gr.ch
• Reto Branschi, directur/CEO da la destinaziun Tavau Claustra, tel. +41 79 611 30 47, e‑mail direktion@davos.ch
• Amin Casutt, manader dal project «e cyclus», tel. +41 76 295 94 09, e‑mail amin.casutt@casgregroup.com

Responsabladad: Regenza