L'edifizi da passa 140 onns è stà l'emprim edifizi chantunal uffizial dal chantun Grischun ch'è vegnì construì ils onns 1877/1878 da l'architect Johannes Ludwig da Cuira. Durant ils emprims onns era el er la sedia dal Cussegl grond, da la Banca Chantunala Grischuna e da la Dretgira chantunala. Durant l'Emprima Guerra mundiala aveva il commando local da Cuira ses quartier en l'Edifizi chantunal. Ils onns 1920 ha l'Uffizi da construcziun bassa dal Grischun midà a la Grabenstrasse, nua ch'el è restà fin il cumenzament da las lavurs da renovaziun l'onn 2023.

Cun la renovaziun è vegnida restabilida principalmain la repartiziun oriunda dals locals en l'edifizi. En la nova Dretgira superiura e sia annexa sa chattan stanzas da partidas, da dretgira e da sesidas, ina biblioteca, biros d'ina persuna e da teams, locals accessorics sco er la chanzlia cun spurtegl e cun foyer a l'entrada e la cafetaria interna. Da menziunar spezialmain è la reconstrucziun da la veglia curt interna e da l'anteriura sala dal Cussegl grond sin dus plauns, nua ch'i sa chatta oz la gronda sala da dretgira. La sala da dretgira sa preschenta puspè cun las fanestras d'art oriundamain en colur e cun ils candelabers istorics. In nov parc tranter la Villa Brügger, il pavigliun da curtin e l'Edifizi chantunal collia il stabiliment. 

Ils candelabers istorics …

Ils candelabers artistics dateschan da l'onn 1908 – in temp, en il qual l'electrificaziun da la sala è vegnida realisada per l'emprima giada. Els èn vegnids creads dal ferrer d'art Johann Gestle da Cuira. Suenter decennis en il local da protecziun da la cultura a Haldenstein returnan ils dus candelabers ussa en lur lieu d'origin sco emprest dal Museum retic. En stretga collavuraziun cun il Museum retic e cun la Tgira da monuments dal Grischun èn els vegnids restaurads cun gronda lavur ed adattads cun quità a pretensiuns modernas. En connex cun la restauraziun han ils candelabers survegnì in'electrificaziun dal tuttafatg nova: Els èn equipads cun ina tecnica da LED effizienta areguard l'energia. Lur illuminaziun po ussa vegnir regulada ed els èn tecnicamain sin il stadi il pli nov, senza avair pers lur caracter istoric.

… e las fanestras d'art en colur

Las fanestras d'art en colur cun lur picturas impressiunantas derivan da Karl Andreas Wehrli (datadas dal 1875 fin il 1885). La restauraziun pretensiusa da las fanestras è vegnida fatga dals restauraturs da vaider Engeler SA e Mathies SA. Durant decennis eran ils tocs ch'eran impurtants per l'istorgia d'art, magasinads e pachetads cun quità en l'archiv dal Museum retic. Els eran vegnids depositads là suenter la renovaziun da l'Edifizi chantunal durant ils onns 1960. Ussa èn las fanestras da vaider returnadas en lur lieu oriund sco emprest da la Fundaziun Museum retic.

Maletgs: Ingo Rasp