Ultra da la cussegliaziun per projects da construcziun s'occupa la tgira da monuments er da mesiras concepziunalas surordinadas per proteger territoris d'abitadi istorics. Ils maletgs dals lieus èn determinads tras lur situaziun topografica, ma er tras la summa da lur edifizis, spazis libers, ierts, plazzas, vias, mirs, clasiras, bigls e la relaziun da quests objects in tar l'auter. Sco unitad dattan els perditga dal svilup politic, economic, social ed architectonic d'ina cuminanza. Ils maletgs dals lieus èn in patrimoni cultural ed han ina funcziun impurtanta per la furmaziun da l'identitad. En quest senn èsi ina finamira particulara da la tgira da monuments da mantegnair e da sviluppar vinavant cun auta qualitad ils maletgs da lieus degns da vegnir protegids.

Il plan directiv chantunal cuntegna 242 maletgs da lieus degns da vegnir protegids en il Grischun. Quels ston vegnir mantegnids e protegids sco patrimoni cultural. La protecziun dals maletgs dals lieus cumpiglia ils edifizis, il spazi tranter quels sco er ils conturns pli stretgs e pli vasts. Proteger ils maletgs dals lieus na vul dentant betg dir ch'il stadi actual vegnia schelentà, mabain ch'el vegnia sviluppà vinavant cun tegnair quint da las qualitads da l'inventari istoric.

Vischnancas cun maletgs da lieus degns da vegnir protegids procuran en il rom da la planisaziun d'utilisaziun che quests maletgs vegnian tractads cun quità. En in concept general fixeschan ellas areals da protecziun ed objects singuls degns da vegnir protegids. Per quest champ d'incumbensas stat la tgira da monuments a disposiziun a las vischnancas cun vusch consultativa e furnescha infurmaziuns da basa specificas.

UST – Uffizi per il svilup dal territori

LPTGR – Lescha davart la planisaziun dal territori per il chantun Grischun

OPTGR – Ordinaziun davart la planisaziun dal territori per il chantun Grischun

Plan directiv chantunal

ISOS – Inventari federal dals lieus svizzers d'impurtanza naziunala degns da protecziun