La violenza a chasa cumpiglia tut las acziuns da violenza corporala, sexuala, psichica u economica che vegnan avant entaifer la famiglia u la chasada u tranter conjugals u partenarias resp. partenaris anteriurs u actuals. Independentamain dal fatg, sche l'autura u l'autur dal delict ha u aveva il medem domicil sco la victima. Violenza a chasa è chastiabla e vegn persequitada d'uffizi en Svizra dapi l'onn 2004. 

La Svizra è s'associada a la convenziun dal cussegl da l'Europa davart la prevenziun ed il cumbat cunter violenza envers dunnas e violenza a chasa (convenziun d'Istanbul, mo per tudestg). La convenziun d'Istanbul è ina convenziun internaziunala cumplessiva per prevegnir e per cumbatter violenza envers dunnas e violenza a chasa. Prevenziun da violenza, protecziun da victimas, persecuziun penala sco er in proceder coordinà furman la basa da la convenziun. La convenziun d'Istanbul è en vigur en Svizra dapi il 1. d'avrigl 2018.

Il post da coordinaziun cunter violenza a chasa procura en il chantun Grischun per ina collavuraziun interdisciplinara e professiunala en il sectur da la violenza a chasa.

Nua chat jau agid? – En cas d'urgenza alarmai la polizia: 117

Essas Vus pertutgada u pertutgà da violenza a chasa?

Mintga uman ha il dretg d'ina vita senza violenza. Sche Vus essas pertutgada u pertutgà da violenza a chasa, èsi impurtant che Vus tschertgias agid. Pli baud che Vus faschais quai, e meglier ch'igl è. Ils suandants posts As sustegnan e porschan protecziun e segirezza: 

Polizia chantunala

En il cas d'urgenza alarmai la polizia (117) e faschai ina denunzia penala tar il proxim post da polizia. La polizia procura immediatamain per protecziun e per agid.

• Polizia chantunala

Agid a victimas dal Grischun

Tar l'agid a victimas survegnis Vus gratuitamain cussegliaziun e sustegn confidenzial, sin giavisch er en moda anonima. L'agid a victimas cuntanschais Vus sut il numer da telefon +41 81 257 31 50 u sur l'adressa dad e-mail opferhilfe@soa.gr.ch.

• Agid a victimas dal Grischun

Chasa per dunnas dal Grischun

La chasa per dunnas porscha a dunnas pertutgadas da violenza ed a lur uffants in alloschi da protecziun, agid e cussegliaziun gratuita ed anonima. La chasa per dunnas dal Grischun è cuntanschibla di e notg sut il numer da telefon +41 81 252 38 02.

• Chasa per dunnas dal Grischun

Cussegliaziun per umans en situaziuns da vita difficilas:

tel. 143 (24/7), www.143.ch

Cussegliaziun per uffants e per giuvenils:

tel. 147 (24/7), www.147.ch

Clom d'urgenza per geniturs – agid e cussegliaziun per geniturs, per famiglias e per

tel. 0848 35 45 55 (24/7), www.elternnotruf.ch

Vegliadetgna senza violenza – cussegliaziun per persunas attempadas ch'èn pertutgadas

Tel. 0848 00 13 13, www.alterohnegewalt.ch

Essas Vus sezza u sez violenta u violent u smanatschais Vus cun violenza?

Avais Vus tema da perder la controlla? Mussai curaschi e faschai insatge cunter quai – avant ch'igl è memia tard. Sut il numer da telefon +41 79 544 38 63 pon persunas violentas sa drizzar gratuitamain e confidenzialmain al post da cussegliaziun per persunas violentas en il Grischun.

Cura stoss jau clamar agid?

Dapi il 1. da schaner 2019 èn regladas da nov las prescripziuns concernent las annunzias a l'autoritad per la protecziun d'uffants e da creschids APUC. La finamira da la midada da la lescha è quella da proteger meglier uffants en la vegliadetgna prescolara. In'obligaziun d'annunzia n'han betg mo persunas uffizialas, mabain da nov er persunas che han da professiun in contact regular cun uffants. Ultra da quai è vegnì simplifitgà il dretg d'annunzia da persunas ch'èn suttamessas al secret professiunal. La conferenza per la protecziun da l'uffant e da creschids COPUC ha elavurà in fegl d'infurmaziun (mo per tudestg) davart ils dretgs e davart las obligaziuns d'annunzia a la APUC, mussa las prescripziuns chantunalas d'annunzia (mo per tudestg) e metta a disposiziun in model per far in'annunzia a la APUC (mo per tudestg).

En il Grischun exista – tenor il dretg chantunal – in'obligaziun d'annunzia per persunas spezialisadas dals secturs medischina, tgira, furmaziun, educaziun, assistenza, cussegliaziun sociala e religiun, sch'ellas survegnan – exequind lur professiun – enconuschientscha dal fatg ch'in uffant u in creschì è periclità da commetter acts da violenza cunter terzas persunas u cunter sasez.

Tge è violenza a chasa?

Furmas pussaivlas da violenza:

• violenza fisica (p.ex. dar fridas u clocs cun e senza utensils, stumplar, squassar, morder, stranglar, rentar, bittar suenter objects, metter maun ad insatgi fin a delicts da mazzament)
• violenza sexuala (mintga pratica sexuala senza consentiment, betg giavischada u betg tolerada)
• violenza psichica (p.ex. smanatscha, constricziun, privaziun da la libertad, stalking, cyberstalking e cyberbullying [stalking e mobing en l'internet])
• violenza sociala (restricziuns en la vita sociala d'ina persuna sco avugadia, scumond u controlla severa da contacts da famiglia e da contacts cun il mund ordaifer la famiglia, serrar en u er il scumond d'emprender ina lingua naziunala)
• violenza economica (scumond da lavurar u sforz da lavurar, sequestraziun dal salari sco er la cumpetenza exclusiva da disponer da las resursas finanzialas tras il partenari resp. la partenaria u sforz da consutsegnar contracts da credit)
• maridaglia sfurzada

La violenza a chasa sa mussa en las suandantas constellaziuns da relaziuns:

• violenza envers dunnas en relaziuns da partenadi ed en situaziuns da separaziun
• violenza envers umens en relaziuns da partenadi ed en situaziuns da separaziun
• uffants sco conpertutgads da la violenza en relaziuns da partenadi ed en situaziuns da separaziun
• violenza en relaziuns da partenadi tranter giuvenils
• violenza tranter persunas creschidas en autras relaziuns famigliaras, p.ex. en il rom d'ina maridaglia sfurzada
• violenza envers persunas pli veglias en la famiglia
• violenza en relaziuns da partenadi tranter persunas attempadas
• violenza da geniturs u da lur partenaria u partenari envers uffants e giuvenils
• violenza envers uffants e giuvenils en autras relaziuns famigliaras
• violenza d'uffants e da giuvenils envers ils geniturs
• violenza tranter fragliuns

Co poss jau gidar?

Quests videos èn vegnids fatgs en il rom dal project «Mussar curaschi civil, ma co?» da la prevenziun svizra da la criminalitad (PSC).